Sjómannadagsblaðið - 08.06.1986, Side 8
6
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Pétur Sigurðsson
EKKERT KEMUR í VEG FYRIR SLYS Á SJÓ, NEMA
ÁRVEKNI, DÓMGREIND OG KUNNÁTTA!
ótt mikil umræða verði oft í
þjóðfélagi okkar um ákveðin
vandamál og skoðanir hafðar
uppi urn lausn þeirra er engin trygg-
ing fyrir því að framkvæmd fylgi orð-
um. Þetta verður hinsvegar ekki sagt
um þá umræðu sem hófst veturinn
1984 um öryggismál sjómanna;
þeii ri umræðu hafa fylgt ákvarðana-
tökurog athafnir.
Eðlilega spyrja menn hvort slíkt
starf verði viðvarandi eða hvort það
hjaðni, sem hver önnur bóla. Áður
en reynt er að svara slíkri spurningu
ber að líta til þess sem varð hvatinn
að því átaki sem gert hefur verið að
undanförnu.
Til staðar var innibyrgð gremja,
sárindi og sorg margra sem höfðu
bent á leiðir til að draga úr slysatíðni
meðal sjómanna, en töluðu fyrir
daufum eyrum.
Helliseyjarslysið við Vestmanna-
eyjar og frækilegt sund Guðlaugs
Friðþórssonar til lands, auk þeirrar
karlmennsku sem hann sýndi eftir að
landi var náð, varð hvati að mikilli
umræðu á Alþingi um öryggismál
sjómanna. í lok þessarar umræðu
lýsti samgöngumálaráðherra, Matth-
ías Bjarnason, því yfir, að hann
mundi skipa sérstaka þingmanna-
nefnd til að vinna að könnun og til-
lögugerð um öryggi sjómanna.
Þessi nefnd var skipuð 30. marz
1984 og eiga níu alþingismenn sæti í
henni. I skipunarbréfi nefndarinnar
segir m.a.:
„Nefndin skal fjalla um alla
þætti öryggismála skipa og
áhafna þeirra, þar með talin
menntun og þjálfun áhafna.
Nefndin skal jafnframt gera til-
lögur um nauðsynlegar útbætur
í öryggismálum sjómanna og til-
lögur um fjármögnun slíkra að-
gerða. Hún skal í störfum sínum
hafa náið samstarf við Siglinga-
málastofnun ríkisins, Rann-
sóknarnefnd sjóslysa, Slysa-
varnafélag íslands, Landhelgis-
gæslu íslands og samtök sjó-
manna og útgerðarmanna“.
Þegar þingi lauk að vori, hófst mikið
og árangursríkt starf þessarar nefnd-
ar, og í októberlok skilaði nefndin
áfangaskýrslu til ráðherra eins og
hann hafði beðið um.
í þessari skýrslu komu fram 16
ítarlegar tillögur og sú sautjánda fól í
sér tillögu um ljármögnun til að
standa undir kostnaði við fram-
kvæmd þeirra.
Ég tel mér rétt og skylt, sem verk-
stjóri í þessari nefnd að geta þess, að
hún er vel skipuð. Flokkspólitísk
sjónarmið voru ekki höfð uppi, held-
ur vilji nefndarmanna að leggja sitt af
mörkum svo leysa mætti brýnt
vandamál.
Öll sérþekking allra nefndar-
manna hefur kornið að góðum not-
um. Mikla og góða hjálp hefur
nefndin fengið frá ritara hennar, Þór-
halli Hálfdánarsyni framkvæmda-
stjóra Rannsóknarnefndar sjóslysa.
Nefndin náði strax góðri samvinnu
við ráðamenn, ekki síst samgöngu-
ráðherra, Matthías Bjarnason, sem er
þingmaður kjördæmis sem á allt sitt
undir sjósókn og fiskvinnslu. Hann
gjörþekkir þarfir og nauðsyn þess „að
hart þarf að sækja, en öryggis gæta".
Hið sama má segja um sjávarút-
vegsráðherra, Halldór Ásgrímsson,
sem hefur einnig lagt störfum nefnd-
arinnar mikilsvert lið. Þá var mikill
styrkur í því að fá til starfa ungan og
áhugasaman starfsmann Siglinga-
málastofnunar, Magnús Jóhannsson,
sem nokkru síðar var skipaður sigl-
ingamálastjóri. Mjög gott samstarf
hefur einnig verið við aðra forystu-
menn aðila, sem ráðherra gat um í
skipunarbréfi sínu.
Síðast en ekki síst vil ég benda á
ráðstefnu sem haldin var 21.—22.
september 1984 um öryggismál sjó-
manna. Þessi ráðstefna var haldin
fyrir forgöngu Rannsóknarnefndar
sjóslysa og Siglingamálastofnunar
ríkisins. Þátttökuaðilar voru auk
þeirra, íjórtán aðrir hagsmunaaðilar,
félög og stofnanir í sjávarútvegi og
siglingum, auk öryggismálanefndar
Alþingis. Fjöldi þeirra sem tóku þátt
i ráðstefnunni voru 216, þar af stór
hópur starfandi sjómanna og verð-
andi þ.e. nemendur úr Sjómanna-
skólanum.
Á þessari ráðstefnu voru flutt 27
erindi og umræðuhópar fjölluðu um
helstu málaflokka og skiluðu áliti í
lok ráðstefnunnar. Öll erindi og álit
hennar voru gefin út í einu hefti og
hefur þegar verið dreift meðal starf-
andi sjómanna.
Samkvæmt tillögu öryggismála-
nefndar Alþingis var Slysavarnafé-
lagi íslands falin framkvæmd svo-
kallaðra öryggisnámskeiða en á þeim
á að kenna öryggis-, bruna- og slysa-
varnir, reykköfun, auk notkunar
björgunarbúnaðar og almenna sjó-
mennsku. Hófust þessi námskeið
mjög fljótlega eftir tillögugerð og hafa
farið víða um land. Varðskipið Þór
sern S.V.F.Í. eignaðist fyrir eitt þús-
und krónur, skapar frekari vonir um
framgang þessara mála.