Eimreiðin - 01.09.1922, Page 27

GEIMREIÐIN
TVÍS0NGSLISTIN Á ÍSLANDI
219
og að fornu, heldur eru þrjár raddirnar settar til að gera
aðalröddina, lagið, fyllri og fegurri og þýðari í eyrum.
Tvísöngslistin barst frá Frakklandi til Norðurlanda, Eng-
lands, Þýskalands. Spánar, Feneyja og Rómaborgar.
Niðurlandaskólinn varð frægastur, og stóð í blóma sínum á
15. og 16. öld. Frægastur varð dómkirkjuskólinn í borginni
Cambrai, sem fyr er nefnd, og þá heyrði til Niðurlanda. Sá
skóli er frumkvöðull hinnar eiginlegu raddsetningar. — Eftir
siðaskiftin fóru margir lagfræðingar Niðurlendinga úr landi;
Wunu því hafa valdið trúarbragðaofsóknir, því að þeir voru
TOótmælendur allflestir og áður í þjónustu katólsku kirkj-
unnar. Og hvar sem þeir komu, stofnuðu þeir lagfræði-
skóla. Frægastur þeirra skóla var skólinn í Rómaborg. Einn
úr Niðurlandaskólanum, Claude Goudimel (1500—1572), er
ialinn stofnandi skólans í Rómaborg. Hann var aðal-lag-
fræðingur kalvinsku kirkjunnar, setti og samdi lög við Dauiðs-
sálma, þeirra Marots og de Beza, er þeir höfðu snúið í frakk-
nesk ljóð. Sálmana gaf hann út, ásamt lögunum, flestum
fjórrödduðum, í París 1562. Þessi ljóðasaltari barst þá þegar
1 hendur prússneskum lögspekingi og hirðdómara, Ambrosius
Lobwasser í Köningsberg (t 1585). Hann varð svo gagntek-
lnn af hinum frakknesku ljóðum, að hann þýddi fyrst einn
sálminn á þýsku, síðan annan, uns hann hafði þýtt þá alla.
Þessu verki hafði hann lokið 1565, en gaf þýðingu sína út í
Leipzig 1573, samhljóða útgáfu Goudimels að öðru en því,
að hann bætti við þýskum fyrirsögnum fyrir hverjum sálmi;
nótnaprentunin kvað þó vera óvandvirknislega af hendi leyst
1 útgáfu hans. —
Af því að Lobwasser var ekki skáld að eðlisfari, þá voru
týðingar hans stirðar og óandríkar, enda kannast hann við
Það sjálfur: »Svo er mælt«, segir hann, »að sá, er eigi hefir
Sull og silfur, gefi í þess stað epli eða perur«. Lúthers-sinnar
Serðu skop að þessari þýðingu og sögðu: »Sumir lofa vatnið
Oob wasser), en vér lofum gamla vínið og höldum oss við
sálma Lúthers«. En þrátt fyrir það ruddu sálmar Lobwassers
Ser til rúms í öllum löndum mótmælenda, og mörg af lögum
Qoudimels komust inn í lútherska kirkjusönginn, og stóð svo
uni 200 ár. En einkum urðu þessir sálmar og Iögin kærkomin