Eimreiðin - 01.09.1922, Blaðsíða 31

eimreiðin
TVÍSONGSLISTIN Á ÍSLANDI
223
hefir ort undir þeim lögum. Og einn sálmurinn í ljóðasaltara
hans virðist vera ortur undir Lobwassers-lagi: »Þér himnar,
hefjið dýrð« (sbr. Gleð þig Guðs sonar brúð). Á það verður
nánar minst síðar.
Eftir líkum að dæma mun séra ]ón Þorsteinsson hafa
Sengið í Skálholtsskóla á dögum Odds biskups. Hann var
vígður að Húsafelli í Borgarfirði 1598, varð prestur að Torfa-
stöðum 1601 og að Kirkjubæ í Vestmannaeyjum 1612.
Eftir þessu mætti ætla, að Lobwasser hafi fyrst borið á
iand í Skálholti; er ekkert líklegra en það, að Oddur biskup
hafi fylgt kirkjulegum bókmentum Þjóðverja, svo í þessari grein
sem öðrum. Það gerðu íslenskir prestar yfirleitt á dögum
þeirra Odds og Guðbrands biskups og lengi eftir það. Þýska
Var þeim jafntöm og danska.
Þó að séra Oddur eigi ekki það lof skilið, að hann hafi
samið lögin við Lobwassers-sálma, þá má að líkindum eigna
honum það með réttu, að hann háfi verið fremstur í því að
lasra lögin og kenna þau öðrum og stuðla að þeim með sálma-
hýðingu sinni. Það varð svo tilefni til þess, að bæði hann og
°nnur samtíða skáld fóru að yrkja nýja söngva og alþýða
^anna að syngja þá. Mörg af þessum lögum hafa þegar orðið
hunn og kær.
Til er enn stórt nótnahandrit frá því um 1650,’) kent við
)ón nokkurn Ólafsson, líklega son séra Ólafs á Söndum í
óýrafirði. Handritið nefnist Melódía. Nokkur hluti handritsins
er kallað »tónar Jóns Ólafssonar« og þess getið að upphafi,
það séu »útlenskir tónar með íslenskum kveðskap«, og
^fuun það rétt vera að því leyti, að stofnlögin hafi verið út-
mnd. 1 þessu safni eru um 20—30 upphöf að sálmáþýðingum
Sera Odds, með nótum. Líkt mun mega segja um söngvísnalög
Sera Olafs á Söndum, sem enn eru til á nótum í einu hand-
rhi af kvæðasafni hans, Bmfl. 74. 4. enda þótt honum hafi
slálfum verið eignuð þau lög. Líklegt er, að séra Ólafur hafi
9engið á Hólaskóla á dögum Guðbrands byskups og þaðan
an hann haft »tóna« sína. Bragarhættir hans eru niargbreyttir,
®tlaðir til söngs, og má því ætla, að hann hafi haft fyrir
r) Nr. 98, 8. í Rasks safni í Kmh.