Eimreiðin - 01.04.1944, Page 28

92
VIÐ ÞJÓÐVEGINN
EIMREH5IN
flota. Eigi valdið að ráða í veröldinni eins og áður, eða eigi
vald að þurfa að koma til svo að réttur fái notið sín, er full-
komin nauðsyn á að hafa það í huga. Blaðið kemst þannig að
orði, að í framtíðinni verði ísland, eklti síður en í fortíðinni,
að tryggja sér stuðning erlendis frá. En Ísland hefur aldrei
í fortíðinni tryggt sér stuðning erlendis frá hjá því ríki,
sem það lengst af varð að lúta. Sá stuðningur ef nokkur var,
kom óbeðinn, og er hér eingöngu átt'við stjórnmálalegan
stuðning, en ekki verzlunar- eða viðsldptalegan. Þegar liins-
vegar ísland þurfti beinlínis á vernd að lialda — en það
hefur komið oftar en einu sinni fyrir á styrjaldartímum,
— reyndist yfirþjóðin eliki fær um að veita slíkan stuðning.
Danmörk liefur aldrei verið flotaveldi, og lega hennar og
fjárlægð frá IsEandi hefur hvað eftir annað lokað öllum
sundum milli hennar og eyjunnar hér yzt úti í Norður-At-
lantshafi. Nýjustu dæmin um þetta eru frá Napoleonsstyrj-
öldunum, heimsstyrjöldinni 1914—’18 og frá yfirstandandi
styrjöld. Það mun fyllilega viðurkennt af íslendingum, að
þá hafi Bretar — og nú síðast Bandaríkjamenn — komið til
skjalanna á þann hátt, að Islandi varð til verndar. Vernd
liafsins umhverfis Island af Breta hálfu á styrjaldartímum
gleymist ekki I sögu íslands. En eins og TIMES tekur fram,
að vernd sú nú, til handa íslendingum og íslandi, sem „hef-
ur eingöngu verið að þakka íhlutun Breta og Bandaríkja-
manna“, sé „íhlutun, sem þær þjóðir gerðu eingöngu til að
vernda sína þjóðlegu hagsmuni", eins mætti ætla, að þegar
styrjöldinni léttir, væru þeir þjóðlegu liagsmunir einnig úr
sögunni. Svo mikið er víst, að ísland hefur enga sérstöðu
umfram aðrar sjálfstæðar þjóðir um sambandið eða sam-
bandsleysið út á við, ef réttur fær að ráða. Stórveldin Bret-
Jand, Bandaríkin og nú síðast Sovjet-Eússland hafa öll sent
liingað sendiherra sína. Viðurkenning þessara þriggja stór-
velda á fullveldi íslands er mikilvæg fyrir frelsi og öryggi
íslenzku þjóðarinnar, og vér höfum ekki svo að vitað sé
nokkra ástæðu til að tortryggja þá viðurkenningu á nokk-
urn hátt. Um hitt má spyrja og er spurt, hvernig því „sam-
vinnu öryggi“ (collective security), sem nefnt er í
Times-greininni, verði bezt náð upp úr yfirstandandi styrjöld.