Eimreiðin - 01.04.1944, Blaðsíða 29

eimreiðin
VIÐ ÞJÓÐVEGINN
93
Allur heimurinn þráir slíkt öryggi og þá vitanlega ekki sízt
l>ær smæstu meðal smáþjóða. Atlantshafssáttmáli þeirra
Churchills og Roosevelts hefur þegar gefið fagurt fyrirheit
um, að þessu öryggi verði náð á þann hátt, sem bezt sam-
raemist hugsjónum frelsis, jafnréttis og bræðralags þjóðanna.
Vitaskuld getur íslenzka ríkið komizt í þá aðstöðu, að það
sem fullvalda ríki geri einlivern þann milliríkjasamning, sem
fryggi því vernd stærri þjóðar eða þjóðasambands og taki þá
af fúsum og frjálsum vilja á sig þá ábyrgð, sem slíkum samn-
ingi fylgdi. Slíkt samkomulag, sem hér væri um að ræða, er ein-
niitt nú í gildi milli Islands og Bandaríkjanna, meðan yfir-
standandi styrjöld stendur. Ef til vill er það of mikil bjart-
sýni að gera ráð fyrir því eftir fengna reynslu þessarar styrj-
aldar, að mönnunum hafi þá skilizt til fulls fánýti hnefarétt-
ar>ns, hversu hann jafnan ber hefndina í sjálfum sér. Hitt
virðist aftur á móti vera leyfileg bjartsýni að gera ekki ráð
fyrir nauðsyn verndarsamninga nema á styrjaldartímum.
Enda getur þá engin þjóð komizt hjá fórnum og erfiðleikum,
svo náin heild sem þjóðirnar á þessum litla hnetti vorum eru
að verða með sívaxandi samgöngutækni og útilokun allrar
einangrunar. Styrjöldin, sem nú stendur yfir, hefur sýnt oss
íslendingum live erfitt reynist að halda sér utan við átökin.
Land vort hefur sogazt inn í hringrás heimsviðburðanna
övort sem oss líkaði betur eða verr. „Einbúinn í Atlantshafi“
getur ekki lengur borið það nafn með réttu. Verkefni vort
er að samlaðast hinum nýju kringumstæðum án þess að með-
vitundin fyrir sönnu sjálfstæði þjóðarinnar sljóvgist á nokk-
Urn hátt. Baráttan fyrir tilverurétti hennar hefur æði oft á
umliðnuni öldum verið hörð barátta. Það þarf enginn að halda,
að þeirri baráttu sé lokið. Enda er það svo, að þar sem við
ekkert er að stríða er ekki sigur neinn að fá. Samband íslands
uf á við er ef til vill liáð sömu óvissunni nú eins og allt annað
samvinnuöryggi í heiminum. En öll rök liníga að því, að vér
;ettum að geta ótrauðir haldið baráttunni áfram f.yrir því
0ryggi út á við, sem oss er ekki síður nauðsynlegt en öryggið
11111 á við. Það kostar baráttu að öðlast hvorttveggja. Sigur-
lnu er undir því kominn hve vel og samvizkusamlega er
Ullnið í þeirri baráttu.