Eimreiðin - 01.04.1948, Blaðsíða 28
108 HVAÐ LÍÐUR ÞJÓÐRÆÐINU? EIMREIÐIN
ftkiptingu á stjórn og áhöfn þjóðarskútunnar. Auðvitað tókst
þeim 6vo ekki að stýra í neina ákveðna átt, og svo hrakti 6kipið
undan veðri og vindi til ársins 1942. Þá rak það á land og lá í
etrandi um tveggja ára skeið. Bráðabirgðaviðgerð fór sv.o fram,
og skútan var sett á flot aftur. Slysið hefur lítil áhrif haft á
þjóðina, en aftur á móti örvað hina nýju umráðendur hennar
til nánari samvinnu. Og stendur nú í stappi um hvemig útgerðin
skuli endurskipulögð. Ef þjóðin bærir ekki meira á sér en hingað
til, verður skipulagið 6amkvæmt reglunni og fenginni reynslu,
einhverskonar sjálftekið einræði, sem mun þó verða kallað /ýð-
rœSi.
Stjórnarsamvinnan milli borgaraflokkanna er út af fyrir sig
viðurkenning á liinni brýnu þörf fyrir starfhæfa einingarstjórn,
þótt þessi samvinna sé langt frá því að vera nokkur eiginleg lausn
á því ábyrgðarlausa fleirflokka alræði og óreiðu, sem nú ríkir.
Með slíku ástandi er vegurinn ruddur fyrir sjálftekið eða umboðs-
laust einræði, en þess fyrsta verk yrði þó að hreinsa af sér óstarf-
hæft þing, sem hrifsað hefur undir sig allt framkvæmdarvald
ríkisins, sett embættisstjórnina út úr spilinu og stjórnar nú i
Staðinn með mörgum tugum ósamstæðra og ábyrgðarlausra nefnda,
ey6 út fé á bæði borð og sér að lokum engin önnur úrræði gegn
yfirvofanda hrani en að efla drykkjuskap og okra á brennivínii
sjálfu sér væntanlega þvert um geð. — Lík þessu hafa verið enda-
]ok hins höfuðlausa lýðræðis víða um lönd nú undanfarið.
Menn hafa lítið viljað hlu6ta á tillögur um rétta endurskipun
stjómfarsins á ábyrgum þjóðræðilegum grundvelli. Vegna þessa
tómlætÍ6 og skeytingaleysis snúast nú mestu velgengnistímar sem
þjóðin liefur lifað, í vansæmandi kreppu, 6em ekkert nema neyð-
arstjórn fær við bjargað. En slík stjóm verður að fá ráðrúm til
að stjóma óhindrað.
Það réttasta, sem þingið gæti nú gert og bezt er að gera af
fúsum vilja, er að fara að dæmi Portúgala og ráða mann — ekki
nejnd! — með líku valdi og Salazar hafði, til að stjóma fja,i'
málum landsins, a. m. k. 5 næstu árin. Til þess að sneiða hj»
klíkuhagsmunum mundi réttast að velja óflokksbundinn eða
jafnvel erlendan mann, sem nyti álits viðskiptasambanda vorra-
Að leysa þetta 6tarf reikningslega af hendi er reyndar ékki vanda-
samara en svo, að hver meðalgreindur hagfræðingur gæti gert