Eimreiðin - 01.07.1956, Page 10

162
EIMREIÐIN
þess hlutskiptis að verða bóndi, en hneigðist ungur til bók-
ar og þótti semja óvenjulega snjalla stíla í barnaskólanum,
vann landbúnaðarstörf í bernsku og æsku og réðst svo sextán
ára garnall til kennaranáms, lauk prófi í þeim fræðum við
góðan orðstír og gerðist 1931 kennari í höfuðborginni. Þann
starfa hafði hann á liendi fram til 1947, en var þá orðinn
kunnur og viðurkenndur rithöfundur og valdi skáldskapinn
að ævistarfi. En upprunans æð svall honum í brjósti. Kreppu-
árin urðu honum fyrsta tilefni þess að vilja nýjan og betn
heim. Svo kom hernámið, og þrekraun þess varð honum hvöt
stærri ásetnings en sætta sig við þá von, að kommúnisminn
gerði átthagana byggilegri og fólkið hamingjusamara. Tak-
markið varð sjálfstæði í réttum og sönnum skilningi orðsins,
og gangan á bröttuslóðirnar, sem þangað liggja, reyndist
torfær en þroskandi þróunarferill. Sumir vilja halda því fram,
að Martin A. Hansen hafi Jjreytt stórmannlega glímu við þá-
blekkingu að gera óraunhæfan draum að ímynduðum veru-
leika. Þvílíkur misskilningurl Hann var raunsæismaður í líf1
sínu og skáldskap og hvarf frá voninni til að una vissunni,
en valdi baráttuna við sjálfan sig í stað þess að segja sam-
félaginu stríð á hendur. Martin A. Hansen var leitandi og
víðförull andi, en listin veitti honum slíkt frelsi, að viðnám-
ið mátti sín að lokum meira í fari hans en uppreisnin. Storm-
ur og stríð samtíðarinnar gerði hann ferðafæran yfir í veðra-
sama framtíð. Hann kom ekki betra þjóðfélagi í verk, on
auðgaði danskar bókmenntir að fagurri list, sál hans var ofn,
þar sem gamalt járn bræddist í nýjan góðmálm, sem hann
skilaði hertum og skírum í hendur lesenda sinna. Martin A-
Hansen var svo stórtækur og vandlátur rithöfundur að reisa
stærstu kröfurnar til sjálfs sín. Honum var ekki nóg að telj-
ast fagurkeri persónulegs stíls og sérkennilegrar frásagnar.
Hann varð sigurvegari táknræns skáldskapar og lét viðhorf
einstaklinga boða örlög fjöldans.
III.
Fyrsta skáldsaga Martins A. Hansens kom út 1935 og heú'
ir „Nu opgiver han“. Þetta var athyglisvert byrjandaverk,
sem ritdómurunum þótti góður fengur. Þá var von höfund-