Eimreiðin - 01.01.1967, Blaðsíða 44

24
EIMREIÐIN
eðlilegar ástæður fyrir þessu, sem í sjálfu sér verða ekki nefndar
truflanir. Ég á við samning hinnar löngu skáldsögu hans, Sólon Is-
landus, og leikritanna Gullna liliðið og Vopn guðanna, sem bæði
eru með taisverðu af góðu bundnu máli. Hins vegar hef ég bæði
munnleg og skrifleg orð Davíðs fyrir því, að honum var á þessu
tímabili mjög erfitt um að yrkja kvæði. Og ég hefði sagt að í kvæða-
bókinni / byggðum nái hann varla neins staðar í hinum stærri
kvæðum fyllilega sömu hæð og hann liafði náð í öllum fyrri ljóða-
bókum sínum fjórum, — að undanteknum glenskvæðunum miklu
í þeirri bók. Samt hefði ég lialdið að í byggðum yrði að teljast mjög
góð ljóðabók, er bæti — svo sem hinar síðari — við skáldstærð Davíðs
vegna útfærslu víðáttunnar, og dýptarinnar e. t. v. einnig. En sjónar-
mið hans í / byggðum er talsvert breytt frá sem áður var. Og þar sem
breytingin á aðallega til þess rætur að rekja, að honum var orðið
ljóst að grandaleysi æskufagnandi hans átti við minni rök að styðjast
en hann hafði áður gert sér grein fyrir, þá er það sjálfsagður hlut-
ur að hann gat ekki lengur ort af öllu hjarta ut frá grandaleysi
hins glæsilegasta æskuviðhorfs, eins og hann hafði áður gert öllum
öðrum skáldum betur. Þegar þess er jafnframt gætt, að það var
neikvæð reynsla fremur en jákvæð trúarvakning, sem olli þessari
breytingu, þá liggur í augum uppi að risið á kvæðabókunum
/ byggðum og Að norðan hlaut að lækka eitthvað frá því sem í
fyrri kvæðabókunum var. (Að norðan er, innan um og saman við,
rislægsta ljóðabók Davíðs, að mér finnst). Þessi neikvæða reynsla,
sem ég minnist nú á, er að mínu áliti það, sem ég nefndi áðan
„aðra truflunina", dauði föður skáldsins — fyrsti viðskilnaður sem
Davíð var vottur að, — lesandinn man e. t. v. ummæli Davíðs að
því lútandi í bréfaútdrættinum hér að framan? Enn fremur hafði
faðir skáldsins orðið fyrir mótlæti, skömmu fyrir dauða sinn, —
mótlæti er var þess eðlis að skerða trú Davíðs á mönnunum —
stjórnmálamönnum sér í lagi. Alls þessa verður þó h'tið vart í Ný
kvœði — og ekki beinlínis í í byggðum né seinni kvæðabókunum
— að undantekinni ádeilunni á hinar pólitísku hjarðir og rekstrar-
aðilja þeirra, og „furstana“. Gæti hins vegar hafa átt þátt í að
draga Davíð heldur niður sem ljóðskáld um hríð — einkum vegna
þess, að nú fer hin hægförula truflunaruppspretta að sægja æ meir
til sín, að ég tel. Þessi hægförula truflunaruppspretta, sem ég tel
vera, er bókasöfnunin og veraldargengið yfirleitt — en það var
mikið og margvíslegt, miðað við það sem listamenn á Davíðs þá-