Ægir

Árgangur

Ægir - 15.12.1959, Síða 29

Ægir - 15.12.1959, Síða 29
ÆGIR — AFMÆLISRIT 27 Við ársbyrjun 1915 cr útlitið nokkuð annað. Farmgjald er nú þegar orðið svo hátt, að til vandræða horfir, salt og kol er hér af skorn- um skammti, og fáist það flutt hingað til lands, mun það verða mjög dýrt, og auk þess er nú bannað að nokkur útlendur botnvörpungur niegi koma á enska höfn eftir 1. febrúar. Fyrir sjávarútveginn eru því horfur binar verstu, en vonandi er að úr þessum ósköpum greiðist brátt. Skólnski'p. í marzblaðinu er grein eftir Matthías Olafsson, erindreka Fiskifélagsins, um skólaskip. Er þar rætt um nauðsyn þess að íslendingar eignist skólaskip, hvað kenna skuli á slíku skipi og hvernig það skuli rekið. Grein þessi verður Sveinbirni Egilsyni tilefni til hugvekju, er hann nefnir „Hvaða mál á að tala á skólaskip- inu?“ Þar stendur m. a.: . . . en hvaða mál á að tala á þessu skipi? Þeim sem skrifa og tala um hið hroðalega mál, sem sjómenn bér nota á skipum, mun ekki þykja sú tilhugsun góð að á íslenzku skólaskipi heyrist annar eins viðbjóður. Eins og annað hér verður allt að vera hreint, lireinir íslend- ingar og lirein íslenzka. Til eru íslenzk orð, því að í íslenzkri orða- bók standa þau, sem niætti setja saman og nota sem skipunarorð á briggskipi, sem er sú tcg- und skipa, sem br. M. Ó. stingur upp á að skólaskipið sé. Vil ég leyfa mér að sýna mönn- um hvernig þær samsetningar líta út á papp- írnum og geta þeir þá máske skilið hve óhand- bærar þessar samsetningar og orð eru þegar á að nota þau til að segja fyrir á skipsfjöl. Ég ætla hér aðeins að benda á nokkrar sam- setningar á stórmastri á briggskipi og læt dönsku heitanna getið um leið. Stormast = meginsigla, Storemærs = mcgin- siglupallur, Storemærsstang = meginsiglupall- stöng, Storebramsaling = meginhásiglureiða- slá, Storebramstang = meginhásiglustúfu'r, Storebrambardun = meginhásiglustúfshöfuð- benda. Tunga þeirra væri liðug, sem gætu greinilega skipað þessa setningu fyrir: Taktu tusku og vefSu um meginhásiglustúfshöfuS- bendana þar sem hún liggur í raufinni á meg- inhásiglustúfsreiSaslánni, og ekki nóg hér með, þetta verður hásetinn sem skipunina fær að endurtaka. Nú koma rárnar: Storraa = meginrá, Store- merseraa = meginpallseglsrá, Storebramraa = meginhásiglurá, Storemærseraatoplente = meginpallseglsrástillir meginpallseglsstjórn- borðsrástillir, (nú fer að þyngjast, piltar). Storebramstyrbordstoplente = meginbá- isglurárstjórnborðsrárstillir. . . . Það er langt orð á dönsku Storebrambrasstyrbordsblok- skive, en það heitir líka á íslenzku meginhá- siglurársstjórnborðsaktaumsskegluhjól. . . . Hlutafjársöfnun til Eiviskipafélagsins. I apríl—maí blaðinu 1916 er skýrsla um innkomið hlutafé Eimskipafélags Islands hinn 4. apríl 1916, flokkað eftir kaupstöð- um og sýslum. Alls voru þá innkomnar kr. 201.460, eða kr. 2,29 á hvern íbúa lands- ins að meðaltali. Hæsta meðaltölu hefur Akureyri kr. 6,44, aðrir kaupstaðir eru fyrir neðan kr. 1,50 og Hafnarfjörður lægstur með 28 aura. Hæst af sýslunum er Norður-Þingeyjarsýsla með kr. 6,29, en lægst Dalasýsla með 62 aura. Styrjöldin og fiskveiöarnar. Ritstjórinn skrifar í apríl—maí blaðið 1917 um vertíðina, sem þá er að ljúka. Ber sú frásögn með sér, að áhrifa frá styrjöldinni er mjög tekið að gæta, svo sem í skorti á nauðsynjum til útgerðar- innar. Mest allur flotinn varð að hætta veiðum áður en vertíð lauk vegna kola- og olíuleysis, og þó einkum saltleysis. Eftir að alger þurrð varð á salti, tóku nokkrir bátar upp veiðar, sem þá höfðu lengi legið niðri, en það voru hákarlaveiðar. Segir í greininni frá mótorskipinu Tý, sem fór á hákarlaveiðar frá Reykjavík, mannað vestfirzkum sjómönnum, sem vanir voru hákarlaveiðum: „Týr“ lagði fyrst hér í Faxabugt, en bá- karlinn var smár, sem þar fékkst, og hélt hann því þaðan og lagðist djúpt af Eldey og þar var nóg fyrir, enda hefir hákarlinn haft tíma til að aukast og margfaldast síðan „Gylfi“ og „Reykjavíkin", hans svörnu óvinir bættu að ónáða hann, að ógleymdum „Geir“. Legufæri Týs voru ekki nógu sterk, svo að hann slitnaði upp eftir stutta iegu; hafði þá fengið 66 skrokka, sem gáfu af sér um 40 tunn- ur lifrar, sem sýnir að hákarlinn hefur verið vænn. ... Beita var heldur ekki eins og skyldi, var bæði hörgull á rommi, en það vill hann bafa, því hann er non-templar, en þó fékk hann
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168

x

Ægir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ægir
https://timarit.is/publication/584

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.