Ægir

Volume

Ægir - 15.12.1959, Page 136

Ægir - 15.12.1959, Page 136
134 ÆGIR — AFMÆLISRIT Skúli fógeti stóð að saltvinnslunni og hann hvatti menn til saltfiskverkunar og ýtti undir stjórnina að kenna landsmönn- um slíka verkun. Þá hafa útlendingar á íslandsmiðum gert mikið að því að verka saltfisk, enda orðin eftirsótt vara í ýms- um löndum.- Það eru líkindi til, að þessi við'.eitni hafi borið einhvern árangur, svo sem tölurnar 1784 bera með sér, Fyrstu ár 19. aldarinnar er fiskútflutn- ingur mjög lítill í heild, en eykst fljót- lega mjög mikið, sérstaklega saltfisk- framleiðslan eins og eftirfarandi skýrsla þar um sýnir. 1806 1816 1840 1849 1855 1862 1864 1869 Saltf. skpd. 2011 1304 13.767 16.4001) 20.989* 2) 18.812 17.8S7 14.897 Harðf. skpd. 2334 2485 3.030 3.244 3.090 2.076 395 1.258 Saltþorskur, tn. 150 90 308 1.131 1.489 Lýsi allsk. tn. 2495 1101 3.259 6.891 6.557 6.572 7.744 Hér er um stórlcostlega aukningu að ræða á tæpum 50 árum. Frá 1849—1862 hefur saltfiskssalan aukizt um 14,7%. Söltuð hrogn um 383.4%, en harðfiskur minnkað um 36.0%. Hin mikla aulcning fiskútflutnings er fyrst og fremst vegna aukins skipa- stóls og fjölda þeirra sem við veiðarnar fást, svo og dekkskipanna, sem farið er að nota við veiðarnar og gefa góða raun. Þótt fiskaukningin sé svona mikil, fjölgar fólkinu í landinu ekki nema sem svarar Vé. Hins vegar fjölgar mikið fólkinu, sem tekur þátt í veiðunum, og hefur búsetu við sjóinn. Vlh'uvöndun er mikilvægt takmark Baldvin Einarsson var mikill nytsemd- armaður en varð of skammlífur. Hann gaf út ásamt Þorgeiri Guðmundssyni hið merkilegasta tímarit Ármann á Alþingi. I þriðja árg. ritsins bls. 173—182 ritar Friðrik Sveinsson kaupmaður á Önundar- firði „stutta ávísun til að verka klipfisk" (byggð á 26 ára reynslu). Um ritgerð þessa segir Baldvin Einarsson svo í for- mála ritsins: „Þar svo mikill munur er á verði á velverkuðum og illa verkuðum fiski, þá eigum vér það víst að ritgerð þessi verði sjávarbændum að miklu gagni“. Þessi grein er á margan hátt merkileg. Þar talar auðsjáanlega maður, sem af mikilli natni og nákvæmni hefur gert sér far um að auka gæði vörunnar. Fyrst hvernig þegar í byrjun þurfi að hreinsa af fiskinum öll óhreinindi og vanda með- ferðina allt frá því fiskurinn er dreginn úr sjónum. Um söltunina, hvemig eigi að breiða fiskinn og stakka honum og um- stafla í óþurrkatíð. I greininni segir m. a. svo: „Þá er fiskurinn þurr, er hann hef- ur fengið hvítleitan lit bæði á roð og fisk; haldi menn honum upp móti sólu, á hann að vera hvarvetna gagnsær, og engir dökkleitir blettir sjást, því þeir eru merki til þess að fiskurinn er annaðhvort eigi vel þurr, eða að hann hefur eigi fengið nógan farg á réttri tíð“. Svo kemur um meðferðina eftir að hann kemur í hús, sem eigi að vera rakalaust. Hann segir, að bátafiskurinn geti aldrei orðið eins góð vara og þilskipafiskurinn, því að þar komist hann strax í saltið, eftir að hafa verið vel þveginn úr hreinum sjó. Hann leggur mikla áherzlu á að hálsskera fisk- inn strax, því að það hafi megin þýðingu fyrir gæði vörunnar. Hann segist hafa fengið eina skipshöfn sína (fyrir greiða- semi) til þess að kverksigaskera allan sinn fisk. Þegar þessi umræddi fiskur hafi legið á víð og dreif innan um annan 1) þar af 3.000 af Vesturlandi og 2.400 af Norðurlandi. 2) þar af 15.800 af Suðurlandi.
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168

x

Ægir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Ægir
https://timarit.is/publication/584

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.