Tímarit lögfræðinga - 01.06.1964, Síða 46

5. I einkamálum er eðlilegt að dómara sé heimilt að
fella niður heitfestingu vitnis ef báðir málsaðilar eða um-
boðsmenn þeirra eru sammála um það — annaðhvort af
þvi að þeir telja framburð vitnis vera trúverðugan án heit-
festingar eða þá þýðingarlausan í málinu.
6. Hér við bætist röksemd, sem á við réttarfar í opin-
berum málúm hér á landi. Dómari byrjar oft rannsókn
ætlaðs refsibrots á algjöru frumstigi og á grundvelli kæru-
bréfs eða jafnvel • munnlegrar kvörtunar aðeins. Hefur
dómari þá einatt enga hugmynd um hver kann að vera
brotlegur, enda rannsókn þá hafin í þeim tilgangi að finna
hinn seka. Það er til of mikils ætlast að dómari geti, áslíku
frumstigi rannsóknar, tekið ákvörðun um hvort mættur
maður í dómi sé vitni eða grunaður, sbr. lög nr. 82, 1961,
77. gr. 2. mgr., og þó að dómari yfirheyri mann sem vitni,
getur verið rangt að heitfesta hann þegar í stað, heldur
verið rétt að fresta heitfestingu þar til málið skýrist bet-
ur.
Skoðun min er þessi:
Það er ekki rétt að ákveða í lögum fortakslaus fyrir-
mæli um að heitfesting vitnis skuli fara fram annaðhvort
á undan eða á eftir framburði þess.
Dómari á að ráða því og meta það eftir atvilcum hverju
sinni hvorn háttinn hann hefur, svo og að meta nauðsyn
heitfestingar.
Ákvæði 100. gr. laga nr. 82, 1961 eru einnig framkvæmd
á þennan veg í sakadómi Reykjavikur.
Þórður Bjömsson
p6
ia
'máóon
lor^arlót
Vísindalega rannsókn á því atriði, sem um er spurt, hef
ég, er þetta svar set saman, ekki gert. Ekki hef ég lieldur
aðgang að rannsóknum annarra á gildi staðfestinga.
Svar mitt verður byggt á því, sem mér er tiltækt
102
Tímarit lögfræðinga