Tímarit lögfræðinga - 01.06.1964, Side 48
Með staðfestingu eftir á virðist þetla mæla:
2.1. Eftirtekt manna og minni eru óáreiðanlegri enætla
mætti og hæfileiki manna til að tjá sig harla misjafn.
Skýrslur manna um málsatvik eru því ekki sérlega traust
gögn, ef vel er að gáð. Mér virðist liggja í augum uppi, að
rangt sé að gera kröfu til, að menn leggi mannorð sitt að
veði fyrir því, að þeir gefi rétta skýrslu, þegar vitað er,
að þeim er það oft ógerlegt, þar sem menn gera sér oft
ekki grein fyrir þeim annmörkum, sem eru á frásögn
þeirra. Að vísu má segja, að menn staðfesli aðeins, að þeir
hafi gefið skýrslu eftir beztu þekkingu og samvizku. Þessi
fyrirvari er þó ekki mikilvægur í mínum augum, meðal
annars af því, að munurinn á sannleikanum sjálfum og
því, sem menn telja sannleika, er oftast lítill í huga fólks.
Þá eykur það enn á þá ónákvæmni, sem fram kemur varð-
andi skýrslur fyrir dómi, hve ónákvæmar aðferðir eru
hafðar hérlendis við að færa þær til bókar.
2.2. Mörgum er vegna trúarskoðana og siðaskoðana
mjög ógeðfellt að staðfesta skýrslur sínar.
2.3. Staðfestingarathöfnin er erfið fyrir dómara. Þetta
stafar af því, að með staðfestingunni er höfðað til þess,
sem mönnum á að vera heilagt. Er jafnan erfitt að fjalla
um slík atriði á viðeigandi hátt, Þar við bætist, að lög-
lærðir menn hafa aðeins takmarkaða þekkingu á þeim
sálrænu þáttum, sem hér koma við sögu. Það þekkingar-
leysi kemur að vísu að sök varðandi allt, sem að töku
skýrslna lýtur, en verður þeim mun varhugaverðara, sem
meiri helgi er tengd skýrslugjöfinni.
2.4. Þótt staðfesting áður en skýrsla er gefin kunni að
koma fastara og virðulegra sniði á réttarhöld og auka
virðingu fyrir þeim, eins og áður er drepið á, er hitt jafn-
liklegt, að staðfestingin verði með þessu móti vanabundin
og hversdagsleg í augum dómara og þeirra, sem oft gefa
skýrslur. Með þvi minnkar þýðing staðfestingarinnar. Tak-
mörkuð k] mi min af framkvæmd staðfestinga í brezkum
réttarsölum benda til þessa.
104
Timarit löcjfra>ðinga