Tímarit lögfræðinga - 01.02.1998, Page 18

gegn því að konur fái notið fullra mannréttinda. Mögulegt sé því að tryggja kon-
um raunverulega vemd á grundvelli hinna hefðbundnu mannréttindasamninga en
að þeir séu vannýttir sem tæki til vemdar mannréttindum þeim til handa.
Hvað sem um þessar skoðanir fræðimanna má segja, þá er ljóst að aðildarríki
Sameinuðu þjóðanna hafa talið nauðsynlegan sérstakan mannréttindasamning
sem taki mið af sérstöðu kvenna og er til viðbótar þeim sem kalla má hina al-
mennu manméttindasamninga.
4. KVENNASAMNINGUR SAMEINUÐU ÞJÓÐANNA
4.1 Almennt
Kvennasamningurinn var samþykktur á allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna
árið 1979 og var tilbúinn til staðfestingar fyrir aðildarríkin í júlí 1980 á annarri
kvennaráðstefnu Sameinuðu þjóðanna sem haldin var í Kaupmannahöfn. Samn-
ingurinn tók gildi í september 1981, 30 dögum eftir að 20 ríki höfðu sent inn
staðfestingu á fullgildingu hans. Á miðju ári 1995 höfðu 141 ríki af 185 aðildar-
ríkjum Sameinuðu þjóðanna fullgilt samninginn.7 Island fullgilti hann árið 1985.
Margar þjóðir hafa gert fyrirvara við einstök ákvæði og er það nánast svo að finna
má fyrirvara við allflest ákvæði samningsins. Þegar fjallað er um kvennasamning-
inn er mikilvægt að sá aðdragandi sem lýst er í kafla 3 sé hafður í huga.
í inngangi að samningnum segir m.a.:
Ríki þau sem aðilar eru að samningi þessum,
með tilliti til þess að sáttmáli Sameinuðu þjóðanna staðfestir trú á grundvallarmann-
réttindi, mannvirðingu og manngildi og á jafnan rétt karla og kvenna,
með tilliti til þess að Mannréttindayfirlýsing Sameinuðu þjóðanna áréttar gmnd-
vallarregluna um að misrétti sé ekki leyfilegt og lýsir yfir því að allir menn séu frjáls-
bomir og jafnir að virðingu og réttindum og að öllum beri þar til greind réttindi og
frelsi, án nokkurrar mismununar, þ.á m. vegna kynferðis,
með tilliti til þess að ríkjum sem aðilar eru að alþjóðasamingunum um mannréttindi
ber skylda til þess að tryggja jafnan rétt karla og kvenna til að njóta allra efnahags-
legra, félagslegra, menningarlegra, borgaralegra og stjómmálalegra réttinda,
hafa í huga alþjóðasamninga þá sem gerðir hafa verið að tilhlutan Sameinuðu þjóð-
anna og sérstofnana til þess að stuðla að jafnrétti karla og kvenna, einnig með tilliti
til ályktana þeirra, yfirlýsinga og tillagna sem Sameinuðu þjóðimar og sérstofnanir
hafa samþykkt til að stuðla að jafnrétti karla og kvenna
hafa þó áhyggjur af því að konur em enn beittar miklu misrétti þrátt fyrir þessar sam-
þykktir.
7 The United Nations and the Advancement of Women. UN 1995.
12