Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.02.1998, Síða 58

Tímarit lögfræðinga - 01.02.1998, Síða 58
löggjafans til handhafa veiðiheimildanna um að stjómarskrárvemd veiðiheim- ildanna sætir ákveðinni takmörkun, þótt úthlutun skapi vissulega verðmæti í höndum þeirra, meðan núverandi stjómkerfi fiskveiða er við lýði. í þessu sam- bandi skal bent á dóm Hæstaréttar íslands frá 13. febrúar 1997 í málinu nr. 177/1996 íslandsbanki hf. gegn Sigurði Inga Ingólfssyni o.fl. og þrotabú Auðuns hf. gegn íslandsbanka hf. Hæstiréttur segir: Um nytjastofna á íslandsmiðum, heildarafla, úthlutun hans og yfirfærslu, gilda lög um stjóm fiskveiða nr. 38/1990. í 1. gr. laganna kemur fram, að nytjastofnar eru sam- eign íslensku þjóðarinnar. Ennfremur að úthlutun veiðiheimilda myndar ekki eignar- rétt eða óafturkallanlegt forræði einstakra aðila yfir veiðiheimildum. Úthlutunin hef- ur engu að síður skapað verðmæti í hendi þess, sem hennar hefur notið. Réttindi til þeirra verðmæta eru hins vegar takmörkuð af ákvæðum þessara laga og aðgerðum stjómvalda, sem teknar eru samkvæmt þeim. Af öðrum sviðum réttarins verða ekki beinar ályktanir dregnar um þessi réttindi, svo sérstök sem þau em. Hér sýnist rétturinn vera að vitna til þess, að þó svo að úthlutun veiðiheim- ilda skapi verðmæti í höndum rétthafans, þá takmarkist rétturinn til verðmæt- anna ávallt af ákvæðum laganna. Þýðingarmest hlýtur í þessu sambandi sú tak- mörkun samkvæmt lögunum að vera, að úthlutuð veiðiheimild myndi hvorki eignarrétt né óafturkallanlegt forræði einstakra aðila yfir veiðiheimildunum. Segja má, að það sjónarmið, sem hér var rakið, komi enn skýrar fram í öðrum dómi Hæstaréttar, þ.e. í H 1993 2061. (Hrönn hf.) I dómi meirihluta Hæstaréttar segir m.a. svo: Aflahlutdeild skips ræður mestu um það magn, sem í þess hlut fellur. Er því um að ræða fémæt réttindi. Þeir, sem þeirra njótá, hafa ekki að lögum tryggingu fyrir því, að þeir geti síðar notað aflahlutdeildina til tekjuöflunar, en á grundvelli reynslu og spár um. hvað verða muni í fiskveiðum, eru kaúp engu að síður gerð, eins og þetta dómsmál sýnir. Hér kveður við sama tón hjá Hæstarétti og í hinu fyrra máli, sem vitnað var til. Því er játað, að úthlutuð veiðiheimild sé fémæt réttindi, sem gangi kaupum og sölum, en eigi að síður hafi menn ekki að lögum tryggingu fyrir því, að þeir geti síðar notað hana til tekjuöflunar. Vissulega ber að varast að draga of víðtækar ályktanir af einstökum dómsúr- lausnum. Hvert mál ber auðvitað að skoða í sínu eigin ljósi, en fram hjá því verður ekki horft, að í dómum þessum er það gefið til kynna, að þeir, sem fá veiðiheimild úthlutað, og þeir, sem festa kaup á úthlutuðum veiðiheimildum, búi við þá áhættu, að hin úthlutuðu og keyptu réttindi verði vegna ráðstafana ríkisvaldsins skert eða þau jafnvel afnumin og njóti við þær ráðstafanir tak- markaðrar stjómarskrárvemdar. Þetta er sú þýðing, sem fyrirvari 3. málsl. 1. gr. fiskveiðistjómunarlaganna hlýtur að hafa. Til styrkingar þessum fyrirvara er svo hin almenna stefnuyfirlýsing í upphafi lagagreinarinnar um sameign ís- lensku þjóðarinnar. 52
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96

x

Tímarit lögfræðinga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.