Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.02.1998, Síða 63

Tímarit lögfræðinga - 01.02.1998, Síða 63
óbreyttar frá því, sem ákveðið var í upphafi... Ekki er annað fram komið en að farið hafi verið í öllu að gildandi reglum, er áfrýjanda var úthlutað fullvirðisrétti árið 1986. Hefur hann ekki sýnt fram á, að jafnræðisreglan hafi verið brotin á honum, þegar fullvirðisréttarkerfinu var komið á . . . Athyglisverð eru þau ummæli, sem fram koma í dómi þessum um það, að bóndinn hafi ekki geta vænst þess, að tímabil og aðrar viðmiðanir yrðu óbreyttar frá því, sem ákveðið var í upphafi. Með þessum orðum sýnist lögð á það áhersla, að handhafar slíkra réttinda geti jafnan búist við því, að úthlutuð réttindi þeirra breytist með einum eða öðrum hætti vegna ráðstafana ríkisvalds- ins. 11. NIÐURSTÖÐUR í STUTTU MÁUI Allt frá þjóðveldisöld og fram á 8. áratug þessar aldar var það gildandi meg- inregla í íslenskum rétti, að veiðar í hafalmenningum voru öllum landsmönnum jafn heimilar. Hér var um almennan afnotarétt allra landsmanna yfir auðlindum sjávarins að ræða. Slíkur almennur afnotaréttur gat ekki orðið grundvöllur stjómarskrárvarins einstaklingseignarrréttar nokkurs manns. Löggjafanum var samkvæmt fullveldisrétti sínum og almennum valdheim- ildum heimilt, þegar þörf krafði, að takmarka hinn almenna afnotarétt þjóðar- innar og binda réttinn eftirleiðis við afmarkaðan hóp manna, þar sem fyrst og fremst var lagður til grundvallar hefðarréttur, þ.e. veiðireynsla þeirra, sem at- vinnu sína höfðu haft af sjávarútvegi á tilteknu tímabili. Þær almennu heimildir, sem menn höfðu fram til þessa haft til veiða á miðunum við landið stóðu því ekki í vegi, að slíkar reglur væru settar. Hins vegar má velta því fyrir sér, hvort tilteknir einstaklingar hafi hagnýtt sér þessa heimild með svo sérstökum hætti í atvinnuskyni, að þeir hafi með þeim hætti myndað atvinnuréttindi sér til handa, sem telja megi eign í merkingu eignarréttarákvæðis stjómarskrárinnar. Við gildistöku fiskveiðistjórnunarlaganna árið 1990 urðu mikil kaflaskil varðandi nýtingu þessarar þýðingarmestu auðlindar þjóðarinnar. Hópur afnota- hafanna var þrengdur verulega og réttindi þeirra skilgreind nánar, og við út- færslu kerfisins vora rétthöfunum fengnar í hendur ýmsar heimildir varðandi meðferð réttinda sinna, sem almennt tilheyra eignarréttindum, og ekki þekktust áður við nýtingu fiskistofna á íslandsmiðum. Er þar fyrst og fremst átt við heimildina til að framselja veiðiheimildimar. Réttindi handhafa veiðiheimild- anna njóta vemdar laga og stjómarskrár með margvíslegum hætti. Sú yfirlýsing 1. gr. fiskveiðistjómunarlaganna, að nytjastofnar á Islandsmið- um séu sameign íslensku þjóðarinnar, er villandi, ef með henni er verið að gefa til kynna hefðbundinn einstaklingseignarrétt þjóðarinnar af einhverju tagi. Fiski- stofnar á íslandsmiðum og hafsvæðin umhverfis landið eru verðmæti, sem ekki geta verið undirorpin einstaklingseignarrétti nokkurs manns. Þá verður heldur ekki talið, að íslenska þjóðin eða þjóðarheildin án nánari afmörkunar geti verið eigandi í lögfræðilegri merkingu þess hugtaks, hvorki þessara réttinda né ann- 57
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96

x

Tímarit lögfræðinga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.