Búnaðarrit - 01.12.1919, Blaðsíða 13
BÚNAÐAfiRIT
235
spænis borðinu var stór eldstó úr járni, og mikill opinn
reykháfur ofan hennar. Höfðu þar áður verið hlóðir (peis),
en eldstóin þótti hjer, sem víðar, mikil híbýlabót, bæði
hreinlegri, eldiviðardrýgri og hitaði stofuna iniklu betur.
Ekki var þar annar ofn. Þá er það ótalið, að hjóna-
rúmið stóð og í þessari stofu, við vegginn eldstórmegin
•og andspænis borðinu. Stofan var því aðal-vistarvera
fólksins á daginn, hjónaherbergi, svefnherbergi fyrir 2
börn eða fleiri (loftið), og auk þess eldhús. Yið þetta
bættist ennfremur, að þar var mjólkin strokkuð, brauðið
hnoðað, ílát þvegin o. fl. Var þetta því hálfgerður bað-
stofubúskapur, en eigi að síður var þarna þrifalegt inni,
enda húsfreyja myndarleg og eflaust. þrifin. — Innar af
hjónahúsinu var svefnherbergi fyrir annað fólk, og tók
það ekki að fullu yfir húsbreiddina. Voru þar litil göng
meðfram húshliðinni (anddyri). Rúm þar og rúmabúnaður
var litlu eða engu fremri því, sem gerist á íslenskum
sveitaheimilum, en því miður aðgætti jeg þetta ekki
vandlega, en svo virtist mjer sem tveir svæfu saman í
sumum rúmum.
Þetta voru öll íbúðarherbergin, er bóndinn fók við
jörðinni, en svo hafði hann iengt húsið um eina stofu-
lengd og gert þar gestastofu. Hún var rúmgóð og sæmi-
lega ríkmannleg, en vel mátti sjá, að sambland var hún
aí sveitatísku og bæjarbrag, sem ekki fór allskostar vel,
eins og oft vill verða.
Jeg býst við, að svo þyki fleirum en mjer, að húsa-
kynni bóndans hafl verið undarlega lítil og ófullkomin
á svo stórum og vel hýstum bæ, jafnvel fjærri því að
þeim væri hyggilega komið fyrir. Sannleikurinn er sá,
að skipulagið er að nokkru leyti afar-fornt, og svo er
norska alþýðan vanaföst, að hún breytir fáu, þó úrelt
sýnist og óhent.ugt, jafnvel þó hún eigi kost á ágætum
leiðbeiningum. — Jeg hefi áður rekið mig á hið sama,
að á stórum og mjög húsuðum bæ, sunnar í Noregi,
voru ibúðarherbergi fólksins blátt áfram þröng. Nokkurn