Búnaðarrit - 01.12.1919, Blaðsíða 5
BÚNAÐARRIT
227
að vera úr efnum, sem nóg er til af (mó o. þvíl.), eða
helst úr úrgangsefnum, sem ekkert kosta, t. d. hreinni
ösku. Galdurinn er að eins, að geta farið svo með þessi
efni, að þau henti til veggjagerðar. Próf. L. kannaðist
fyllilega við það, er jeg talaði við hann síðar, að þessar
mótbárur væru algerlega rjettmætar.
Þó mjer þætti það óárennilegt að taka til máls á eftir
svo skörulegum og margfróðum ræðumanni, lýsti jeg í
stuttu máli hverra ráða vjer hefðum leitað á íslandi til
þess að gera steinveggi hlýja, og hversu þau hefðu gef-
ist. Er lesendum Búnaðarritsins kunnugt um það mál.
Þá mintist jeg á, hve æskilegt væri að geta losast við
innveggina í þessum tvöföldu tróðveggjum og geta steypt
skjólvegginn úr mó, ösku eða þvíl., drap auk þess á
endurbætur á gerð glugga og fátt annað. Sá jeg það
síðar, að ýmsir góðir menn höfðu veitt ræðu minni eftir-
tekt og spurðu mig nánar um ýmislegt er að þessu laut.
— Dr. Hertz, læknir í Höfn, stakk upp á því að gera
skjólvegginn úr deigulmó. Hefi eg áður lýst þeirri að-
ferð í Skírni.
Sýning mikil, á ýmsu er að heilbrigðismálum laut,
var samfara fundinum, og var þar sýnt ýmislegt er
snerti gerð útveggja. Sjerstaklega vöktu einskonar steinar
athygli mína, sem kallaðir voru „klerlin“ steinar. Yoru
það allþykkir brúnleitir steinar, og sagt að þeir væru
gerðir úr mó, sagi o. fl., en blandað sementi og kalk-
blöndu saman við, til þess að þeir yrðu harðari. Hvort
sem þetta var svo eða ekki, þá voru steinar þessir svo
harðir, að líklega hefði mátt hlaða úr þeim skjólvegg,
en vatn drukku þeir í sig fullum fetum og blotnuðu þá
upp. Tel jeg víst, að mótaður eða jafnvel stunginn mór
hefði verið engu lakara byggingarefni, svo ekki leitst
mjer allskostar á steina þessa. En jeg sá að fleirum en
mjer hafði komið til hugar að móta „steina* úr mó og
hlaða úr þeim skjólvegg.