Sumargjöf - 01.01.1907, Page 69

Sumargjöf
65
stjórnarlögin, 10. nóv. 1905, setja það skilyrði firir
kosningarrjetti í sveitum, að menn »borgi til sveitar-
þarfa«; þar er ekki heimtuð nein krónutala; 1 króna
er nóg, eitthvað er nóg; en minsta eitthvað í pening-
um, það er aftur eineiringurinn.
Þetta er alvarlegt mál.
Við vitum vel, að brínustu lífsnauðsinjar hvers
nianns, hús, fæði og klæði, nema talsverðu fje á
hverju ári. Þessi minsti ársforði er ekki jafndír al-
staðar; á því er mikill munur. En hver maður
Verður að vinna firir ársforða sínum; geti hann það
ekki, þá verður hann upp á aðra kominn, upp á
sveitina ef hann á engan að; fjölskildu-maðurinn
Verður þar að auki að sjá íirir skilduliði sínu.
Nú er það allra dómur, að beina skatta, t. d.
átsvar, megi ekki heimta af manni, sem ekki vinnur
sjer meira inn en minsta ársforða handa sjer og sín-
um; væri það gert, þá hliti maðurinn að lenda í
Þröng, fara á sveitina, eða svelta.
Og þeir eru margir, sem þetta á heima um; þar
eru t. d. fatlaðir menn einhleipir, margir mjög vel
gefnir og vel að sjer, en ekki fullvinnandi; þar eru
Clölskildumenn, sem eiga mörg hörn og hafa rjett í
sig og á, þrátt firir dugnað og reglusemi.
Hvaða vit er í því, að segja við þessa sjálfstæðu
og heiðarlegu menn: Þú færð ekki kosningarrjett, af
Þvi að þú borgar ekki. Og hvaða vit er í því tali,
uð þessum mönnum megi standa á sama um bæjar-
uml, af því að þeir borgi ekkert til bæjarþarfa. Þeim
stendur manna minst á sama; því betur sem bæjar-
niálum er stjórnað, þeim mun auðveldara verður öll-
um bæjarbúum að hafa ofanaf firir sjer; og það varð-
ar fátœklinginn mest allra manna.
5