Sumargjöf - 01.01.1907, Page 72
68
Sumargjöf
Þá er eftir þriðja deiluefnið, út af þeim, er þeg-
ið hafa af sveit.
Jeg get ekki felt mig við að unglingar ráði jafn-
miklu á heimilinu og foreldarnir, sem sjá firir þeim,
og mjer íinst jafnskakt, að þurfamenn ráði jafnmiklu
og þeir, sem halda í þeim lífinu.
En börnin eiga að komast undan ifirráðum for-
eldranna þegar þau fara að sjá firir sjer sjálf og eins
eiga þurfamenn að sleppa undan ifirráðum sveitunga
sinna þegar þeir liætta að þiggja hjálp af þeim og
fara að sjá firir sjer sjálfir. Það er harðstjórn og
ranglæti að láta mann, sem verður firir sjúkdómi og
þiggur sveitarstirk í veikindunum, lifa rjettlausan, þó
að hann fái heilsu og fari að vinna firir sjer, hafa
hann í eins konar skuldafangelsi, í ófrelsishöftum,
þangað til liann hefir goldið hvern eiri af skuld sinni.
Það er þá tillaga min, að fundurinn hallist að
almennum kosningarrjetti, liallist að því, að gjald-
kvöðin sje numin úr lögum og konur gerðar jafn-
rjettháar karlmönnum í bæjarmálum, hallist að því,
að kosningafrelsið sje eign hvers fullveðja manns,
jafnt konu sem karls, þeirra allra, er hafa heilbrigða
vitsmuni, óflekkað mannorð og þiggja ekki af sveit.
Kosningarrjettinum fdgir öflug hvöt til þess að
liugsa um heill almennings; hann vekur þjóðljelags-
skilduna og glæðir ættjarðarástina. Frelsi eikur
framfarir; og þær verða þeim mun stórstígari, sem
fleiri njóta frelsisins. Menn higgja að þjóðirnar muni
okki framvegis eiga mest gengi sitt undir vopnum
sinum, heldur undir dugnaði sínum, mentun og fram-
takssemi. Ef þessi spá rætist, þá geta smáþjóðir átt
fagra framtíð firir höndum.