Dvöl - 01.01.1941, Síða 34

28
DVÖL
Það er ekki nema eðlilegt, að
menn hafa gert þetta meðan engin
raun var fengin fyrir því, hversu
trén myndu dafna. En af þeim
dæmum, er menn nú hafa fyrir sér,
ættu allir, sem ætla sér að koma
görðum upp við heimili sín, að
forðast eins og heitan eld að setja
tré svo nálægt suðurhlið húsa, að
af þeim beri skugga á gluggana, er
fram líða stundir,
Ég hefi hvað eftir annað rekið
mig á, að menn telja val garð-
stæðis vandaverk, en það er það
yfirleitt ekki. Trén geta vaxið í
hvaða jarðvegi sem er, sé hann
ekki of rakur, og ófrjóan jarðveg
má gera frjósaman á skömmum
tima. Það er engar reglur hægt að
gefa um val garðstæðis. En fyrst
verða menn að gera sér Ijóst, hvort
þeir vilja hafa garðana heima við
bæinn eða úti í túnfæti eða ann-
ars staðar. Venjulega kjósa menn
að hafa garðana heima, nema þar,
sem sérstaklega hagar til, eins og
til dæmis þar, sem klettar rísa
skammt upp af bæjum, eða þar,
sem klapparholt standa upp úr
túni. Þá getur komið til mála, að
setja garðinn þar.
Venjulega kjósa menn að hafa
trjálundina rétt við bæina, og þá
hlýtur sú spurning að vakna, hvort
ekki sé hægt að hafa gagn af trjá-
görðunum jafnframt því, sem þeir
eru heimilisprýði. Hvort ekki væri
hægt að láta trjálundina veita hús-
unum skjól, í stað þess, að láta
húsin skýla þeim. Vissulega er
mjög oft hægt að koma þessu
þannig fyrir, ef bæimir standa ekki
á hæð eða hól. En þá verður að
áætla lundinum nægilega stórt
svæði, til þess að yztu trén í hon-
um geti veitt þeim, sem innar
standa, nægilegt skjól, svo að þau
nái fullum þroska. Ég geri ráð fyr-
ir, að hægt væri að koma fyrir
fögrum trjálundi, sem veitti bæn-
um skjól af tveim eða jafnvel þrem
áttum, á svæði, sem væri milli hálf
og heil vallardagslátta að stærð.
Slíkum trjálundum myndu fæstir
koma upp á skemmri tíma en
nokkrum árum. En það er rétt að
gera sér fyllilega grein fyrir því, er
menn hefja trjárækt, að hvaða
marki beri að stefna, og velja garð-
stæðið þannig, að hægt sé að
stækka garðinn eftir þörfum. Ætli
menn sér ekki að færast mikið i
fang, má eðlilega hafa trjálund-
ina minni. En það er í mesta máta
óráðlegt að byrja með minna garð-
stæði en 900 fermetra, og helzt
þyrftu garðarnir að vera stærri.
Því að þegar trén vaxa upp, ná þau
langtum betri þroska í stórum
görðum en litlum.
Girðing.
Þegar garðstæði hefir verið valið,
er næsta skrefið að girða það. Er
mikils um vert, að girðingin sé
vönduð. Á henni þarf að vera hlið,
sem auðvelt sé að opna og loka.
Meðan erfitt er að ná í erlent girð-
ingarefni ætti að mega notast við
hina gömlu aðferð, að hlaða garð-