Dvöl - 01.04.1941, Page 77

D VÖL
155
Bæknr
Dr. theol. Jón Helgason:
Tómas Sœmundsson. Æfiferill
hans og œfistarf.
Dr. Jón Helgason biskup hefir enn á ný
bætt merku sagnfræðiriti við hið mikla
safn, sem eftir hann liggur í þessum fræð-
um. Bók þessi hefst með alllöngum inn-
gangi um hina kminu Högnaœtt, en Tóm-
as Sæmundsson var af henni kominn. Því
næst er tekið að segja frá Tómasi sjálfum,
æsku hans og uppvexti, skólaárum og
Hafnardvöl, ferðalögum, æfistörfvun hans
ýmsum erlendis og heima og loks síðustu
árum hans og dauða. Er komið víða við
í frásögn þessari og þar getið fjölda
merkra samtíðarmanna Tómasar, en öll
er frásögnin gædd hinum alkunna sann-
færingarkrafti höfundarins.
Tómas Sæmundsson hefir löngum verið
hugstæður íslendingum, sökum hins þýð-
ingarmikla starfs hans á fyrstu endur-
reisnarárum þjóðarinnar, og raunar er
hann, og þeir Fjölnismenn allir, eins konar
æfintýralegar þjóðhetjur í augum lands-
manna, þótt ekki séu meira en hundrað
ár síðan þeir lifðu og störfuðu með þjóð-
inni. Bókin er gefin út af ísafoldarprent-
smiðju. Dofri.
100 íslenzkar myndir.
Þetta er úrval úr bókinni fsland i mynd-
um með stuttri landlýsingu á íslenzku og
ensku eftir Pálma Hannesson rektor, en
hann hefir einnig valið myndirnar. Feg-
ursta myndin í bókinni er sennilega Ör-
œfajökull, en myndirnar frá Eyjafirði eru
einnig mjög fallegar. Þetta er vönduð bók
og eiguleg þeim, sem þykir gaman að
myndum. Dofri.
Stefán Jónsson: Á förnum vegi.
Nafn þessarar bókar er yfirlætislaust,
en ágætlega valið. Stefán Jónsson lýsir
einmitt því, sem fyrir augu ber á förnum
vegi hversdagslífsins. Hann segir frá því,
sem augum hans mætir, og hann er næsta
athugull. Bezt fer honum að lýsa þvi, sem
spaugilegt getur talizt og sérkennilegt.
Hann er kíminn og á jafnvel til með að
vera meinfyndinn. En S. J. er engan veg-
inn einhliða. Hann getur líka verið al-
varlegur. Saga eins og „Prófið" ber þess
gleggst vitni. Þó held ég, að hitt sé honum
eiginlegra og fari honum öllu betur.
Hér er ekki tækifæri til þess að lýsa
hverri þessara smásagna fyrir sig, enda
heldur engin þörf á slíku. Þær eru allar
góðar, og það er mjög erfitt að dæma
þeirra í millum. En því vil ég spá, að sá,
sem bók þessa kaupir og les, muni ekki
sýta það fé né tíma, sem hún tók frá
honum. — Hitt er ég sannfærður um, áð
hann mun verða fljótur til þess að afla
sér næstu bókar S. J., sem vonandi verður
ekki langt að bíða.
Það hefir verið heldur hljótt um Á förn-
um vegi. Þó er bleki eytt í margan óþarfa
meiri en þótt hennar væri minnzt.
Hinir svonefndu gagnrýnendur ættu að
sjá sóma sinn í þvi að láta ekki bækur
ungra og efnilegra höfunda liggja i þagn-
argildi. En þeim eru mislagðar hendur.
Stundum eru þeir skjótir að grípa til
pennans, ef kunningjarnir senda frá sér
bækur, þótt verðgildið kunni að leika á
tveim tungum. Og svo er líka þetta með
Stefán Jónsson. Hann er hæðinn og hlífð-
arlaus á stundum. En það er pipar í
sumra sár.
ísafoldarprentsmiðja gaf bókina út.
H. S.
Jörgen Frantz-Jacobsen: Far,
veröld, þinn. veg.
Þetta er skáldsaga frá Færeyjum — hin
fyrsta er birtist í íslenzkri þýðingu, gefin
út af Víkingsútgáfunni. Mest gildi rit-
verks þessa eru lýsingar þess. Það skapar