Fréttablaðið - 30.09.2010, Blaðsíða 16
16 30. september 2010 FIMMTUDAGUR
FRÉTTASKÝRING: Hvaða afleiðingar hafa samþykktir Alþingis á þriðjudag?
Alþingi hefur ákveðið að
ráðast í umfangsmikla
endurskoðun á lögum sem
gilda um málaflokka er
snertu hrunið. Ekki er til
áætlun um hvernig standa á
að verkinu. Þó eining sé um
áformin má telja ólíklegt að
sátt verði um leiðir.
Skýrsla þingmannanefndar til að
fjalla um skýrslu rannsóknarnefnd-
ar Alþingis var samþykkt í þing-
inu á þriðjudag með 63 atkvæðum.
Allir sem einn fylktu þingmenn-
irnir sér að baki málinu. Í því felst
að þingheimur er sammála um að
nauðsynlegt sé að endurskoða lög-
gjöf og eftir atvikum undirbúa
löggjöf á tilgreindum sviðum sem
snerta hrunið. Samstaða er um að
miða við að úrbótunum skuli lokið
innan tveggja ára.
En lengra nær samstaðan ekki
og frómt frá sagt er vandséð að
þinginu takist þetta göfuga ætlun-
arverk sitt.
Þó menn séu sammála um að
tiltekin lög beri að endurskoða er
ekki þar með sagt að þeir verði
sammála um hvaða lagagrein-
um eigi að breyta og hvernig þær
breytingar eigi að vera. Svo dæmi
sé nefnt hafa himin og haf skilið
að hugmyndir sjálfstæðismanna
og vinstri grænna um æskilega
löggjöf um starfsemi á fjármála-
markaði.
Níu tilgreind lög ber að endur-
skoða samkvæmt ákvörðun þings-
ins og stjórnarskrána og heildar-
löggjöf um nokkra málaflokka.
En ekki nóg með það. Alþingi
ályktaði á þriðjudag að brýnt sé að
starfshættir þingsins verði tekn-
ir til endurskoðunar. Og, að taka
verði gagnrýni á íslenska stjórn-
málamenningu alvarlega og draga
af henni lærdóm.
Ekki verður með góðu móti séð
hvernig þingið hyggst með mark-
vissum hætti læra af gagnrýninni
sem stjórnmálamenningin hefur
hlotið. Hafa ber hugfast að þó sú
gagnrýni hafi náð nýjum hæðum
í kjölfar hruns bankanna þá varð
hún ekki til við þá atburði. Stjórn-
málamenningin hefur verið gagn-
rýnd um árabil án þess að stjórn-
málamenn hafi almennt tekið
sérstakt mark á gagnrýninni. Og
ekki verður séð að stjórnmála-
menningin hafi breyst frá hrun-
inu.
„Þetta gerist ekki í einni svip-
an og eflaust eiga menn eftir að
takast á um útfærsluatriði eins
og eðlilegt er,“ segir Lilja Rafn-
ey Magnúsdóttir, fulltrúi VG í
þingmannanefndinni. Mestu máli
skipti að málin komist í vinnslu-
ferli en rykfalli ekki.
Nefndin gerir ekki tillögu að
verklagi við undirbúning laga-
breytinganna. Á hinn bóginn segir
að nefnd á vegum Alþingis eigi að
hafa eftirlit með að lagaúrbótum
verði hrint í framkvæmd og miða
skuli við að þeim verði lokið fyrir
1. október 2012.
Þingið gefur sér tvö
ár til lagaúrbóta
1. Stjórnarskráin.
2. Lög um þingsköp Alþingis.
3. Lög um ráðherraábyrgð og landsdóm.
4. Lög um stjórnarráðið, stjórnsýslulög, upplýsingalög og lög um réttindi og
skyldur starfsmanna ríkisins.
5. Löggjöf um starfsemi á fjármálamarkaði.
6. Lög um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða.
7. Löggjöf um eftirlit með fjármálastarfsemi á vettvangi Seðlabanka, FME
og annarra eftirlitsaðila. Tiltæk verði viðbragðsáætlun við fjármálaáfalli.
8. Löggjöf um háskóla og fjölmiðla.
9. Löggjöf um reikningsskil og bókhald.
10. Lög um endurskoðendur.
11. Stofnuð verði sjálfstæð ríkisstofnun sem fylgist með þjóðhagsþróun og
semji þjóðhagsspá.
12. Aðra löggjöf sem nauðsynlegt er að endurskoða með hliðsjón af tillögum
þingmannanefndarinnar.
Lögin sem þingið ákvað að endurskoða
PÓLITÍSKA ELÍTAN Þingmenn allir fylgdust spenntir með atkvæðagreiðslunni um ákærur á hendur fyrrverandi ráðherrum í fyrradag, skráðu hjá sér hvernig atkvæði féllu og sumir slógu á taugaveiklun-
ina með því að pára myndir á blað. Skoðun Birgittu Jónsdóttur, þingkonu Hreyfingarinnar, á þeim sem voru henni ósammála var ljós: Hún hafði merkt þá sem ekki vildu ákæra með orðunum „Pólitíska elítan“.
Atkvæðagreiðslan mun draga dilk á eftir sér:
Aukin harka í pólitíkinni
Í kortunum er stormasamur vetur
í stjórnmálunum. Sjálfstæðis-
flokkurinn mun veita ríkisstjórn-
inni óvægna stjórnarandstöðu
og samstarf stjórnarflokkanna
verður stirt.
Þetta er samandregin niður-
staða eftir samtöl við þingmenn
í gær.
Hafi einhver vonast til að
skýrsla þingmannanefndarinn-
ar, undir formennsku Atla Gísla-
sonar, myndi marka upphaf nýrra
og faglegri vinnubragða á Alþingi
urðu þær vonir að engu við
atkvæðagreiðslurnar um lands-
dómsákærurnar.
Þannig er í það minnsta útlitið
í dag.
Sjálfstæðismenn eru æfir út í
Samfylkinguna fyrir að stuðla að
ákæru á hendur Geir H. Haarde
en koma í veg fyrir að Samfylk-
ingarráðherrarnir fyrrverandi
hlytu sömu örlög. Í röðum sjálf-
stæðismanna leikur ekki vafi á
að niðurstaðan hafi verið ákveðin
fyrirfram.
Ástandið milli Sjálfstæðis-
flokksins og Samfylkingarinn-
ar var ekki of gott fyrir. Mörg-
um sjálfstæðismönnum eru enn
í fersku minni stjórnarslitin –
svikin, eins og þeir kalla það – í
janúar á síðasta ári.
Sjálfstæðismenn eru líka reið-
ir þeim framsóknar-
þingmönnum sem
vildu ákæra. Eink-
um Siv Friðleifsdótt-
ur sem var ráðherra
í fyrri ríkisstjórn
Geirs Haarde.
En sjálfstæðis-
menn eru ekki
þeir einu sem eru
reiðir. Innan VG
er gremja í garð
samstarfsflokksins. Þar á bæ
spyrja menn sig hvernig í ósköp-
unum helft Samfylkingarinnar
gat komist að þeirri niðurstöðu
að ekki bæri að ákæra nokkurn
einasta mann. Þeir sem þannig
spyrja svara sjálfir: Samfylking-
in hafði ekki dug í sér til að fara
gegn eigin flokksmönnum. Sumir
þingmenn VG líta einnig svo á
að þeir Samfylkingarmenn sem
voru andvígir landsdómsákær-
um hafi með atkvæðum sínum
lýst yfir vantrausti á störf þing-
mannanefndarinnar og einkum
Atla Gíslasonar. Er hermt að það
muni líða seint úr minni.
Ekki þarf að tíunda þau mörgu
vandasömu verkefni sem bíða
stjórnmálamanna í vetur. Vonir
um góða samvinnu virðast runnar
út í sandinn. Í bili í það minnsta.
Leiða má líkur að því að margum-
rædd endurreisn sam-
félagsins tefjist enn
frekar en orðið er.
- bþs
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/A
N
TO
N
Björn Þór
Sigbjörnsson
bjorn@frettabladid.is