Morgunn - 01.06.1953, Blaðsíða 29
MORGUNN 23
hversu snjall sem dómarinn er. Þetta viðhorf vildi ég ræða
nokkru nánar.
Það er alkunna, að 19. öldin var öld efnishyggjunnar.
Þær framfarir, sem þá urðu fyrir þrotlausa leit vísindanna,
gáfu mönnunum vissulega heimild til þess að ætla, að með
tímanum yrði unnt að leysa flestar gátur tilverunnar, með
því að öðlast hina dýpstu þekkingu á eðli og lögmálum
efnisins. En eftir því sem tíminn hefur liðið, höfum vér
rekið oss á, að við hverja nýja gátu, sem ráðin hefur verið,
hefur önnur komið fram. Og hræddur er ég um, að margt
af þvi, sem oss nú þykir næsta eðlilegt og teljum full-
sannað, hefði verið kallað hugarórar, og hreint brot á
lögmálum náttúrunnar af hinum lærðustu mönnum síðustu
aldar. Mig minnir, að það sé ekki ýkjalangt síðan, að hinir
lærðustu eðlisfræðingar töldu að ókleift væri að smíða
nothæfa vélflugu, því að það væri í beinni andstöðu við
þyngdarlögmálið. Vér vitum, hvernig það hefur reynzt.
Nýjar rannsóknir á efninu hafa opnað mönnum nýja
heima, og sýnt oss áþreifanlega, að valt er að treysta í
blindni á efnisskoðun líðandi stundar. Sú mynd, er vér
gerum oss af efnisheiminum í dag, er ef til vill öll af göfl-
um gengin eftir nokkur ár eða áratugi.
1 þessu ljósi vildi ég nú ræða mótþróann gegn spíritism-
anum eins og honum er fram haldið i nafni raunvísind-
anna, bæði af þeim, sem eru vísindamenn og hinum, sem
vanhelga vísindin og sannleiksleit mannanna með því að
skreyta sig með nafni þeirra, án þess nokkru sinni að hafa
skyggnzt inn í helgidóma þeirra, eða fundið hjá sér svo
mikið sem anga af þeirri knýjandi þörf og þrá, sem rekur
vísindamanninn áfram í leit hans að því, sem satt er og
rétt. Að vísu sný ég hér máli mínu einungis til hinna fyrr-
nefndu, því að þeirra er að hafa forystuna í þessu máli.
Spíritistar halda því fram, að persónulegt framhaldslíf
mannsins hafi verið sannað með þeim dulrænu fyrirbrigð-
um, er þeir hafa verið vottar að. Deilan um þetta efni
hlýtur því á þessu stigi málsins að snúast um það, hvað