19. júní - 19.06.1997, Qupperneq 41

greidd lægri laun en
-Er það vegna þess að:
Konur hafa minni menntun og styttri
starfsreynslu en karlar???
Rannsóknir sýna að konur fá lægri laun en karlar með sömu mennt-
un og sömu starfsreynslu. Launamunurinn eykst með aukinni mennt-
un. Hann er mestur hjá háskólamenntuðu fólki og eykst eftir því sem
lengra líður frá námslokum.
Af hverju skyldi menntun kvenna geía minna af sér en mennfun
karla, ef þau hafa sömu kennarana, sömu námsbækurnar og út-
skrifast meö sömu gráöuna?
Konur sækja í lág-
launastörf???
Störf kvenna eru einfaldlega ekki
eins hátt metin og störf karla, launa-
munurinn er í öllum starfsgreinum, og
hverfur ekki þótt konur fiykkist í
hefðbundin karlavígi.
Af hverju veröur gengisfelling í laun-
um ákveöinna starfsstétta þegar kon-
ur ná þar meirihluta?
Konur sækja ekki í
stj órnunarstöður???
Konur hafa átt erfiðara með að fá
stöðuhækkun og þær standa ekki
jafnfætis þegar kemur að ráðningu, til
dæmis vegna þess að enn eru það
aðeins þær sem gætu þurft að taka sér fæðingarorlof. Meðan réttur
karla til fjölskyldulífs er skertur er engin von til að konur geti sótt um
hálunaðar stöður sem krefjast langs vinnutíma, á jafnréttisgrundvelli.
Af hverju skyldu karlar ekki ráóa við ungabörn?
Hæfni kvenna er minni en karla???
Hugtakið hæfni hefur löngum verið tengt menntun, þ.e. áunninni
kunnáttu. í hinum hefðbundnu kvennastéttum skiptir meðfædd
hæfni hins vegar mestu; listrænir hæfileikar, hæfni til mannlegra
samskipta, sveigjanleiki, skipulagsgáfa o.s.frv. Það er þessi hæfni
sem ekki hefur verið metin að verðleikum.
Laun eru ákveðin með kjarasamningum
sem hafa ekkert með kynin að
gera???
Vissulega er löngu búið að afnema sérstaka
kvenna- og karlataxta, samið er um lágmarkslaun
óháð kyni. En það eru yfirborganimar, sporslumar
og friðindin sem vega þyngst í launamuninum og
það lendir í vasa karlanna.
Karmski er málið að ákveðnir kvennastéttataxtar
og karlastéttataxtar eru komnir i stað gömlu kyn-
skiptu taxtarma.
Konur bera minni ábyrgð en
karlar???
Er virkilega minni ábyrgð fólgin í því að koma böm-
um til manns en að koma hlutabréfum í verð?
Karlar bera ábyrgð á fram-
færslu fjölskyldunnar???
Þarf að svara þessu enn í dag?
Konur gera ekki eins háar launakröfur og
karlar???
Störf kvenna eru léttari og skemmti-
legri???
Hvaða mælikvarðar em það sem segja að léttara sé að annast sjúk-
linga en að reikna út burðarþol? Gefa þeir viðmiðið fyrir því að fjög-
urra ára háskólanám í hjúkmnarfræði gefur margfalt minna af sér en
fjögurra ára háskólanám í verkfræði?
Afhverju skyldu konur einar geta lifað af skemmtigildinu?
Að minnsta kosti hafa einstakiingsbundir samningar aukiö launa-
muninn á hinum Norðurlöndunum, eins og t.a.m. Margareta Winberg,
atvinnumáiaráðherra Svía, hefur staðfest. Launamunurinn verður
ekki jafnaður með einkaframtaki heldur almennri stefnumörkun.
-Ef við erum komin með lögmál markaöarins á annað borð: Afhverju
skyldu atvinnurekendur sem vilja reka fyrirtœki hagkvæmt, þá ekki
bara ráöa konur fyrst þær eru ódýrara vinnuafl? ■
Áhrif kvenna á vinnumarkaði
Það cr ekki nóg að rannsaka launamun kynjanna heldur þarf
ekki síður að beina athyglinni að völdum og áhrifum kvenna
á vinnumarkaði. Kanna þarf áhrif kvenna í kjarasamningum
og hvernig hægt er að styrkja stöðu þeirra, til dæmis með því
að breyta samningaferlinu þannig að konur hafi betri tækifæri
til þátttöku og áhugi þeirra aukist.
Hérlendis eru völd og áhrif á vinnumarkaði að mestu leyti
í höndum karla og þörfm á að efla hlut kvenna er aðkallandi.
Atvinnurekendamegin er sjaldgæft að konur sjáist, engin kona
á sæti í framkvæmdastjórn VSI en þrjár konur sitja í sant-
bandsstjórninni sem er 79 ntanna apparat. Engin kona á sæti
í sjö manna stjórn Vinnumálasambandsins. Konur hafa verið
að sækja á innan samtaka launafólks en völd þeirra eru þó enn
ekki í neinu hlutfalli við fjöldann. Þátttaka kvenna í ábyrgðar-
stöðum hefur reyndar aukist en það vekur athygli að hlutfall
kvenna lækkar eftir því sem embættin eru áhritámeiri. Það á
bæði við um einstök félög og heildarsamtök. Mun algengara
er að konur gegni embætti varaformanns í félögum en for-
manns og þær eru mun frekar varamenn í stjórnum en aðal-
menn.
Hvað er hægt að gera til að auka þátttöku kvenna innan
verkalýðshreyfingarinnar? Hansína A. Stefánsdóttir, formaður
jafnréttisnefndar ASI, segir að fyrst og fremst sé nauðsynlegt
að kynna hreyfinguna betur fyrir konurn og vekja þannig
áhuga þeirra. Það þurfi að hvetja þær til að sækja nántskeið á
borð við trúnaðarmannanámskeið eða Félagsmálaskóla al-
þýðu. Jafnframt þurfi að gera konum ljóst að þær geta haft
áhrif, enda sé það fólkið sjálft sem haldi uppi starfinu og leggi
línurnar. ■