Fréttablaðið - 16.12.2010, Blaðsíða 38
38 16. desember 2010 FIMMTUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
HALLDÓR
B
ezti flokkurinn komst til valda í borgarstjórn Reykjavíkur
af því að fólk var orðið þreytt á gömlu pólitíkusunum.
Bezti flokkurinn lofaði því að það yrði skemmtilegra að
búa í Reykjavík og framan af, að minnsta kosti eitthvað
fram eftir sumri, leit út fyrir að flokkurinn nálgaðist
ýmis viðfangsefni með nýjum og hressilegum hætti.
Það var áður en kom að stóra viðfangsefninu, sem var að fást við
fjármál borgarinnar. Þá kom í ljós að Bezti flokkurinn og Samfylk-
ingin áttu ekki fyrir mörgum af
skemmtilegu loforðunum.
„Ég vildi óska þess að hún
væri skemmtilegri, að við gætum
boðið öllum borgarbúum ókeypis
í strætó og ókeypis í sund og
ókeypis handklæði. Kannski
náum við að gera það næst. Það
væri gaman,“ sagði Jón Gnarr
borgarstjóri þegar hann mælti fyrir fjárhagsáætluninni í fyrra-
dag. Og gaf svo í skyn að það hefði bæði verið erfitt og leiðinlegt
að ná saman þessari fjárhags áætlun.
Staðreyndin er sú að við gerð fjárhagsáætlunar Reykjavíkur-
borgar örlaði ekki á nýrri hugsun eða vinnubrögðum. Þetta var
gert með gamla laginu; gatinu lokað með því að hækka skattana
og gjaldskrár borgarinnar.
Sú leið er alltaf auðveldari fyrir stjórnmálamennina en að
skera niður kostnað. Þá þarf að segja upp fleira fólki. Þá rísa
upp sérhagsmuna hópar, sem missa spón úr aski sínum. Það er
svo miklu þægilegra að dreifa skaðanum á sem flesta, þannig
að hagsmunirnir séu ekki eins afmarkaðir og engir augljósir
talsmenn, sem geta farið að berja á pólitíkusunum. Þetta er þekkt
leið, margreynd og henni fylgir enginn ferskur andblær hress-
leika.
Niðurskurðurinn krefst hins vegar pólitísks hugrekkis og
sömuleiðis frumleika og útsjónarsemi. Það getur þurft að breyta
því hvernig hlutirnir hafa lengst af verið gerðir. Ekkert af þessu
virðist Bezti flokkurinn hafa átt til hjá sér. Í reynsluleysi sínu og
hugmyndaleysi virðist hann bara hafa afhent embættismönnum
borgarinnar og samstarfsfólkinu í Samfylkingunni stjórnvölinn
og leyft þeim að ráða ferðinni við gerð fjárhagsáætlunarinnar.
Embættismenn vilja aldrei skera niður kostnað; það eru ekki
þeirra hagsmunir. Og það hefði auðvitað ekki litið vel út fyrir
Samfylkinguna í ríkisstjórn ef það hefði komið í ljós að í borgar-
stjórn væri áfram hægt að lækka kostnað í opinberum rekstri og
komast hjá því að hækka skatta.
Skatta- og gjaldahækkanir Bezta flokksins og Samfylkingarinnar
koma verst niður á barnafjölskyldum í borginni. Hér í Frétta-
blaðinu var á dögunum tekið dæmi af fimm manna fjölskyldu
með meðaltekjur, tvö börn í leikskóla og það þriðja í skóla. Skatta-
og gjaldahækkanir borgarinnar kosta þessa fjölskyldu tæplega
150.000 krónur á ári og til að eiga fyrir þeim útgjaldaauka getur
þurft hálfs mánaðar aukavinnu – ef hún er þá í boði.
Ætli fólkinu sem þannig er ástatt um þyki skemmtilegt að borga
meira? Eða ætli því finnist bara frekar leiðinlegt að borgarstjórnar-
meirihlutinn sé ekki betur starfi sínu vaxinn en raun ber vitni?
Hvaða ferski andblær fylgdi Bezta flokknum við
gerð fjárhagsáætlunar Reykjavíkurborgar?
Leiðinlegt
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN
Fjárhagsáætlanagerð stendur nú yfir hjá sveitarfélögum landsins. Þar á bæ,
líkt og annars staðar, býður fjárhagsleg
staða ekki upp á annað en aðhaldssemi og
sparsemi. Það skiptir hins
vegar öllu máli hvar er spar-
að þegar kemur að þjónustu
sveitar félaga.
BSRB hefur undanfarið
brýnt þingmenn til að minn-
ast þess fjöreggs sem þeir
hafa í höndum sér; velferðar-
kerfis þjóðarinnar. Sú brýn-
ing á engu að síður erindi til
sveitarstjórnarmanna. Þeir
bera jafn mikla ábyrgð á því
að ekki sé höggvið að rótum
þess velferðarkerfis sem
íslensk þjóð hefur byggt upp
síðustu áratugi, oftar en ekki
við kröpp kjör.
Ákvarðanir kjörinna full-
trúa í sveitarstjórnum hafa
áhrif á þá þjónustu sem börn
og fjölskyldur viðkomandi sveitarfélags
treysta á. Nærþjónustan er ysti hringur
velferðarkerfisins. Börn eiga að njóta þess
að lifa áhyggjulausu lífi, stunda sínar tóm-
stundir og geta treyst á það öryggisnet
sem nærþjónustan er þeim, óháð efnahag
foreldranna. Velferð barna og fjölskyldna
hvílir því á herðum kjörinna fulltrúa
sveitar stjórna.
Sveitarfélög eru mislangt á veg
komin með sínar fjárhagsáætlanir
og til að mynda samþykkti Reykja-
víkurborg sína á þriðjudag. Sé hún
skoðuð má sjá að útgjöld til mennta-
sviðs og íþrótta- og tómstundasviðs
dragast saman. Þjónusta þessara
sviða er sú sem stendur næst börn-
um borgarinnar. Á sama tíma láta
stjórnendur borgarinnar undir
hælinn leggjast að nýta sér að
fullu heimild til hækkunar útsvars.
BSRB telur að velferðarkefið eigi
að greiða úr sameiginlegum sjóð-
um landsmanna. Útsvarstekjur eru
hluti þeirra sjóða og þjónusta við
börn er hluti velferðarkerfisins.
Enginn þarf að velkjast í vafa um
þörf á samdrætti útgjalda. Það er
enginn að stinga hausnum í sandinn
og heimta allt fyrir alla. Krafan er hins
vegar skýr: Verjum velferðina. Þetta þurfa
allir sveitarstjórnarfulltrúar að hafa í
huga, þeir sem hafa samþykkt áætlanir, en
ekki síst hinir sem eiga það eftir.
Nærþjónustan og velferðin
Velferðar-
kerfið
Helga
Jónsdóttir
framkvæmdastjóri
BSRB
Krafan er
hins vegar
skýr: Verjum
velferðina.
Þetta þurfa
allir sveitar-
stjórnarfull-
trúar að hafa
í huga.
Fagurt
Heiti lagafrumvarpa og þings ályktunar-
tillagna eru yfirleitt heldur þurr og
leiðinleg. Dæmi: Reglur um verkferla
og hæfnismat við opinberar embættis-
veitingar, Olíu- og gasrannsóknir á
landgrunni Íslands undan Norðaustur-
landi, og Ákvörðun nr. 17/2009 um
breytingu á XX. viðauka við
EES-samninginn. Snöggtum
fallegri eru heiti tillagn-
anna Staðgöngumæðrun
og Þríhnjúkagígur en
fegurðarverðlaunin þetta
árið fær Guðmundur Stein-
grímsson fyrir klukkutil-
löguna sína. Hún heitir
„Þingsályktunartillaga
um seinkun klukkunnar og bjartari
morgna“ og er fegurðin ein.
Ha?
Eygló Harðardóttir Framsóknarflokki
skrifaði nýlega grein í Fréttablaðið um
ágæti frjálsra félagasamtaka og mikil-
vægi þess að skattleggja þau ekki um
of. Í greininni nefndi hún dæmi um
félagsamtök, „sem snerta líf okkar
allra“. Meðal slíkra samtaka er, að
sögn Eyglóar, Kvenfélagasamband
Íslands. Hér verður ekki gert lítið
úr starfsemi þess en er ekki
full djúpt í árinni tekið
að segja Kvenfélaga-
sambandið „snerta
líf okkar allra“?
I told you so
Óráðsían sem viðgekkst árum saman
í Menntaskólanum Hraðbraut er
„í besta falli óheppileg“ að mati
Þorgerðar Katrínar Gunnarsdóttur,
sem var menntamálaráðherra nær
allan tímann sem ósköpin gengu
á. Hún segir málið hins vegar ekki
mega verða til þess að vinstri
menn segi „I told you
so“. Þá hlýtur að mega
spyrja: Af hverju ekki?
Hafi einhverjir varað við
rekstrarforminu, mega
þeir þá ekki benda á
að þeir höfðu rétt fyrir
sér? bjorn@frettabladid.is
stigur@frettabladid.is