Fréttablaðið - 18.12.2010, Blaðsíða 96

68 18. desember 2010 LAUGARDAGUR
K
ristín Tómasdóttir
vinnur á tveimur
stöðum, sem ráð-
gjafi hjá Geðhjálp
og framkvæmda-
stjóri Landssamtaka
æskulýðsfélaga. Hún tekur á móti
blaðamanni Fréttablaðsins í hús-
næði Geðhjálpar á horni Garða-
strætis og Túngötu. „Þetta er ynd-
islegt hús,“ segir hún og það eru
orð að sönnu, panelklæddir veggir
mynda hlýlega umgjörð um starf-
semi hússins. „Ég vinn hér og svo í
Hinu húsinu, í Pósthússtræti þannig
að það er stutt að fara á milli.“
Tilefni fundarins er bók hennar
og Þóru systur hennar, Bók fyrir
forvitnar stelpur, sem hefur setið
á metsölulista frá því að hún kom
út og er upplagið komið í 9.000 ein-
tök. Bókin er handbók fyrir stelpur
á unglingsaldri þar sem fjallað er
um margvísleg málefni sem snerta
stelpur, sjálfsmynd, ást, ástarsorg,
heilsu, útlit, áhugamál og allt þar
á milli.
„Við vissum að þetta
væri efni sem væri
þarft og myndi svara
ákveðinni eftirspurn,
en renndi reyndar ekki
grun í að hún væri svona
mikil,“ segir Kristín,
sem er að vonum ánægð
með góða dóma og góð
viðbrögð.
Stelpur finni kraftinn
Kristín þekkir viðbrögð
markhópsins vel, hún
hefur sótt fjölmargar
félagsmiðstöðvar heim
undanfarið og rætt um
málefni stelpna, við
stelpur. „Ég er þá að
tala um hvað við eigum
sameiginlegt og hvern-
ig við getum nýtt krafta
okkar betur en við erum
að gera og hvernig við
getum fundið kraftinn
í okkur.“
Kristín hefur þann
háttinn á þegar hún
hittir unglingsstelpur
í félagsmiðstöðvum að
hún svarar spurningum
sem þær fá að afhenda
skriflega, þannig að þær
verði óhræddari við að
spyrja erfiðra spurn-
inga. „Ég hef fengið
alls konar spurningar,
til dæmis hvort eðli-
legt sé að rífast mikið
við móður sína, hver
sé besta aðferðin við
að grennast og hvernig sé hægt að
sleppa því að roðna í sífellu,“ segir
Kristín og tekur fram að hún hafi
alls ekki svör við öllum spurning-
unum, þar með talið þeirri síðar-
nefndu.
Kröfurnar aukast
En hvernig er líf stelpna í dag?
„Það er að mörgu leyti erfitt og
að mörgu leyti örugglega auðveld-
ara en áður. Flestar stelpur búa til
dæmis við miklu meiri lúxus en for-
mæður okkar gerðu. Það á auðvit-
að ekki við alla sem gerir kannski
þeim efnaminni erfiðara fyrir. Í
dag er auðveldara en nokkru sinni
fyrr að eiga samskipti við fólk og
afla sér upplýsinga um margvís-
leg málefni en áður var. Kröfur
frá samfélaginu eru hins vegar
alltaf að aukast og það getur verið
erfitt,“ segir Kristín sem lagði upp
með það verk að skrifa bók sem
nálgaðist líf stelpna frá mörgum
sjónarhornum og væri uppfletti-
rit sem þær gætu stuðst við í mörg
ár. Í fyrsta kaflanum er fjallað um
sjálfstraust og sjálfsmynd stelpna,
sem höfundum er mikið í mun að
styrkja en í þeim sem eftir fylgja er
fjallað um margvíslega þætti sem
móta sjálfsmynd stelpna, útlit, fjár-
mál, heilsu, áhugamál, kynþroska,
kynlíf og fleira: „Og þó að stelpur
hafi alls ekki allar áhuga á sömu
hlutunum þá erum við allar stelp-
ur og eigum það sameiginlegt að
hafa byrjað á túr.“
Kristín segir það hafa komið sér
á óvart hvað var auðvelt og hvað
erfitt að skrifa um.
„Ég kveið til að mynda mikið
fyrir því að skrifa kaflann um
kynlíf en það reyndist hins vegar
ekki erfitt að skrifa hann, það er
til mikið af upplýsingum og svo
er mikil sátt um það í samfélaginu
hvernig sú umræða á
að fara fram, þannig að
það var ekki erfitt. Það
var hins vegar erfitt að
skrifa um ást og hvað
felst í því að vera ást-
fanginn,“ segir Kristín.
Dýrmæt sambönd
„En ég byrjaði á vin-
konukaflanum, hélt að
hann væri mjög auð-
veldur en hann var
flóknari en ég hélt,“
segir Kristín, sem legg-
ur mikla áherslu á mik-
ilvægi vinkvenna fyrir
stelpur. „Vinkonur eru
svo mikilvægar og það
ætti alls ekki að van-
meta vinkvennasam-
bönd. Stundum er talað
um þau sem eitthvað
krúttlegt en vinkonu-
sambönd geta reynst
jafn dýrmæt og fjöl-
skyldubönd, vinkon-
ur sem stelpur eignast
jafnvel í grunnskóla
geta enst fram eftir
aldri. Ég segi stelp-
unum sem ég hitti frá
því, þessu til staðfest-
ingar, að besta vinkona
mín var hjá mér þegar
ég fæddi barnið mitt,“
segir Kristín sem ráð-
leggur stelpum að læra
að taka gagnrýni en
forðast baktal. „Það er
alveg eðlilegt ef stelp-
ur eru mikið saman að
þær kvarti stundum undan hvor
annarri, en ég bendi þeim á að ef
þær eru að segja eitthvað sem þær
myndu ekki treysta sér til að segja
við vinkonuna augliti til auglitis þá
séu þær komnar út á hálan ís.“
Í bókinni er fjallað um útlit og
heilsu sem Kristín segir mikið
áhugamál stelpna. „Þóra er reynd-
ar miklu meiri pæja en ég þannig
að hún sá svolítið um kaflana sem
fjalla um útlit, í þeim kafla er ég
sérlega stolt af hugvekju sem við
sömdum og fjallar um að stelpur
eigi að vera eins og þær vilja. Ég
þurfti að bíta dálítið í tunguna á
mér til að setja mig ekki í prédik-
unarstellingarnar og fara að ráð-
leggja stelpum að gangast ekki upp
í að vera fáklæddar, stelpur eiga að
klæða sig í þau föt sem þeim líður
vel í,“ segir Kristín að lokum
Vinkonur
eru afar
mikilvægar
Í Bókinni fyrir forvitnar stelpur eftir Kristínu og
Þóru Tómasdætur eru unglingsstúlkum gefin
ráð um lífið og tilveruna. Sigríður Björg Tómas-
dóttir ræddi við Kristínu.
KRISTÍN TÓMASDÓTTIR
Skrifaði bókina með systur
sinni Þóru sem býr í Noregi.
„Okkur Þóru fannst mjög skemmtilegt og mjög mikilvægt að skrifa um ástarsorg,“ segir Kristín.
„Það má alls ekki gera lítið úr fyrstu ástarsorginni, satt best að segja getur ástarsorg verið upphaf
alvarlegri veikinda eins og ég þekki úr starfi mínu hjá Geðhjálp. Til að koma í veg fyrir að hún vindi
upp á sig þá bendi ég stelpum á að setja tilfinningar sínar í orð auk þess sem við lumum á fjölda
góðra ráða til að létta lundina, það er óþarfi að þurfa alltaf að finna upp hjólið sjálfur,“ segir Kristín
sem segist sjálf hafa þegið góð ráð hjá eldri systrum sínum, Þóru og Sóleyju, þegar hún gekk í
gegnum sína fyrstu ástarsorg.
Í bókinni eru meðal annars gefin eftirfarandi ráð við ástarsorg:
LEITAÐI RÁÐA HJÁ SYSTRUM SÍNUM
➜ Ekki hringja í hann/hana þegar
þig langar til þess.
➜ Leigðu þér viðeigandi bíómyndir!
➜ Ekki strá salti í sárin og kvelja þig
með rómantískum kvikmyndum
Hresstu þig við með góðri
barnamynd, dýralífsþáttum eða
sígildu meistaraverki um miklu
mikilvægari hluti en rómantík og
ástir!
➜ Gerðu eitthvað gott fyrir þig sjálfa
á hverjum degi.
➜ Hrósaðu sjálfri þér!
➜ Ekki hlusta á lög sem ýta undir
frekari ástarsorg! Skiptu út öllum
lögunum í iPodinum þínum og
ekki setja inn eitt einasta ástar-
vellulag. Bara stuð og pepplög!
➜ Talaðu um það hvernig þér líður!
➜ Skrifaðu dagbók.
➜ Lestu Pollýönnu!
Það ætti
alls ekki að
vanmeta
vinkvenna-
sambönd.
Stundum
er talað um
þau sem
eitthvað
krúttlegt en
vinkonusam-
bönd geta
reynst jafn
dýrmæt og
fjölskyldu-
bönd.
FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Er ég góð vinkona?
Það skiptir ekki máli hversu margar vinkonur við eigum heldur hversu góðar. Mestu máli skiptir að leggja rækt við
þau vinkvennasambönd sem við eigum. Það er gott fyrir þig sjálfa og það er gott fyrir vinkonur þínar. Ef þú ert góð
vinkona er líklegra að þú eignist fleiri góðar vinkonur.
Það hefur sýnt sig að ef þú deilir leyndarmáli með einni manneskju þá er sú manneskja líklegri til að deila leyndar-
máli með þér. Þetta gildir um mjög margt, t.d. almennt traust, virðingu og vináttu. Ef þú sýnir vinkonu þinni virðingu
og traust þá er hún líkleg til þess að sýna þér virðingu og traust á móti.
Hugvekja!
Það er til fullt af fólki sem vill skipta sér af því hvernig unglingsstelpur klæða sig. Einnig
skapar tískan og menningin samfélagslegan þrýsting á það hvernig stelpur eiga að klæða sig
hverju sinni. Oftast snýr gagnrýnin að því að þær séu of lítið klæddar t.d. í of flegnum bol
eða of stuttu pilsi.
Aðrir reyna að selja þeim allskyns óþarfa eða tískuvarning til þess eins að græða. Enn
öðrum finnst þær eiga að vera í sem minnstu. Fyrirgefið, en hverjum kemur það eiginlega
við öðrum en stelpunum sjálfum? Er þetta ekki sambærilegt við samfélög þar sem konur eru
skikkaðar til þess að ganga með slæður, í kuflum eða bannað að klæðast fötum þar sem sést
í ökkla þeirra? Stelpur eiga að fá að ráða því sjálfar hvernig þær vilja klæða sig. Ráðgjöf getur
verið góð en það á að skipta mestu máli hvernig þér líður í fötunum. Ef þú fílar að ganga í
stuttu pilsi eða kufli, ef því er að skipta, þá gerir þú það auðvitað!
BÓK FYRIR FORVITNAR STELPUR