Iðunn : nýr flokkur - 01.03.1927, Blaðsíða 22
16
Jón A. H|altalín.
IÐUNN
má af manni með hans skapsmunum, var það einkum
ísland fornaldarinnar, sem hann unni.
Heima í héraði var Hjaltalín mikils metinn. Sótti hann
þó lítt eftir alþýðuhylli. Hann hataði alt lýðskrum og var
oft stórorður í þeim efnum. Hann tók engan þátt í hér-
aðsmálum, en sat á Alþingi 1887—1897 sem konung-
kjörinn. Hann bauð sig fram í Eyjafirði árið 1901, en
náði ekki kosningu. Féll honum það allþungt, því hann
var kappsmaður, þar sem hann beitti sér, og vildi
ógjarnan láta sinn hlut, við hvern sem var að eiga.
Um þingstörf Hjaltalíns skal eg vera fáorður. Hann
lét allmikið til sín taka og var ræðumaður góður, en
verulegur foringi varð hann ekki. Enda átti hann erfiða
aðstöðu, þar sem hann var konungkjörinn. Hann skoð-
aði sig sem fulltrúa stjómarinnar, en vildi koma á betri
samvinnu með þjóðkjörnum og konungkjörnum þing-
mönnum, en þegar skoðanir hans komu í bága við vilja
stjórnarinnar, hikaði hann ekki við að fylgja sannfær-
ingu sinni, og það kostaði hann þingsætið. I framsögu-
ræðu fyrir þingsályktunartillögu um stjórnarskrármálið
11. júlí 1895 komst hann svo að orði: »Tilgangur minn
með því að gerast annar flutningsmaður að þessari til-
lögu, var sá, að eg vildi sýna það enn, eins og eg þyk-
ist áður hafa sýnt það, að vér hinn konungkjörni flokkur
á þinginu erurn fúsir til að vera í samvinnu við með-
bræður vora í hinni háttvirtu þingdeild. Eg hygg og, að
þessi þingsályktun sýni það, að það er öldungis eins
áhugamál vort, sem annara manna á þessu landi, að
þjóð vor fái framgengt kröfum sínum um innlenda stjórn
og önnur meginatriði þau er fólgin eru í stjórnarskrár-
baráttu vorri«.
Þessi orð sýna hve þjóðrækinn hann var og hann
endaði þingstörf sín með því að greiða atkvæði gegn