Frjáls verslun - 01.10.2003, Síða 48

Karlis Birums framleiðslustjóri og Valts Kurpnieks framkvæmdastjóri Byko-Lat.
Skrifstofan í Rigu er a
4. hæð í þessu húsi.
iðnfyrirtæki. Einn skálinn tekur við af öðrum þar sem menn
og vélar breyta tijástofnum í ýmiss konar timburvöru. Allt frá
grófu mótatimbri, í grindverk, gólfefni, upp í hurðir og
glugga. I ársbyijun unnu hér um 200 manns en núna er
fjöldinn rétt um 300 og ekki öll sagan sögð.
Byko-Lat Stofnað fyrir 10 árum Þegar Jón Helgi Guðmunds-
son stofnaði Byko-Lat fyrir réttum 10 árum var fyrirtækið fyrst
og fremst hugsað til þess að sjá um innkaup og útflutning á
timbri. Við hrun Sovétríkjanna sköpuðust vandamál á ýmsum
sviðum, ekki bara fyrir þá sem bjuggu í Rússlandi og hinum
Sovétlýðveldunum heldur líka neytendur víða um heim. Aður
byggðust viðskiptin fyrst og fremst á sambandi við stjórnvöld
en nú vantaði „kerfið". Jafnvel þó að flestir séu sammála því að
farið hafi fé betra, þá virkaði sovétkerfið þó með sínum hætti,
en við tók alger ringulreið. Þess vegna skipti miklu fyrir þá
sem ætluðu að halda áfram viðskiptum við þetta svæði að
koma sér upp nýjum samböndum, nýjum strúktúr. I upphafi
var Byko-Lat bara pínulítið fyrirtæki í Lettlandi, sem
engum hefði dottið í hug að væri frásagnarvert nema
fyrir það eitt að það var á svæði sem Islendingar höfðu
ekki haft atvinnurekstur á áður.
Mjór er mikils vísir En mjór er mikils vísir og árið
1995 keypti Byko-Lat bóndabæ um 100 kílómetra frá
Rígu, höfuðborg Lettlands, skammt frá borginni
Valmiera. Og þar er búið að breyta kúabúinu í stóreflis
verksmiðju.
Byko-Lat er með skrifstofu í Rígu og þar ræður
ríkjum framkvæmdastjóri fyrirtækisins, Valts
Kurpnieks. Valts segist hafa verið hjá fyrirtækinu í níu ár
en er þó ekki nema hálffertugur. Skrifstofan er á flórðu
hæð í húsi aðeins fyrir utan miðbæinn. Það eru engir íslend-
ingar sem vinna hjá fyrirtækinu í Lettlandi, en það leynir sér
ekki að maður er kominn inn í íslenskt fyrirtæki. Plaköt af
málverkum íslenskra meistara og með íslensku landslagi
prýða veggina og í fundaherberginu er lítill íslenskur fáni.
Valts segir frá því að það sé ýmislegt sem geri Lettland að
hentugri miðstöð fyrir timburframleiðslu. Þó að landið sé
mikið skógframleiðsluland þá skiptir nálægðin við Rússland
ekki minna máli. Það háir útflutningi frá löndum við Eystrasalt
hve oft hafnir leggur á vetrum, en sjóleiðir frá Lettlandi eru
nánast alltaf opnar. Þar að auki segir Valts að fjárhagsstaðan sé
almennt betri í Lettlandi en hinum Eystrasaltslöndunum. En
auðvitað hefur það líka sitt að segja að laun eru lægri á þessu
svæði en á Vesturlöndum, þó að menntun almennt sé mjög
góð. „Okkar starfsmenn fá líklega að jafnaði 4-500 evrur á
mánuði en það er um 100 evrum betra en laun almennt.“
Veltan um 1,6 milljarðar króna Valts er ekki spar á upplýs-
ingar og lætur líka í té tvö vélrituð
blöð með upplýsingum um fyrir-
tækið, en tekur jafnframt fram að
upplýsingarnar séu frá því í
febrúar 2003 þannig að ýmislegt sé
orðið úrelt. Til dæmis séu starfs-
menn hjá fyrirtækinu ekki 200 eins
og standi á blaðinu heldur sé
fjöldinn nær 300 núna. Þetta er
ekki sagt af neinum hroka heldur
eins og í framhjáhlaupi. A blaðinu
stendur að í árslok 2001 hafi fyrir-
tækið verið nálægt 200. stærsta
fýrirtæki í Lettlandi, en það er
Það kemur í ljós að
Jón Helgi hefur ekki
látið við það eitt sitja
að byggja upp 25
hektara á gamla ;
samyrkjubúinu. I
september síðast-
liðnum keypti hann
verksmiðjuna CED í
borginni Cesis.
48