Morgunn - 01.12.1980, Blaðsíða 19

Á LEIÐ TII, LJÓSSINS
113
okkar dögum. Margir sjúkdómar eiga sér sálrænar rætur,
ég veit ekki hvað tölur bera með sér, en sannarlega væri sá
maður frakkur, sem teldi sig geta greint með vissu hvaða
kvillar væru með öllu óháðir geðrænum áhrifum.
Enn búa með okkur frumstæð viðbrögð sem okkur voru
ætluð til sjálfsvarnar, til að búa okkur undir átök eða flótta
þegar hætta steðjaði að. Þegar reiði eða ótti ná tökum á okk-
ur sendir heilinn boð til líffæranna um að búast til baráttu
eða flótta. Innrennsliskirtlar láta til sín taka og adrenalín
streymir l’rá nýrnahettunum út í blóðið. Hjartsláttur örvast,
öndun verður hraðari, orkugjafar verða tiltækir i blóðinu.
Ef við eyðum orkunni eins og til var stofnað er allt i lagi.
Nú reynir á aðlögunarhæfni líkamans, sem leggur sig fram
um að koma aftur á hinu glataða jafnvægi. Reyni of oft og
of lengi á þessar aðlögunaraðgerðir líkamans veldur það líf-
færaskemmdum.
Einnig geta geðflækjurnar valdið líkamseinkennum. Flest
höfum við heyrt um manninn sem þjáðist af asmaköstum,
sem hann fékk af rósum. Þegar önnur ráð voru þrotin leit-
aði þessi maður til geðlæknis. Fyrir viðtalið lét læknirinn,
sem vissi um kvillan, rósir í vasa á skrifborðið i lækninga-
stofunni. Það brást ekki, maðurinn fékk asmakast þegar i
stað. Læknirinn gaf honum sprautu, sem fljótlega sló á ein-
kennin. Maðurinn brást reiður við, en þá tók læknirinn eina
rósina og tætti hana í sundur; hún var úr pappír. Svo sagði
hann manninum, að efnið í sprautunni hefði verið hreint
vatn. 1 viðtalinu sem eftir fór kom það i ljós, að á yngri ár-
um var þessi maður heitbundin stúlku, sem hann unni mjög,
En metorðagirnd hans hvíslaði að honum að hjónaband á
þessu stigi málsins gæti hindrað embættisframa hans. Hann
sendi stúlkunni sinni vikulega vönd af rauðum rósum en
frestaði jafnframt brúðkaupinu hvað eftir annað. Að lokum
sleit stúlkan trúlofuninni og giftist öðrum. Sá sem rósirnar
sendi fékk taugaáfall og bældi minninguna um þessa atburði
niður. En svo brá við að eftir það hafði hann ofnæmi fyrir
rósum, þær orsökuðu asmaköst. Er hann nú gat horfst í augu
8