Sjómaðurinn - 01.12.1939, Page 14

8
(
SJÓMAÐURINN
umlöluðu paradísar alþýðunnar, en fæstir liöfðu
komið þangað áður. Skiftust skipverjar Jn-átl í
ákveðna ílokka með fyrirfram-álcveðnar skoð-
anir á ástandinu og fyrirkomulaginu i Rússlandi,
en fáeinir voru þó hlutlausir, eða létust vera
það, og biðu tækifæris að sjá allt með eigin
augum.
Eftir að búið var að binda skipið i Petrógrad,
byrjaði tollskoðun. Yar liún frámkvæmd á þann
liátt, að öllum skipverjum var lióað saman á
afmarkað svæði miðskips og öll skilríki atliug-
uð vandlega, en samtímis þvi var alt skipið rann-
sakað hátt og lágt. Að tollskoðun lokinni, var
öllum veitt ótakmarkað landleyfi, meðan skijjið
stóð við, en vopnaður hervörður var þó settur
við landgöngubrú, til vonar og vara. Að öðru
leyti voru Rússarnir ínjög vingjarnlegir við okk-
ur og vildu allt fyrir okkur gera.
Skipstjóri okkar var nú orðinn órólegur yfir
þvi, live ferðin bafði gengið seint, og vildi fá
Rússana til þess að liraða afgreiðslu skipsins
eins og liægt væri. En ekki þýddi að nel'na, að
þeir ynnu lengur en 6 tíma á dag við afferm-
inguna. Hefir það að öllum likindum verið lög-
ákveðinn vinnudagur, — þó slcal ég ekki um það
fullyrða. Skipið lá nokkuð langt frá aðalborg-
inni og urðum við að ganga langan veg, til næstu
sporvagnastöðvar. Sporvagnaferðir virtust vera
mjög strjálar, en margir þurftu auðsjáanlega að
nota þá; varð fólk því að skipa sér i raðir og
varð svo liver og einn að bíða þar til röðin lcom
að lionum.
Troðningur og þrengsli var afskaplegur, þeg-
ar loksins varð komist inn í vagnana, því að
fólk reyndi að þrengja sér inn, meðan nokkur
smuga var eftir. Eftirteklarvert var það, live
margir voru með umbúðalausa liranðldeyfa með-
ferðis. Yoru Jjrauðin, eftir útlitinu að dæma,
heimabökuð pottlarauð. Sáröfundaði ég Rúss-
ana af rúgbrauðinu, sem virtist vera þjóðréttur
þeirra, en ekkert var fáanlegt um Jjorð í ame-
riska skipinu, nema snjóhvítt og bragðlaust
liveitilDrauð. Gera Amerikumenn ósport gys að
rúgljrauðsáti Norðurálfumanna og kalla það
svartabrauð og fangafæðu.
Mjög virtist fólkið vera tötralega l)úið og mátti
sjá þjáningasvip á mörgu andliti, sem auðvitað
var ekki óeðlilegt, eftir allar þær liörmungar,
sem l)únar voru að dynja yfir þjóðina. Fyrst
Jiarðstjórnina á keisaratímanum, síðan styrjöld-
ina miklu og loks innanlands byltinguna. Hafa
auðsjáanlega ægilegir tímar verið búnir að ganga
yfir landið, þvi að verkin sýndu þess ótviræð
merki. Til dæmis stjórnaði kvenfólk sporvögn-
unuin. Var það lötralega lclætt, með læra fæt-
urna i slcónum. Víða lágu járnbrautarvagnar á
liliðinni, meðfram brautarteinunum, utan við
borgina. Leit lielst út fyrir, að heilum lestum
liefði verið velt út af sporinu og sumsstaðar
höfðu brautarteinarnir verið rifnir upp á löng-
um köflum og höfðu endar teinanna verið beygð-
ir útaf til liliðar, eða upp á við, og stóðu þá upp
i loftið. Hafa þeir, sem þarna voru að verlci, lotið
svo lágt, að skeyta skapi sinu á dauðum lilut-
um. Víða voru rúður brotnar i liúsum i borg-
inni, og var troðið upp í gluggana, með þvi sem
liendi var næst, svo sem pokum, tuskum og alls-
lconar dóti. Járnplötur vantaði víða á liús; liafa
annaðlivort verið rifnar af, i liefndarskyni, eða
þá fokið af, en nýjar elcki verið settar i staðinn.
Þrátta fyrir allt þetta, lieyrðist litið um óá-
nægju í fólkinu, að minnsta Jcosti urðu ókunn-
ugir, eða þeir, sem aðeins sáu yfirborðið, eklci
varir við það. Viðreisnartímabilið var líka að
Jjyrja, mátti þá þegar sjá þess glögg merki, því
að fjöldi erlendra slcipa lágu i liöfninni, lilað-
in vélum af nýjustu gerð.
Þótt undarlegl kunni að virðast, þá hafði þessi
dvöl olckar í Rússlandi sáralítil álirif á slcoð-
anir manna um borð, á ástandinu og skipulag-
inu i Rússlandi. Þeir, sem áður voru með því,
liéldu áfram að vera það, afsölcuðu alt, sem mið-
ur virtist fara, og færðu til betri vegar. Þeir, sem
áður voru á móti, liéldu líka áfram að vera það
og sáu fjandann á liverju strái.
Eftir að búið var að slcila farminum, var liald-
ið til Norður-Svíþjóðar. Smöluðum við þar liálf-
unnum ])appír á mörgum smábæjum, sem stóðu
við fljótsmynni, og inni i vílcum og vogum. Var
slcipið lestað í ákvæðisvinnu, það er að segja,
mennirnir sem unnu við skipið, fengu ákveðið
gjald fyrir liverja smálest, sem þeir létu ura
l)orð í skipið. En samkvæmt samningi, þurftu
þeir ekki að talca lestar-lúgurnar, eða járnbita,
af á morgnana og beldur elcki þurftu þeir að
loka lestunum, þegar þeir hættu vinnu. Þetta
urðum við því að gera. Nú byrjaði vinnutími
landverlcamanna klukkan 6 á morgnana, en
okkar kl. 8. Þeirra vinnutimi endaði klukkan
6 á kvöldin, en okkar endaði lcl. 5. Við vorum
því kallaðir út á morgnana löngu fyr en olckar
venjulegi vinnutími byrjaði, til þess að opna fyr-
ir þá lestarnar, og urðum að banga um borð
langt fram yfir venjulegan vinnutíma, til þess