Sjómaðurinn - 01.12.1939, Blaðsíða 60
54
SJÓMAÐURINN
ekkerí af okkur svo mánuðum skifti. Okkur
grunaði heldur ekki, að við myndum verða í
förinni 214 daga — á sjónum, án þess að koma
í eina einustu liöfn, í meira en fjóra mánuði,
án þess að sjá eitl einasta ski]), ekki einu sinni
langt úli við sjóndeildarhringinn!
Fyrri hluta ferðarinnar, alt til þess tíma, er
við vorum staddir fyrir utan Rio de Janeiro,
bar fátt til tiðinda. Við fórum yfir miðjarðar-
Jínuna í besta gengi, og bamingjan virtist ætla
að gefa okkur gott leiði til Frisco. En hætturn-
ar biðu okkar, grimm örlög voru á vændum!
í siðustu ferðinni hafði skipstjórinn baft slæma
drauma. Ilann hafði skýrt stýrimanninum frá
þeim. Eg hlustaði á frásögnina, þegar eg var
einu sinni að vinna á þilfarinu. Hann dreymdi,
að hann væri úti i ægilegum stormi. Hann sagði,
— eg man þetta svo vel — að hann hefði þost
vera svo viss um að skipið færist, að hann befði
gefið skipun um að fara í björgunarbátana;
en skyndilega hafði skipið rétt við og eftir fá-
ar mínútur slotaði veðrinu. Eg tók mjög vel
eftir þessari sögu — og hún hafði mikil álirif
á mig.
Fvrir utan Rio de Janeiro höfðum við lal af
skipi, sem var á heimleið. Skipið fór svo nærri
okkur, að menn, sem voru í brúnni, gátu kall-
að til skipstjóra okkar með kallara. Það var
dálitið merkilegt, að á því skipi var einn af
skólabræðrum minum, — en um það vissi eg
ekki þá og ekki fyr en mörgum árum seinna.
Þelta var síðasta skipið, sem við sáum í meira
en fjóra mánuði. Hamingjan fór nú að snúa
við okkur bakinu, og þegar við vorum staddir
úl af La Plata-fljótinu, lentum við í ægilegu veðri,
sem virtist brjótast út úr þvkkum vegg af blá-
svörtum skýjum.
Eg get imyndað mér, að bið heimsfræga skip
„Köbenhavn“, sem hvarf algerlega, liafi einmitt
lent í svona veðri á síðustu ferð sinni.
Skipið veltist liræðilega og kastaðisl fram og
aftur. Við vorum svo óhepnir, að éitthvað var
i ólagi með annað seglið. Skipstjórinn gaf skip-
un um að laga það, en til þess að það væri hægt,
varð að fara upp i reiðann og þelta var stór-
kostlega hættulegt i slíku veðri. Viðgerðin tókst
þó nokkurn veginn. Stormurinn fór vaxandi.
Skyndilega heyrðum við hrópað: „Maður fyrir
borð!“ Einn þeirra, sem bafði átt að gera við
seglið, bafði fallið úr reiðanum og lent úti í
hinu ólgandi hafi. Tveimur köðlum var kastað
til mannsins, sem við sáum berjast upp á lif
og dauða við sjóinn, en hvorugum tókst honum
að ná. Margar tilraunir voru gerðar, en þær
komu fyrir ekki. Loks kaslaði fyrsti stýrimað-
ur sjálfur línu, og að þessu sinni lóksl mann-
inum að grípa bana, og var liann dreginn um
borð.
Skipstjórinn setti nú stefnu á Montevideo, í
von um að honum myndi þar takast að fá gert
Fárveikir og uppgefnir hjálpuðum við hver öðrum.
við það, sem aflaga var með seglið, því að það
var enn í ólagi. Við höfðum þó ekki lengi hald-
ið þeirri stefnu, þegar nýtl ofviðri skall yfir
okkur. Þannig liáðum við stöðuga baráttu við
ofviðrið i 17 daga, án þess að nálgasl ákvö'ð-
unarstaðinn. Þá hætti skipstjórinn skyndilega við
að reyna að ná Montevideo og breytti nú stefnu,
beint i suður, á „Kap Horn“.
Hann befur að líkindum gerl ráð fyrir því,
að við myndum geta komist inn til Port Stan-
ley á Falklandseyjunum. Okkar var öllum ljóst,
að ef við neydduinst til að gera þetta, þá myndi
ferð okkar seinka ákaflega mikið, því að gera
mátti ráð fyrir, að við yrðum að biða lengi eftir
viðgerðinni. Þess vegna bælti skipstjórinn einn-
ig við þessa fyrirætlun; hann var nógu hug-
rakkur til að taka á sig þá miklu ábyrgð, að
revna að komast fyrir „Kap Horn“.
Allan þenna tíma var bið versta veður og yið
sáum varla lil sólar. Við vorum komnir margar
mílur úl af réttri stefnu og var bæði veður og
straumur Jivi valdandi. Við vorum á braðri lejð
í suðurátt, á leið lil Suður-lshafsins. Á þessum
breiddargráðum var skipið að veltast i 6 vik-
ur. Allan þennan tíma þjáðust margir skipvcrj-