Sjómaðurinn - 01.12.1939, Blaðsíða 21

S JÓM AÐURINN
15
að með þessum amerísku lúðuveiðurum. Skipin
komu ekki frá Ameriku með fulla áliöfn og
Voru menn alltaf ráðnir á þau í vertíðarbyrjun.
hað þótti mikill f engur að komast á þessi skip
og liverjum ungum manni mikill l'rami. Enda
var kaupið mjög gotl el'tir þeirra tima kaup-
greiðslum og aðbúnaður og matur liinn hezti,
sem þekktist. íslendingar voru langflestir ráðn-
ir upp á mánaðarkaup og voru goldnar 100
krónur i beinhörðum peningum um mánuðinn.
Sumir voru hins vegar ráðnir fyrir 100 dollara
yfir sumarið, en það samsvaraði þá 360 krónum.
Aðallega voru það Vestfirðingar og þá fyrst
og fremst úr Dýrafirði, sem réðust á þessi skip
og var talið að Vendel, sem var verslunarstjóri
við Gramsverzlun á Þingeyri, veldi aðeins
iiraustustu og hugprúðustu mennina á þessi skip,
en hann liafði vald vfir öllum ráðningum á þau.
Einn hinna amerísku skipstjóra hét John Diego,
og var liann sá eini af skipstjórunum, sem átti
skipið, sem haim var með sjálfur. Með Jolm
Diego var alltaf margt Islendinga.
Erfitt ferðalag.
Eg mun hafa verið eini Sunnlendingurinn, sem
vann á þessari úlgerð. Það var oft miklum erf-
fðleikum bundið að komast til Þingeyrar, því
að i þá daga voru samgöngur mjög erfiðar og
elcki hvað síst um það Jeyti árs, sem ég þurfti
að lialda vestur. Ég reyndi að sæta lagi að kom-
ast á norska selveiðara, er komu hér við, en
voru á vesturleið, annars varð ég að fara upp i
Borgarnes og landveg þaðan i Stykkisliólm og
S1ðan sjóleiðis upp á Barðaströnd og þaðan fót-
gangandi til Þingeyrar. Þetta var torsótt Jeið
°g seinfarin, enda var ég einu sinni 20 daga á
leiðinni.
Eg kunni prýðilega við mig á þessum útveg.
Ear ríkti hin stakasta regla á öllum lilutum og
* ''amúrskarandi lireinlæti.
Veiðarnar voru ekki stundaðar af skipunum
sjalfum, lieldur smá-dóríum, flatbyttum, og
fVlgdu 6—10 doríur liverju skipi. Tveir menn
v°ru á liverri doríu og var annar formaður. Á
íormanninum hvíldi öll ábyrgðin. Fyrstu árin
'oru eingöngu erlendir doríuformenn, en síðar
* 'ku Islendingar við formennsku á þeim flest-
Lln. Doríurnar voru allar tölusettar og átlu þær,
sem höfðu síaka tölu, að lenda stjórnborðsmeg-
ln- k*að er númer 1 á stjórnborða og númer 2
u Jjalchorða, þannig koll af kolli allar doriurnar.
Þegar skijiið var á útleið í fyrstu veiðiferðina,
var öll skipshöfnin alltaf kölluð undir þiljur,
á nokkurs konar ráðstefnu. Var þar dregið um
hvar doríurnar skyldu lenda við skipið yfir ver-
tiðina. Áður en ráðstefna þessi var lialdin, var
skipið teiknað og voru settar jafn margar tölur
við síðuna á því og doríurnar vorn margar. Loks
var komið mcð miða, sem á voru ritaðar sömu
tölurnar og á skipsteikningunni. Doríuformenn-
irnir drógu siðan liver sinn miða og þar með
var þessum þætli lokið.
Sldpin liéldu nú út fyrir Vestfirði, suður í
Röst, scm lcallað er, og inn í Breiðafjörð. A
þessum slóðum héldu þau sig nær eingöngu allt
sumarið. Það ljar þó við, að sumir skipstjór-
auna sigldu einliverntíma sumars suður að
Reykjanesi. Þær ferðir voru þó sjaldnast farn-
ar með það fyrir augum, að leita fiskjar, lield-
ur eingöngu til þess að svala þeirri löngun sinni
að sigla — sigla mikinn.
Á miðunum.
Þegar komið var á miðin, var liyrjað með þvi
að beita. Var því liagað þannig, að Jjorð voru
sett upp og lágu þau fram og aftur eftir þilfar-
inu, annað stjórnborðsmegin, en hitt bakhorðs-
megin. Við hvort Jjorð voru 10 menn, eða 5 sín
livoru megin. Uppi á borðunum lágu lóðirnar,
sem verið var að beita. Hverri doriu fylgdu 4
styklci, eins og það var lcallað, en í liverju stykki
voru 7 línur. Ein lína var 50 faðma löng og voru
á henni 18 önglar. Allar lóðirnar voru merktar
og var sér merki fyrir hverja doríu. Doríufélag-
arnir urðu jafnan að beita þær lóðir, sem þeir
lögðu, nema ef svo har undir, að þeir höfðu
orðið mjög seint fyrir, vegna mikils afla, og
komu þá aðrir þeim til aðstoðar.
Eins og áður er sagt, lá lóðin, sem verið var
að beita, uppi á borðinu og var hún rakin nið-
ur á þilfarið um leið og ljeitt var. Þegar lokið
var við að læita hverjar 7 linur, voru þær
bundnar saman í bagga, en 4 slílcir baggar fylgdu
liverri doríu.
Fyrstu lögnina var alltaf beitt saltaðri sild,
sem skipin fluttu með sér frá Ameríku, en úr
því jafnan steinbít, keilu o. s. frv. Komið gat
þó fyrir einhverntima sumars, að beita yrði salt-
síld. Beilan var höggin á beitingaborðunum.
Þegar lieilt var ljósal)eitu, var þess ætið vand-
lega gætl, að stinga önglinum aðeins í fiskinn,
en ekki í roðið.
L