Sjómaðurinn - 01.12.1939, Blaðsíða 49

SJÓMAÐURINN
Gndnrbætnr
á akkernm.
IMÖRG ÁR liefir lítið kveðið að því, að reynt
væri að endurbæta patent-akkeri. Oftast liafa
tilraunirnar stefnt að því, að gera akkeri þann-
ig úr garði, að þau héldu traustlega, og um leið
að minka þunga þeirra. Það hefur mikla þýð-
ingu, að liafa akkeri þannig, að þau séu sem
léttust, en lialdi þó sem hesl. Með því fær mað-
ur meira öryggi, minni kostnað og minni þyngsli
á skipinu. Á stærri skipúm vegur akkeri stund-
um allt að 16 smálestum, eða jafnvel meira. Þar
sem skip þurfa að hafa 2—3 akkeri, geta menn
skilið, að hér er um áriðandi mál að ræða. Ilald-
gæði venjulegra patentakkera (Hall) fer eftir
þyngd þeirra, flauastærð og því, hvernig botn-
inn er. Rannsóknir á þurrum jarðvegi liafa leitt
í ljós, að haldgæðin geta verið all frá 30 og upp
i 80 kg/dm2. Á litlum skipum og vitaskipum
eru oft notuð svokölluð „regnhlífarakkeri", en
þau eru mjög haldgóð. Erfitt er þó að draga
þau upp í venjuleg „kluss“.
í Þýskalandi voru gerðar nokkrar tilraunir og
reynd ný akkerislögun, sem hefur ýmsa kosti
fram yfir þau, er áður liafa þekst. Þessi nýjung
er umbót á hinu góða og gamla Ifalls stokklausa
akkeri, eins og það er nú búið til, en i raun og
veru eftir sömu reglu. Reynslan hefur kent
mönnum, að stækkun flauanna er aðeins mögu-
leg að vissu marki, svo að hæfni akkerisins lil
að festast í botninum og möguleikarnir til að
fara með það í skipinu, minki ekki.
Með hinni nýju gerð er flatarmál flauanna
aukið með því, að liafa þau fjögur í stað tveggja.
Áður fyrr hefur þetta sama fyrirkomulag verið
reynt, en akkerin urðu svo fyrirferðarmikil, að
þau gátu ekki gengið inn i venjuleg „kluss“ og
mjög erfitt var að vinna með þeim. Hin nýju
akkeri hafa verið húin til með tvennum hætti.
1 fyrsta lagi er auka-flauunum komið fyrir i
krossmótunum, þannig, að þau geta lireyfst, án
áhrifa l'rá aðalflauunum. Með því tókst að gera
akkerin þannig, að hægt var að taka þau í venju-
leg „kluss“; hæfni akkerisins til að grafast i botn-
inn minkaði ekki. Hinsvegar tókst ekki með
þessu að auka haklgæði akkerisins að sama
43
Fjögurra flaua akkeri.
Fjögurra flaua akkeri, með flauin á leggnum.
skapi sem flauin stækkuðu. Aftur á móli varð
betri árangur hvað þetta snertir, með því að
setja aukaflauin á legginn, sem við það feslist
betur, — en það hefur mikla þýðingu, sérstak-
lega þegar skip, sem liggja við akkeri „sigla"
mikið.
Aðalflauin og leggflauin geta að vissu marki
komið að haldi án álirifa livert frá öðru. Aðal-
flauin grafast fyrst niður, vegna þess, að þau
eru þyngri og vegna þess að þau styðjast við
sjálfan akkerishausinn. Leggflauin geta grafist
niður án áhrifa af þessu, ef þau gera það ekki
sjálfkrafa munu aðalflauin með þunga sínum
á akkeris.leggnum þvinga þau til þess undir
eins og þau eru komin niður i hotninn. Þegar
leggflauin hafa grafizl niður, fá þau einnig
stuðning frá akkerishausnum.
í samanhurði við tveggja flaua akkeri, hefur
það fjórflauaða miklu meiri haldhæfni og get-
ur þannig með sömu lialdhæfni orðið miklu
léttara.
••