Morgunblaðið - 27.01.2009, Blaðsíða 30

30 Minningar
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 27. JANÚAR 2009
✝ Valborg PálínaJóhannsdóttir
fæddist á Kirkjubóli á
Bæjarnesi í Austur-
Barðastrandarsýslu
11. október 1919. Hún
lést á St. Jósefsspítala
í Hafnarfirði 15. jan-
úar síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
Jóhann Sigurðsson,
bóndi á Kirkjubóli,
frá Múlakoti í Þorska-
firði, f. 28. desember
1866, d. 18. sept-
ember 1960, og seinni
kona hans Guðrún Bæringsdóttir
frá Kletti í Kollafirði, f. 3. sept-
ember 1877, d. 1. mars 1959. Fyrri
kona Jóhanns var Guðríður Jóhanna
Guðmundsdóttir frá Skálm-
arnesmúla, f. 14. september 1869, d.
1961, Guðbrandur, f. 5. ágúst 1911,
d. 22. desember 1987, Jón Hólm-
geir, f. 25. desember 1912, d. 1.
desember 1996, Bæring, f. 23.
ágúst 1914, d. 31. október 2007, og
Gunnar, f. 25. maí 1916, d. 17. febr-
úar 1984.
Valborg ólst upp við almenn
sveitastörf á Kirkjubóli. Tók hún
við húsmóðurstörfum þar þegar
hún ásamt systkinum sínum, þeim
Gunnari, Jóni og Guðmundu, tók
við búskap af foreldrum sínum.
Eftir lát foreldra sinna, eða 1963,
hættu þau búskap og fluttust til
Hafnarfjarðar þar sem þau héldu
áfram heimili saman, fyrst í Græ-
nukinn 28 og síðan í Brekku-
hvammi 1. Valborg vann utan
heimilis fram á áttræðisaldur,
fyrst í prjónastofunni Framtíðinni
og síðar í eldhúsi hjúkrunarheim-
ilisins Sólvangs. Eftir að Valborg
var orðin ein keypti hún íbúð á Sól-
vangsvegi 3 þar sem hún bjó síð-
ustu árin.
Útför Valborgar fer fram frá
Hafnarfjarðarkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.
1. október 1900. Börn
Jóhanns og Guðríðar
voru: Guðný, f. 29.
desember 1892, d. 15.
september 1990, Guð-
mundur, f. 1. október
1893, d. 12. nóvember
1908, Sigríður, f. 2.
mars 1895, d. 22.
mars 1981, Ólafur, f.
15. september 1897,
d. 23. júlí 1983, og
Böðvar, f. 16. maí
1899, d. 7. júní 1900.
Börn Jóhanns og Guð-
rúnar, auk Val-
borgar, voru: Jóhannes, f. 29. ágúst
1905, d. 29. janúar 1989, Guðríður,
f. 28. september 1906, d. 26. mars
2004, Guðmunda, f. 28. desember
1908, d. 24. nóvember 1993, Þor-
björg, f. 9. apríl 1910, d. 18. júlí
Nú þegar Valborg föðursystir mín
hefur kvatt þennan heim vil ég minn-
ast hennar með nokkrum orðum.
Valborg eða Valla, eins og hún var
kölluð af flestum sem þekktu hana,
var kát og skemmtileg kona. Hún
var mjög félagslynd og má segja að
hún hafi laðað fólk að sér enda með
afbrigðum gestrisin.
Fyrsta minning mín af Völlu
frænku minni er þegar hún kom að
Bæ til að sjá um heimilið og annast
okkur systkinin í fjarveru móður
okkar sem var ljósmóðir og stundum
að heiman svo vikum skipti. Þá var
nú ekki ónýtt fyrir okkur systkinin
að fá unga og káta frænku til að gæta
okkar og dekra við okkur á allan
hátt. Hún var alltaf góð við okkur
enda mjög barngóð og hafði mikið
dálæti á litlum börnum. Þegar við
systkinin vorum lítil gaf hún okkur
jólagjafir sem síðan færðist yfir á
börnin okkar og síðar barnabörnin.
Valla var hjá okkur í Bæ jafnvel
mörgum sinnum á ári þar til ég var
sjö ára en þá fluttu móðurforeldrar
mínir til okkar að Bæ. Um það leyti
tók Valla við húsmóðurstörfum á
Kirkjubóli því þá tóku föðursystkini
mín við búskapnum af afa mínum og
ömmu. Það voru þau Jón, Gunnar og
Valla, einnig var Guðmunda þar til
heimilis á sumrin en hún var að
heiman yfir veturinn við kennslu-
störf. Á sumrin var oft margt fólk á
Kirkjubóli, margir krakkar í sveit og
svo brottflutt systkini með sínar fjöl-
skyldur sem dvöldu þar stundum svo
vikum skipti. Ég man að það þurfti
stundum að tví- og þrísitja við eld-
húsborðið á matmálstímum og sofið
var í hverju skoti í húsinu. Kom
stundum fyrir að heimafólk svaf úti í
hlöðu þegar flest var. Þá hefur nú
stundum verið langur vinnudagur
hjá Völlu frænku minni, að hafa allt
þetta fólk í mat. Síðustu árin á
Kirkjubóli hjúkraði hún einnig öldr-
uðum foreldrum sínum þar til yfir
lauk hjá þeim.
Eftir að afi og amma voru dáin
fóru systkinin að huga að því að
flytja suður. Það var svo haustið
1963 að þau fluttu til Hafnarfjarðar
og varð þeirra heimili hálfgerður
samkomustaður fyrir ættingjana. Í
mörg ár eftir að systkinin fluttu suð-
ur fóru þau vestur að Kirkjubóli á
sumrin og nutu þess að dvelja þar í
nokkrar vikur.
Þegar Valla var orðin ein eftir
keypti hún litla íbúð að Sólvangsvegi
3. Ég kom nokkuð oft í heimsókn til
hennar þangað. Oftar en ekki var
fullt af fólki í heimsókn hjá henni og
alltaf var sama gestrisnin og greiða-
semin hjá frænku minni, ekki ánægð
nema borðið væri hlaðið kökum og
hún alltaf að hella upp á könnuna.
Meira að segja sló hún ekki slöku við
nú upp á síðkastið þótt hún ætti orð-
ið ákaflega erfitt með öll störf með
lélegar axlir og máttlausa handleggi.
Ég veit að það eru margir sem
syrgja góða frænku og vinkonu en
það er huggun harmi gegn að hún
gat verið heima hjá sér nánast til
hinstu stundar því ég veit að það
þráði hún mest. Ég vil þakka henni
innilega fyrir allt það sem hún hefur
gert fyrir mig og mína.
Að lokum votta ég frændfólki og
vinum Völlu innilega samúð. Guð
blessi minningu Valborgar frænku
minnar.
Snorri Jóhannesson.
Meira: mbl.is/minningar
Elsku Valla.
Þú fluttir suður árið sem ég fædd-
ist. Það hefur örugglega ekki verið
auðvelt að fara úr afskekktu sveit-
inni þinni fyrir vestan. Þú sem varst
komin á miðjan aldur og hafðir alltaf
búið á Kirkjubóli og þekktir ekkert
annað. Engu að síður fluttir þú á
mölina með systkinum þínum þrem-
ur, Mundu, Jóni og Gunnari (nú lát-
in). Það varst þú sem eldaðir og bak-
aðir og hélst heimilinu gangandi öll
þau ár sem þið bjugguð saman.
Þú varst alltaf stór og eftirminni-
legur hluti af minni barnæsku.
Fyrsta minning mín um þig var hlýj-
an sem einkenndi þig. Ég var ekki há
í loftinu þegar ég kom með mömmu
og ömmu til ykkar í Brekkuhvamm-
inn á hverjum einasta laugardegi. Og
á meðan mamma setti rúllur í þig og
Mundu, lék ég mér að dýrunum í
hvítu plastfötunni og læddist upp í
herbergið þitt til að skoða allar
myndirnar þínar og leika mér með
stóru dúkkuna þína í flotta kjólnum.
Aldrei nokkurn tíma minnist ég þess
að þú segðir við mig eitt styggð-
aryrði. Ég mátti allt sem ég vildi í
þínu herbergi.
Seinna þegar ég varð eldri tók ég
við hlutverki mömmu í rúlluísetning-
um, því það skipti þig alltaf svo miklu
máli að vera fín um hárið. Þú giftist
aldrei, né eignaðist börn svo við
frændsystkinin urðum eins og börn-
in þín og það var ekki slæmt. Þú
barst hag minn alltaf fyrir brjósti,
sama á hverju gekk, fyrir það er ég
þér ævinlega þakklát.
Það var gaman að umgangast þig,
þú varst alltaf svo hress og kát með
húmorinn í lagi. Þú varst æðrulaus
og gerðir ekki miklar kröfur, þú
hugsaðir fyrst og fremst um aðra,
síðan um þig. Sá eiginleiki er vand-
fundinn í þjóðfélagi nútímans.
Þú varst einlæg og hreinskiptin og
oft ræddum við landsmálin, sveitina
og „gamla daga“, þá var þér oft heitt
í hamsi því þú varst oftar en ekki
ósammála „þessum háu herrum“
sem stjórnuðu öllu og höfðu himinhá
laun. Eflaust var það vegna þess að
þú mundir tímana tvenna og varst
dugleg verkakona allt þitt líf. Þú
kvartaðir aldrei. Löngu seinna, þeg-
ar ég gekk í gegnum einhverja smá-
vægilega erfiðleika, sagðir þú: Birna
mín, lífið er brekka. Þá vissi ég að þú
meintir að ég kæmist upp á seigl-
unni.
Mér finnst ég hafa verið heppin að
fá að verða samferða þér upp þá
brekku sem lífið er. Líf mitt hefði
örugglega verið fátæklegra án þín.
Þú hvarfst úr þessum heimi á frið-
sælan hátt, á þann hátt sem þú vildir.
Nú ertu komin vestur að Kirkjubóli,
þar sem þú þekkir hverja þúfu og
hvern hól og hefur hitt allt þitt
heimafólk.
Far þú í friði, friður Guðs þig
blessi, hafðu þökk fyrir allt og allt.
Ég mun alltaf sakna þín.
Þín
Birna.
Þegar ég var yngri var ég oft
spurð „af hverju heitirðu Valborg?“
og ég svaraði stolt „af því ég heiti
eftir henni Völlu“.
Valla hefur alltaf átt stóran sess í
hjarta mínu ég hugsa með mikilli
hlýju til allra þeirra ferða sem ég fór
með mömmu og pabba í heimsókn í
Brekkuhvamminn. Þar var alltaf
tekið á móti okkur sem höfðingjar
væru á ferð. Þegar ég eltist og flutti
til Reykjavíkur lá leið mín oft í heim-
sókn til hennar. Hún á stóran hóp
vina og ættingja sem gaman hefur
verið að kynnast.
Valla hafði sterkar skoðanir á
mönnum og málefnum og fylgdist
alla tíð vel með því sem var að gerast
í þjóðfélaginu. Henni var ekkert heil-
agt og gátum við nöfnurnar spjallað
um allt sem okkur datt í hug. Hún
hafði einnig sérstakt lag á að láta
mér líða eins og ég væri einstök. Og
hún sagði oft þegar við vorum að tala
saman: „Við nöfnurnar getum allt
sem okkur dettur í hug, mundu það.“
Valla var sérlega glettin og báru
samræður okkar þess oft merki, t.d.
þegar ég hringdi til hennar stuttu
eftir að ég gifti mig. Ég heilsaði með
orðunum: „Sæl frú Valborg.“ Þá
svaraði hún snöggt: „Mundu að það
er bara ein frú í þessu samtali,“ og
hló dátt.
Elsku Valla, ég mun ávallt minn-
ast þín með gleði í hjarta og ég er
ólýsanlega ánægð með að hafa hlotn-
ast sá heiður að kynnast þér og bera
nafnið þitt. Með þessum orðum kveð
ég þig.
Þín nafna,
Valborg.
Þakklæti er það fyrsta sem kemur
upp í hugann þegar ég kveð Völlu í
hinsta sinn. Ég kynntist henni níu
ára en þá var ég svo lánsöm að fara
sumarlangt til þeirra systkina Völlu,
Mundu, Jóns og Gunnars að Kirkju-
bóli. Ég var hvorki stór né mikil þeg-
ar ég hitti þau fyrst, raunar svo smá
að ég þótti minna en ekkert sem var
ástæðan fyrir því að nafnið Minna
festist við mig innan fjölskyldunnar.
Fyrsta daginn á Kirkjubóli þorði ég
ekki á fætur og skældi. Ástæðan var
sú að ég borðaði ekki hafragraut en
hafði verið sagt af systur minni að í
sveitinni þyrftu allir að borða hafra-
graut á morgnana. Ég sagði Völlu í
gegnum skælurnar að ég skyldi bara
fara heim aftur. Hún trúði því ekki
að mér væri strax farið að leiðast og
ég gleymi því ekki hvað hún hló þeg-
ar hún vissi að hafragrauturinn var
ástæðan fyrir sorginni.
Sumrin á Kirkjubóli urðu mörg,
krakkahópurinn var stór og margt
var brallað. Ef það sló í brýnu á milli
okkar krakkanna var Valla góður
sáttasemjari. Þetta var sælutími og
forréttindi að fá að vera hjá þeim
systkinum en ég er ekki viss um að
það hafi verið vegna mikils vinnu-
framlags að við fengum að koma aft-
ur og aftur. Sjálf var ég lengi kveif
og til lítils gagns. Kom oftar en ekki
heim allslaus þegar ég átti að sækja
kýrnar en samt búin með nestið sem
Valla útbjó fyrir mig. Valla gekk mér
sannarlega í móðurstað þessi sumur.
Ég svaf á bedda fyrir framan rúmið
hennar og á kvöldin las hún fyrir mig
og sagði mér sögur. Þessi tengsl
okkar sem urðu til í sveitinni héldust
alla tíð.
Þegar ég byrjaði búskap komu
Valla og systkinin í heimsókn til mín
á Hvolsvöll og það var regla að heim-
sækja Brekkuhvamminn þegar ég
fór með fjölskylduna í bæinn og þá
oft gist. Í þessum heimsóknum var
dekrað við okkur og gjarnan boðið
uppá sel. Valla hafði óendanlega
gaman að fylgjast með dætrum mín-
um þremur vaxa úr grasi og hvatti
mig óspart til barneigna. Ég hafði
lofað henni að ef ég eignaðist dóttur
myndi hún verða skírð Valborg. Svo
fór að við skírðum fyrstu dótturina í
höfðið á ömmum sínum og var Valla
fljót að segja mér að ég hefði ekki
staðið við loforðið. Næsta stelpa var
eins og ég hafði lofað skírð Valborg
og ég held hún hafi alltaf verið stolt
af þessari nöfnu sinni.
Þegar dætur mínar náðu merkum
áföngum í lífinu, luku mennta- og há-
skóla, byrjuðu búskap og eignuðust
börn fannst mér að henni fyndist
hún ætti þátt í þeim sigrum og það
með réttu. Valla var dætrum mínum
fastur punktur í tilverunni, hún var
þeim eins og besta amma og börnum
þeirra eins og langamma. Valla gerði
mig að betri manneskju og ég er af-
skaplega ánægð að hafa í einni af síð-
ustu heimsóknum mínum til hennar
náð að þakka henni fyrir það. Valla
var fádæma gestrisin, viðræðugóð
og hafði á málum sterkar skoðanir.
Hún var vinamörg og hana var gam-
an og gott heim að sækja. Frá því
daginn sem hún bjargaði lífi mínu
með því að hlífa mér við hafra-
grautnum hef ég elskað þessa ein-
stöku konu. Með þessum fátæklegu
orðum vil ég þakka henni fyrir sam-
fylgdina.
Guðrún Árnadóttir.
Mig langar til að minnast Völlu
frænku minnar með nokkrum orð-
um.
Mínar fyrstu minningar um Völlu
eru frá heimsóknum til systkinanna í
Brekkuhvamminum. Ég man vel eft-
ir því hve eftirvæntingin var mikil
þegar stóð til að fara til þeirra. Alltaf
var vel tekið á móti okkur og er mér
sérstaklega minnisstætt hve gaman
og forvitnilegt það var að fara með
Völlu upp í herbergið hennar. Þar
var margt að sjá og gaman að skoða
fallegu munina hennar. Ekki
skemmdi fyrir að iðulega laumaði
hún þar að manni einhverju góðgæti
eða glaðningi.
Á framhaldsskólaárunum vann ég
í eldhúsinu á Sólvangi með Völlu. Þá
kynntist ég henni á annan hátt en ég
hafði þekkt hana áður. Valla var
skemmtilegur vinnufélagi sem var
einstaklega vel liðin af samstarfs-
fólki sínu. Hún var alltaf syngjandi
kát og smitaði út frá sér vinnugleð-
inni. Ég lærði margt af Völlu í eld-
húsinu á Sólvangi enda lagði hún sig
fram um að kenna okkur ungu stúlk-
unum réttu vinnubrögðin hvort sem
um þrif eða matseld var að ræða.
Þegar við Lena vinkona mín rifjuð-
um upp þennan tíma vorum við sam-
mála um að í Völlu eignuðumst við
góða vinkonu. Hún sýndi okkur og
því sem við vorum að aðhafast mik-
inn áhuga og tók þátt í umræðum
sem aðrar konur á hennar aldri
hefðu ekki endilega haft áhuga á.
Þetta voru góðar stundir og þykir
mér mjög vænt um þessar minning-
ar.
Það er aðdáunarvert hve Valla
fylgdist alltaf vel með öllum sínum
skyldmennum. Hún var áhugasöm
um hvað fólkið hennar var að fást við
og var umhugað um að öllum farn-
aðist vel. Valla var sérstaklega barn-
góð og hændust börn mjög auðveld-
lega að henni enda sýndi hún
börnunum ekki síður en þeim full-
orðnu áhuga og tók þeim alltaf opn-
um örmum.
Elsku Valla, þín verður sárt sakn-
að enda margir sem stóðu þér nærri.
Ég mun varðveita minningu þína og
vil ég þakka þér fyrir allt það góða
sem þú hefur gefið mér og mínum í
gegnum tíðina.
Brynhildur Snorradóttir.
Elsku Valla mín.
Núna ertu farin til englanna. Mik-
ið er erfitt að kveðja þig. Mér brá svo
þegar mamma hringdi í mig og sagði
mér að þú værir farin. Þó svo að ald-
urinn væri farinn að segja til sín þá
bjóst ég samt ekki við þessu alveg
strax. Ég hlakkaði svo til að sýna þér
litlu stelpuna mína og þú varst farin
að bíða spennt eftir að við kæmum til
landsins. En ég veit að þú passar vel
upp á hana. Það var alltaf svo gott að
koma til þín elsku Valla mín. Það
verður skrítið að kíkja ekki við hjá
þér lengur. Ég á svo margar góðar
minningar um þig sem ég mun
geyma í hjarta mínu.
Ég kveð þig með bæninni sem
amma Gauja kenndi mér.
Valborg Pálína
Jóhannsdóttir
✝
Okkar innilegustu þakkir til allra þeirra sem sýndu
okkur samúð, vináttu og hlýhug við andlát og útför
móður okkar, tengdamóður og ömmu,
GUÐBJARGAR JÓNSDÓTTUR,
Álfheimum 48,
Reykjavík.
Þórarinn Magnússon, Sigrún Reynisdóttir,
Kristinn Magnússon, Hanna Bjartmars Arnardóttir,
Lilja Nótt Þórarinsdóttir,
Magnús Þórarinsson,
Svala Ögn Kristinsdóttir,
Gríma Bjartmars Kristinsdóttir.
✝
Þökkum innilega öllum þeim er sýndu okkur
hlýhug, kærleik og vináttu við andlát og útför sonar
míns, bróður okkar, mágs og frænda,
INDRIÐA INGA STYRKÁRSSONAR.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki 11E og
heimahjúkrun Landspítalans fyrir frábæra
umönnun, stuðning og alúð á meðan á veikindum
hans stóð.
Laila Andrésson,
Alfred Júlíus Styrkársson,
Sigurður E. Styrkársson, Ingibjörg Hanna Sigurðardóttir,
Elísabet Þórisdóttir,
Alexandra Inga Alfredsdóttir.