Morgunblaðið - 27.01.2009, Blaðsíða 40

40 MenningFÓLK
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 27. JANÚAR 2009
Eftir Arnar Eggert Thoroddssen
arnart@mbl.is
HAUKUR Gröndal er maður lús-
iðinn og hefur haldið úti mörgum
og ólíkum tónlistarhópum í gegnum
tíðina, þ.á.m. Rodent, Schpilkas og
Lester Young Tribute Band. Einn-
ig hefur Haukur komið fram sem
sólóisti og hefur líka spilað nokkuð
með systur sinni Ragnheiði Grön-
dal og útsett fyrir hana og tekið
upp. Framan af stundaði hann
djassinn af hörku en eyrum hefur
verið dýft í aðra stíla undanfarin ár
og nú er svo komið að hann er upp
fyrir haus í búlgarskri þjóðlaga-
tónlist og árið 2006 stofnsetti hann
sveitina Narodna Muzika ásamt
þarlendum harmonikkuleikara,
Borislav Zgurovski. Nýlega gaf
sveitin út sinn fyrsta hljómdisk en
ásamt þeim Hauki og Borislav leika
þeir Todor Vasilev, Mitko Popov,
Erik Qvick og Þorgrímur Jónsson á
plötunni.
Lengra aftur
„Markmiðið hefur verið að dýrka
þessa tónlist upp í sinni „réttustu“
mynd,“ útskýrir Haukur. „Þetta er
eins hefðbundið og hægt er og ég
hef verið að fara meira aftar en
Búlgarar sjálfir gera í dag. Þ.e.,
það er ekki óalgengt að þeir nýti
sér hljóðgervla og slíkt til að spila
þetta og hljómurinn því oft dálítið
froðu- og „kitsch“-kenndur. Ég
vildi hins vegar hafa þetta sem
mest „akústískt“, líkt og gert var
fyrir áratugum. Platan var líka tek-
in upp í Búlgaríu með þarlendum
listamönnum til að hafa þetta eins
ekta og hægt væri.“
Haukur segir tónlistina nokkuð
óaðgengilega vestrænum eyrum,
fyrsta kastið a.m.k..
„Það er engin 4/4 taktur í gangi.
Takttegundir eru skrítnar þannig
séð, nótur fara út og suður og tón-
listin, sem er litrík bæði og fjörug,
krefst mikillar færni þeirra sem
hana leika.“
Haukur leikur jöfnum höndum á
saxófón og klarinett en hér er það
síðarnefnda hljóðfærið sem er uppi
við.
Get ég spilað þetta?
„Ég kann ekki að útskýra hvað
það er við þessa tónlist sem nær
svona til mín. Ég var mikið að pæla
í austurevrópskri þjóðlagatónlist
sem endaði með því að ég fór að
grandskoða þá búlgörsku og er bú-
inn að fara út fimm eða sex sinnum
til að læra meira um hana.“
Íslendingur að spila búlgarska
þjóðlagatónlist? Írar að leika salsa-
tónlist? Hjálmar og þeirra reggí?
Oft nálgast hlustendur tónlist sem
ekki er gerð af „innvígðum“ með
varúð. Og Haukur viðurkennir að
þetta er viss klípa eða dilemma.
„Maður mætir vissulega for-
dómum. En nú eru aðrir tímar, að-
gangur að alls kyns tónlist er nán-
ast óheftur og maður tekur það
einfaldlega til sín sem maður fílar.
Ég hef oft verið að rökræða við
hann Borislav um þetta að glöggt
er gests eyrað. Maður heyrir eitt-
hvað í þjóðlagatónlist annarra landa
sem heimamenn nema kannski ekki
lengur. Og svo er maður búinn að
vera á kafi í þessu í þetta mörg ár
– er þetta þá ekki orðinn sæmilega
mikill hluti af mér?“
Haukur bisar nú við að senda
diska um öll heimsins höf til að
koma tónlistinni og sveitinni frekar
á framfæri. Þá stendur til að túra
um gervöll Norðurlöndin til að
breiða út hið búlgarska fagnaðar-
erindi.
Hvað er það við Búlgaríu?
 Hinn fjölsnærði Haukur Gröndal er nú á bólakafi í búlgarskri tónlist
 Hljóðdæmi um þetta má finna á nýrri plötu sveitar hans, Narodna Muzika
Haukur Gröndal „Og svo er maður búinn að vera á kafi í þessu í þetta mörg
ár - er þetta þá ekki orðinn sæmilega mikill hluti af mér?“
HERRANÓTT, leikfélag Mennta-
skólans í Reykjavík, setur Meist-
arann og Margarítu eftir Mikhael
Búlgakov á svið þennan skólavet-
urinn. „Við erum byrjuð að æfa á
fullu en frumsýning er 27. febrúar,“
segir Þóra Sigurðardóttir, formaður
Herranætur.
Sýningar fara fram á heldur
óvenjulegum stað þetta árið en leik-
félagið fékk gamla Heimilistækja-
húsið við Sæbraut til afnota.
„Okkur langaði að prófa eitthvað
nýtt, það var frekar erfitt að finna
stað því Tjarnarbíó er ekki í boði
núna og Loftkastalinn gekk ekki
upp. Við ákváðum því að fara nýjar
leiðir og prófa að vera með tómt
rými sem við getum unnið með. Við
duttum niður á þetta hús og rýmið
verður nýtt á óvenjulegan hátt, það
verður ekkert svið á milli leikara og
áhorfenda heldur rennur allt sam-
an.“
Djöfullinn opnar augu fólks
Rúmlega sjötíu nemendur MR
koma að uppsetningunni en um
tuttugu og fimm fara með hlutverk
í sýningunni. Leikstjóri er Karl
Ágúst Þorbergsson sem er fyrrver-
andi nemandi MR og nýútskrifaður
úr Fræðum og framkvæmd í
Listaháskóla Íslands. Kristína
Bergman sér um leikmynd og bún-
inga en hún hefur komið að upp-
setningu Herranætur síðustu þrjú
ár.
„Þetta er ótrúlega spennandi
verkefni, við völdum verkið í byrjun
sumars en sjáum nú betur og betur
hvað það hentar vel á þessum tím-
um sem við lifum á núna. Í Meist-
aranum og Margarítu kemur djöf-
ullinn til Moskvu og opnar augu
fólks fyrir spillingunni sem er í
þjóðfélaginu. Það verður spennandi
að sjá hvort fólk sér einhverja hlið-
stæðu með verkinu og því sem á sér
stað í þjóðfélaginu hér núna,“ segir
Þóra að lokum. ingveldur@mbl.is
Herranótt í Heimilistækjum
Morgunblaðið/Heiddi
MR-ingar Þóra, formaður Herranætur, ásamt leikstjóra og aðalleikurum.
Nemendur MR setja upp Meistarann og Margarítu
Haukur gefur nýja plötu Nar-
odna Muzika út sjálfur í gegnum
fyrirtæki sitt Rodent. Um er að
ræða nokkurs konar rassvasa-
fyrirtæki eins og það er kallað
og snýst um að koma út tónlist
Hauks, vina hans og vanda-
manna. Útgáfurnar eru nú orðn-
ar alls sjö frá árinu 2003 og um
er að ræða plötur með Schpil-
kas (2 stk.), Ragnheiði Gröndal
(fyrsta plata hennar, djass-
kyns), Rodent (2 stk.), Lester
Young Tribute Band og nú Nar-
odna Muzika.
Margur er knár …
 Eins og bæjarbúar hafa vænt-
anlega tekið eftir hefur skemmti-
staðurinn á Laugavegi 22 staðið
tómur undanfarnar vikur en stutt er
síðan Gunnar Már Þráinsson end-
urreisti staðinn undir fornfrægu
götunúmeri staðarins.
Gunnar hefur nú ráðist í enn meiri
endurbætur og hyggur á tvískiptan
rekstur á jarðhæð og annarri hæð.
Mun það vera hugmynd Gunnars að
opna skemmtistað í anda Kaffibars-
ins og Sirkuss á jarðhæðinni en
skemmtistað með samkynhneigðri
áherslu á efri hæðinni.
Með því verður starfsemin í hús-
inu um margt lík því sem hún var á
fyrri hluta tíunda áratugar síðustu
aldar þegar samkynhneigðir og
gagnkynhneigðir öldurhúsagestir
tróðust hver um annan í hornhúsinu
við Laugaveg og Klapparstíg.
Ásamt Bíóbarnum, Kaffibarnum
og Café au Lait í Hafnarstræti var
staðurinn einn aðalskemmtistaður
þeirra kynslóðar sem nú hefur náð
hvað lengst í menningarlífi landsins.
Lifir hann áfram á
fornri frægð?
Fólk
Eftir Arnar Eggert Thoroddsen
arnart@mbl.is
FYRIR rúmu ári voru á öldum íslenskra ljós-
vaka þrír sérþættir sem tóku á rokki af
þyngra taginu. Metall á Rás 2, Babýlon á X-
inu og dordingull.com á XFM og spönnuðu
þættirnir allt litróf hinnar níðþungu listar. Á
tíma var fjórði þátturinn, Blandspólan, í gangi
á Reykjavík FM og því nóg úr að velja fyrir
harðhausa landsins.
Í dag hlustum við hins vegar út í tómið.
Þungu hlassi hefur verið velt í burtu fyrir fullt
og fast og eftir stendur ljósvakaleg fjaðurvigt.
Þannig er mál með vexti að á sunnudagskvöld
var lokaþáttur Hrynjanda á X-inu, en þeim
þætti stýrðu þeir Egill Geirsson, oft kenndur
við Changer, og Sigvaldi Ástríðarson, stund-
um þekktur sem Valli Dordingull, en þeir
höfðu sameinað krafta sína eftir að XFM
þraut örendi. Ástæðan er tilfærsla sem þeir fé-
lagar gátu ekki sætt sig við. Kvöddu þeir með
því að spila eingöngu íslenskt þungarokk af
öllum stærðum og gerðum og af nógu var að
taka.
Gróskan í íslensku þungarokki hefur hins
vegar aldrei verið meiri en víst er að hún end-
urspeglast ekki í útvarpsmenningunni. Sér-
þættir af öllum toga eiga reyndar undir högg
að sækja um þessar mundir en spurning hvort
hægt er að skella allri skuldinni á blessaða
kreppuna?
Engin vigt í útvarpinu lengur
Morgunblaðið/Valdís Thor
Farnir Valli og Egill kvöddu með því að leika eingöngu
íslenskt þungarokk af margvíslegu tagi.
 Breska dagblaðið Independent
segir frá því á fréttavef sínum að ný
safnplata Sigur Rósar We Play
Endlessly fylgi útgáfu blaðsins
næsta laugardag í samvinnu við
breska tónlistartímaritið Q. Um-
rædd plata mun vera safn laga af
síðustu þremur plötum sveitarinnar
og inniheldur meðal annars lögin
„Hoppípolla“ og „Sæglóp“. Sigur
Rós lauk heimstónleikaferð sinni í
nóvember á síðasta ári, hún var far-
in til kynningar á síðustu breiðskífu
sveitarinnar Með suð í eyrum við
spilum endalaust. Að þeirri tón-
leikaferð lokinni tjáðu meðlimir
Sigur Rósar aðdáendum sínum að
einhver bið yrði eftir nýrri plötu
frá sveitinni enda hefði hún verið
starfandi samfleytt í 15 ár. Gera má
ráð fyrir að einstakir meðlimir
sveitarinnar ráðist í einstaklings-
verkefni í millitíðinni auk þess sem
þeir muni koma að verkefnum ann-
arra listamanna.
Sigur Rósar-plata fylgir
The Independent
www.haukurgrondal.com
www.rodentmusic.com