Morgunblaðið - 20.02.2009, Qupperneq 25

Umræðan 25
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 20. FEBRÚAR 2009
Morgunblaðinu hefur borist mikill fjöldi greina og pistla frá lesendum um ástandið í efnahagsmálum landsins.
Margir höfundar lýsa áhyggjum sínum af þróun mála og margir gera tillögur um leiðir út úr efnahagsvanda
þjóðarinnar. Morgunblaðið leggur áherslu á að gera þessum umræðum góð skil í blaðinu á næstunni.
Skoðanir fólksins
Hjól atvinnulífsins geta
farið að snúast aftur með
miklum myndarbrag með
aðkomu Kanada á Íslandi,
við erum nú einu sinni rétt rúmlega 300
þúsund manna þjóð og þurfum ekki svo
mikið. Þegar almenn siglingaleið opnast
yfir norðurpól má búast við miklum
aukningum flutninga þá leið.’
Öllum er ljóst að hrunið haustið
2008 hafði gífurlegar félagslegar og
sálrænar afleiðingar. En um leið og
atvinnuleysi
eykst, gjald-
þrotum og inn-
brotum fjölgar er
dregið úr upplýs-
ingum og beinum
framlögum til
forvarna og sál-
arbætandi starf-
semi. Þögn ríkir
um þessi mikilvægu mál ein-
staklinga og fjölskyldna.
Við hjá Vímulausri æsku for-
eldrahúsi veitum ráðgjöf til ein-
staklinga og fjölskyldna af bestu
getu og erum með mjög hæft fólk.
En lítill skilningur á hvað er að ger-
ast dregur úr getu til að veita að-
stoð þar sem brýnast er. Við erum
m.a. með einstaklings- og fjöl-
skylduviðtöl, foreldrahópa og ýmis
námskeið. Og frábært væri ef sam-
vinna kæmist á við heilsugæslu-
stöðvar. En grein Hauks Sigurðs-
sonar vakti athygli á þessum
málum.
Skortsala eða annað fjármálatal
er efst á baugi í fjölmiðlum og hjá
ríkisstjórninni. Hvar er verið að
ræða um áhrif atvinnuleysis á líf
fólks? Hvar er sértæka aðstoðin,
sál- og félagslega gæslan vegna at-
vinnumissis? Hvar eru þessar hjálp-
arstöðvar stéttarfélaga og op-
inberra aðila? Hver er að rýna inn í
framtíðina og taka ábyrgð á vænt-
anlegum afleiðingum vegna alls er
gerðist haustið 2008 og síðan þá?
Manneskjuleg hlið þessa hruns féll
milli skips og bryggju og ekkert
björgunarnet var til staðar. Hver
útskýrir fyrir unga fólkinu af
hverju því líður illa heima, úti eða í
skólanum? Hvar er rætt um afleið-
ingar tekjumissis á allt líf hvers
fjölskyldumeðlims? Kvíði, þung-
lyndi og algjört getuleysi getur
lamað allan framkvæmdakraft á
heimilinu. Og fjandinn er laus ef
óöryggi um hvert á að leita eftir
hjálp bætist svo við framtíðarótt-
ann.
Hvað með alla aðstoð sem skólinn
á og getur veitt? Lífsleikni snýst
um að geta tekið á vanda hvers
tíma á réttu augnabliki. Lífsleikni
er getan til að lifa hamingjusömu
lífi í trausti þess að allt sé gert til
að hjálpa ef hjálpar er þörf; útskýra
og einfalda málin og gera þau þann-
ig léttbærari einmitt á því augna-
bliki þegar þess er mest þörf.
Stéttarfélög og opinberir aðilar
geta gert það sama í lífsleiknitímum
sínum. Einhver afneitun og doði
gagnvart sálrænum vanda hrunsins
er allsráðandi í dag, en fyrr en
seinna kemur þetta og þá væri best
að vera búinn undir þessa vinnu
eins vel og hægt er. Og við hljótum
að geta lært af reynslu annarra, t.d.
Finna, af samskonar málum.
En engar leiðbeiningar eru sjáan-
legar, enginn mótmælir úti á götum
getuleysi heilbrigðiskerfisins til að
taka á þessum málum. Enginn
hrópar og krefst aðgerða í þessum
málum og það strax í dag. Við get-
um orðið of sein til og þá er stóri
skaðinn orðinn að veruleika. Ef
ekkert er gert gerist ekkert.
Áhættustjórn-
un, tilfinninga-
doði, algjört
aðgerðaleysi
Percy B. Stefánsson, áhuga-
maður um lífsleikni í almennri
notkun.
GETUR Ísland ekki orðið sjálf-
stjórnarsvæði Kanada? – og þá
gæti kanadíski Seðlabankinn tekið
yfir stjórn pen-
ingamála á Ís-
landi – Íslend-
ingar myndu
halda fánanum
og það yrði
fækkað á Alþingi
niður í sem
fæsta aðila með
eftirliti frá Kan-
ada, fyrir hag
heillar þjóðar. Íslendingar hefðu
áheyrnarfulltrúa á kanadíska
þinginu í staðinn.
Hvernig væri að leita eftir sam-
vinnu við Kanadamenn og taka
upp Kanadadollar sem gjaldmiðil í
fullri samvinnu við Seðlabanka
þeirra? Íslendingar hafa ekki getu
né kunnáttu til stýringar á efna-
hag sínum, allavega segir og sýnir
sagan okkur það. Íslendingar leita
til Kanadastjórnar og við bjóðum
þeim í skiptum t.d. aðgang að olíu-
leitarsvæðum við Ísland í skiptum
fyrir gjaldmiðil og fyrir aðstoð að
reisa heila þjóð við á Norður-
Atlantshafi. Íslendingar myndu
losa sig við forsetann og embættið
í heild sinni og við gætum rukkað
vel inn á Bessastaði sem yrði
breytt í demantasafn. Þetta kallar
maður að búa til sprotafyrirtæki
úr engu. Hvers vegna í ósköpunum
beinum við ekki sjónum okkar til
Kanada, Nýtt Ísland í Vesturheimi
þar sem við eigum frændur og
lofthelgi nær óslitin frá 10 gráðum
vestlægri á Atlantshafi til 135.
gráðu vestlægri á Kyrrahafi. Það
hlýtur að geta gefið okkur fleiri
störf og betri afkomu. Íþrótta-
mannvirki eru orðin mörg og
glæsileg á Íslandi. Við erum álíka
lélegir í knattspyrnu og Kanada en
við gætum flutt út handboltann og
liðsinnt Kanada til frekari afreka,
þeir gætu hleypt nýju lífi í íshokkí
og vetraríþróttir á Íslandi, ekki
veitir af. Réttur áburður undir
gönguskíði á stórmótum, myndi
tryggja okkur allavega ekki alltaf
að vera langsíðastir í mark.
Reyndar eru kanadísku stelpurnar
í knattspyrnu mjög góðar, eru í 11.
sæti á lista FIFA. Okkar stelpur
eru líka frábærar. Íslenskir
íþróttamenn gætu sótt til Kanada
og ekki myndum við taka neitt illa
á móti íþróttafólki frá Kanada. Til
lengri tíma litið geta Kanadamenn
komið okkur til hjálpar með nýt-
ingu og afhendingu orku til Norð-
ur-Ameríku í formi færanlegrar
orku um sæstreng. Þarna má sjá
að Kanada gæti átt gríðarlega
möguleika sem við Íslendingar
gætum hvort eð er aldrei staðið
undir sjálfir. Fyrir Kanada er rak-
ið mál að veita okkur skjól og
byggja upp frábært Nýtt Ísland á
rústum frjálshyggjunnar sem á um
sárt að binda í dag á Íslandi.
Blessuð sé minning hennar.
einastu þeim“ ráði ferð og Kan-
adastjórn næði sættanlegri lend-
ingu með skuldir vegna t.d.
Ice-save- og Edge-óreiðunnar. Við
gætum gefið Evrópusambandinu
nokkuð langt nef, ekki komu þeir
nú neitt sérstaklega vel fram við
okkur Íslendinga eftir að Bretar
beittu Landsbankann og Kaupþing
hryðjuverkalögunum. Íslenskur al-
menningur sættir sig ekki við að
greiða þessar skuldir. Látum Bret-
ana eltast beint við þessa óreiðu-
menn. Ég skal senda þeim listann
yfir þessa menn, hann er ekkert
sérstaklega langur.
Kanada er tæknilega þróað iðn-
vætt ríki. Framleiðslufyrirtæki í
eigu Kanadamanna á Íslandi sem
myndu skapa hundruð ef ekki þús-
undir starfa. Hjól atvinnulífsins
geta farið að snúast aftur með
miklum myndarbrag með aðkomu
Kanada á Íslandi, við erum nú
einu sinni rétt rúmlega 300 þúsund
manna þjóð og þurfum ekki svo
mikið. Þegar almenn siglingaleið
opnast yfir norðurpól má búast við
miklum aukningum flutninga þá
leið og getur Kanada nýtt sér góða
hafnaraðstöðu á Íslandi sem myndi
skapa góða atvinnumöguleika fyrir
okkur Íslendinga. Sameiginleg
fiskimið og betri markaðssetning á
afurðum gæti gert Kanada og Ís-
lendinga að bestu og stærstu fisk-
útflytjendum í heimi
Flugstjórnarrými Íslands er eitt
það stærsta í heimi og með kanad-
ískri lofthelgi væri sameiginleg
vini? Þjóðfélag á norðurslóðum þar
sem spilling er lítil og mjög gott
fólk býr. Undirritaður hefur ágæt-
is viðmið á íbúum og venjum Kan-
adabúans þegar sá er hér ritar fór
reglulega í frí frá veru minni í
Bandaríkjunum til Kanada árin
1987 og 1991. Þetta er kurteist
fólk líkara Íslendingum en Am-
eríkönum. Munurinn er álíka á
Ameríkana og Kanadamanni og á
George Bush yngri og Barack
Obama forseta Bandaríkjanna.
Talið er að allt að 200 þúsund
Kanadamenn eigi rætur að rekja
til Íslands.
Kanada er annað stærsta land í
heiminum að flatarmáli og þekur
stóran hluta Norður-Ameríku.
Kanada er ríkjasamband sem sam-
anstendur af tíu fylkjum og þrem-
ur sjálfstjórnarsvæðum, (Ísland
það fjórða)? Kanada er þingbundið
lýðræðisríki í Breska samveldinu.
Árið 1982 staðfesti Elísabet II.
Englandsdrottning lög frá breska
þinginu, sem kváðu á um fullan
sjálfsákvörðunarrétt Kanada. Í
Kanada er töluð enska en t.d. í
Qubec-fylki er franska aðalmál.
Geta Kanadamenn ekki náð að
lenda þessari vitleysu fyrir okkur
Íslendinga vegna skulda óreiðu-
manna í útlöndum, sem eflaust
geyma illa fengin auðæfi sín á
leyndum stöðum. Kanada er þing-
bundið lýðræðisríki í Bretlandi er
þá ekki við hæfi að máltækið „If
you can’t win them, join them“ eða
„ef þú getur ekki sigrað þá sam-
Ísland í Kanada – er það málið?
Sveinbjörn Ragnar Árnason
er atvinnurekandi frá árinu 1991.
LOKSINS féll ríkisstjórnin, þökk sé mótmælendum á Austurvelli og
víðar. Þessarar ríkisstjórnar verður minnst í sögunni sem þeirrar sem
kenndi okkur að mótmæla á árangursríkan hátt. Og því megum við
aldrei gleyma. Við getum mótmælt ríkisstjórnir í
burtu!
Næsta skrefið í baráttunni er að endurskapa lýð-
ræðið á Íslandi. Við búum núna við það sem ég kalla
heypokalýðræði. Við kjósum framboðslista sem
flokkarnir stilla upp fyrir okkur á fjögurra ára fresti.
Ef flokkur setur heypoka í öruggt sæti á lista verður
hann pottþétt kosinn á þing. Þetta er heypoka-
lýðræði.
Þingkosningarnar sem boðaðar hafa verið í vor
eru ekki merki um nýtt lýðræði heldur aðeins spurn-
ing um það hvaða heypokar verða valdir á Alþingi næstu fjögur árin og
hvaða heypoka flokksklíkurnar velja sem ráðherra.
Þetta er gamalt og úr sér gengið lýðræði.
Hið nýja lýðræði snýst um að færa almenningi völd. Að búa til tæki
handa almenningi til að grípa fram fyrir hendur stjórnvalda þegar þau
taka spilltar ákvarðanir.
Ef ráðherra ætlar að skipa lögmann í embætti dómara af því einu að
hann er sonur flokksbróður heimta ég tæki fyrir almenning sem gerir
honum kleift að segja: Nei, svona gerir þú ekki!
Ef stjórnmálamaður ætlar að ráða flokksbróður sinn í embætti seðla-
bankastjóra af því einu að hann er flokksbróðir heimta ég tæki fyrir al-
menning sem gerir honum kleift að segja: Nei, svona gerir þú ekki!
Þegar auðmenn skammta sjálfum sér og vinum sínum ofurlaun úr
sjóðum fyrirtækja heimta ég tæki fyrir almenning sem gerir honum
kleift að segja: Nei, svona gerið þið ekki!
Ef auðmaður kaupir sér fjölmiðil og ætlar að hafa áhrif á fréttaskrif
hans heimta ég tæki fyrir starfsfólkið og almenning sem gerir þeim
kleift að segja: Nei, svona gerir þú ekki!
Ef ráðherra skipar mann í forstöðu ríkisfyrirtækis af því einu að
hann er flokksbróðir heimta ég tæki fyrir almenning sem gerir honum
kleift að segja: Nei, svona gerir þú ekki!
Þegar ráðherra dreifir sendiherraembættum til vina sinna heimta ég
tæki fyrir almenning sem gerir honum kleift að segja: Nei, svona gerir
þú ekki!
Eitt tækjanna sem gera almenningi þetta kleift er atvinnulýðræði.
Ég krefst þess að starfsmenn ríkisfyrirtækja fái að kjósa stjórnendur
sína og taka fullan þátt í stjórnun stofnananna. Hvaða vit er í því að ráð-
herra sem er valinn af flokksklíku heypokanna velji yfirmann stofnunar
sem hann hefur enga þekkingu á?
Mín vegna mega auðmenn kaupa og selja hlutabréf eins og þeim sýn-
ist en ég krefst þess að starfsfólk eigi þess kost að velja stjórnendur
fyrirtækjanna og taka fullan þátt í stjórnun þeirra.
Ég krefst lýðræðis. Raunverulegs lýðræðis, ekki heypokalýðræðis!
Næsta skrefið er lýðræði
Eiríkur Brynjólfsson, kennari.
NÚ ÞEGAR kreppan er að drepa okkur Íslendinga, kreppa sem flestir voru
samtaka um að skapa með stuðningi sínum við einstaklings-frjálshyggjuna og
allir hrópuðu Hæl útrásarvíkingar! Nú verður fjöldi fólks að hafa eitthvað til að
hrópa Hæl yfir og það er heldur betur fundið. Hæl ESB! Að-
ild okkar að ESB verður banabiti þjóðarinnar af mörgum
ástæðum. Fyrst skal nefna peningahyggjuna sem er undirrót
þeirrar heimskreppu sem nú stendur yfir. Upp úr þessari
kreppu ætla peningaeigendur, fjárfestar, að ráða þessari
plánetu einir og eru komnir ansi langt með það. Ef það tekst
verður ekkert sjálfstætt Ísland, aðeins vinnulýður sem ekk-
ert land eða eignir á. Ekki landhelgina, ekki landið, ekki
orkuverin, ekki vatnið, ekki fegurð hálendisins. Ekki fiskinn í
sjónum, sem þegar hefur verið úthlutað til einkanota fyrir ís-
lenska gangstera sem hafa nú veðsett það sem þjóðin átti.
Fyrir svona fámenna þjóð þarf ekki nema einn auðmann til þess að gleypa
landið í einum bita. Það er meðal annars þetta sem verið er að mótmæla í dag, þó
að stjórnmálamenn vilji ekki sjá það heldur telji mótmælendur úrkast. Varðandi
ESB-aðild ættum við Íslendingar að gera okkur grein fyrir hvaða þjóðum við
viljum samlagast og hvers vegna. Viljum við samlagast þjóðum sem fyrir örfáum
árum fóru með hernað og útrýmdu þaulskipulega sex milljónum einstaklinga í
gasklefum? Viljum við samlagast þjóðum sem hvenær sem er geta hervæðst og
tekið upp fyrri iðju? Hvað ætlum við, þessi friðelskandi þjóð, að gera þegar her-
skylda verður sett á okkur af ESB? Berjast og myrða eins og villimenn. Meðan
verið er að ná peningavöldum og markaði til þess að kúga almenning er rekinn
áróður fyrir samvinnu og félagslegum rétti og fólk trúir því að ekkert annað sé á
bak við en góðmennska til handa almenningi og hrópar Hæl. Bak við fagurgal-
ann liggur ljót meining, yfirráð yfir verðmætum þjóðanna og tilfærsla til pen-
ingagreifa, misrétti. Það þarf útsjónarsemi og menntun til þess að framkvæma
yfirtöku á auðlindum Íslendinga en það er stöðugt reynt af okkar menntaða
fólki, fólkinu sem hefur nú sett þessa þjóð í áratuga ánauð og það sem verra er,
eyðilagt mannorð þjóðarinnar. Menntun er góð en án siðferðis er hún hættuleg.
ESB-samsteypan stefnir að markmiðum misréttis þó hún auglýsi mannréttindi
og jöfnuð sem aðalstefnu, hún leggur blessun sína yfir fjármálakerfi sem er að
deyja. Fjármálakerfi heimsins, hlutabréfageggjunin og prentun á pappír án
verðmæta hlýtur að líða undir lok jafnvel þótt hægrimenn rói öllum árum að því
að viðhalda kerfinu með aðstoð AGS. Hlutabréfaruglið hefði átt að leggja niður í
kreppunni 1930. Nú er að skapast sams konar ástand, þ.e. eignir og laun eru tek-
in af almenningi og flutt til greifanna sem safna í gríð og erg. Einfalt íslenskt
dæmi, sem allir ættu að skilja, er framsalsleyfi í fiskveiðum. Nokkrir aðilar selja
fiskveiðiréttinn og sjávarpláss sitja eftir atvinnulaus og íbúar eignalausir. Það er
ekkert vafamál að nýjar áherslur verða að koma í stjórnun landsins, allt tal um
að græða á fjármálakerfi heimsins er rugl og þjófnaður. Hvert heimili getur eytt
því sem aflað er. Hver þjóð getur eytt því sem aflað er. En því miður hefur þess-
ari þjóð verið stjórnað eins og hún væri milljónaþjóð og mont og hroki hefur leitt
okkur út í skuldir og fyrirlitningu þjóða heims. Við verðum að greiða fíflagang-
inn með krónum eða er kannski betra að greiða hann með evrum og missa um
leið þá litlu sjálfsvirðingu sem eftir er í landinu?
Hæl ESB
Hjálmar Jónsson rafeindavirki