Morgunblaðið - 26.08.2009, Blaðsíða 18

Morgunblaðið/Eyþór
Mikilvægt Nemendur bera skólatöskuna í um
180 daga á ári í minnst 10 ár og því mikilvægt
að hún sé rétt stillt á bakinu.
MIKILVÆGT er að kenna börnum og ung-
mennum að bera ábyrgð á eigin líkama og
þar leikur rétt notkun skólatöskunnar stórt
hlutverk, þar sem nemendur bera hana í um
180 daga á ári í minnst 10 ár. Nauðsynlegt er
fyrir börn og fjölskyldur þeirra að átta sig á
hvernig best er að nota og bera töskuna, auk
þess að raða í hana á æskilegan hátt. Það er
því ekki nóg að kaupa góða tösku handa
börnum ef þau kunna ekki að nýta sér þau
lykilatriði sem skipta máli til að minnka líkur
á líkamlegum kvillum. Stoðkerfisvandi barna
og ungmenna er vaxandi vandamál í nútíma-
samfélagi og getur torveldað börnum þátt-
töku í skóla, starfi og tómstundum um alla
tíð. Nauðsynlegt er því að þekkja áhrif rangr-
ar notkunar skólatösku.
En hvað skiptir máli varðandi skóla-
töskuna?
Að pakka/raða í skólatösku:
 Veljið rétta stærð af tösku fyrir bak barns-
ins.
 Ekki er æskilegt að barn beri tösku sem
vegur meira en 10% af líkamsþyngd.
 Foreldrar geta aðstoðað börn sín við að
raða í töskuna og hjálpað til við að stilla
böndin á henni.
 Setjið þyngstu hlutina sem næst baki
barnsins og raðið hlutum í töskunni þannig
að þeir séu stöðugir og renni ekki til.
 Farið daglega yfir það sem barnið ber með
sér í og úr skóla.
 Þá daga sem taskan er yfirhlaðin gæti
barnið t.d. borið bækur eða íþróttatöskuna í
fanginu.
Að stilla skólatösku:
 Báðar axlarólar skulu ávallt vera notaðar.
Að bera töskuna á annarri öxlinni getur vald-
ið því að hryggsúlan sveigist.
 Veljið skólatösku með vel bólstruðum axl-
arólum. Í öxlum og hálsi eru margar æðar og
taugar. Ef of mikill þrýstingur er á þessi
svæði getur það valdið sársauka og dofa í
hálsi, handleggjum og höndum.
 Stillið axlarólar þannig að taskan liggi þétt
við bak barnsins. Notið mittisólina ef taskan
hefur slíka. Mittisólin dreifir þunga tösk-
unnar jafnt á líkamann.
 Neðsti hluti töskunnar á að hvíla við mjó-
bakið. Taskan á aldrei að ná lengra en 10 cm
niður fyrir mitti og hún ætti ekki að vera
breiðari en efri hluti baks til að hindra ekki
eðlilegar hreyfingar handleggja.
Skólatöskudagar á
vegum iðjuþjálfa
Með svokölluðum skólatöskudögum í
grunnskólum hafa iðjuþjálfar lagt sitt af
mörkum til að aðstoða nemendur að átta sig
á mikilvægi þess að nota skólatöskuna rétt.
Auk fræðslu er boðið upp á vigtun á skóla-
töskum til að kanna hvort þyngd töskunnar
sé hæfileg fyrir barnið. Fræðslan fer fram
dagana 21.-25. september og eru skólar
hvattir til að taka þátt.
Létta leiðin er rétta leiðin!
Skólataska leikur stórt hlutverk hjá börnum
Hollráð um heilsuna
Helga Kristín Gestsdóttir iðjuþjálfi
Tengill
www.ii.is
18 Daglegt líf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 26. ÁGÚST 2009
Eftir Svanhildi Eiríksdóttur
Reykjanesbær | „Það halda margir
að þeir geti ekki skokkað, þolið sé
ekkert og árangurinn eftir því. Svo
þegar fólk byrjar og kemst að raun
um að þetta er hægt og að árangur
vex fljótt eflist það, finnur mátt sinn
og megin og sjálfstraustið eykst.
Þetta finnst okkur alveg yndislegt að
upplifa,“ sögðu þær Guðbjörg og
Margrét þegar blaðamaður settist
niður með þeim til að fræðast um
hlaupanámskeiðin þeirra undir kjör-
orðinu „Hlaupatútturnar.“ Þó að
tveir karlmenn hafi komið á nám-
skeið hjá þeim höfða þau meira til
kvenna.
Guðbjörg og Margrét hafa lengi
verið miklar hlaupakonur, svo lengi
að á árum áður fannst þeim þær að-
eins geta fengið stuðning frá hvor
annarri því þær hafi nánast verið
þær einu á hlaupum í Reykjanesbæ.
„Þegar ég rak augun í auglýsingu
um hlaupastílsnámskeiðið Smart
Motion í Reykjavík árið 2007, þar
sem boðið var upp á 2 fyrir 1, hafði
ég samband við Guðbjörgu,“ sagði
Margrét um upphafið. Þær komu
sér fljótt saman um að þarna
gætu þær fengið hugmyndir að
námskeiði í Reykjanesbæ. Það
fannst þeim vanta í bæinn auk
þess sem þeim fannst allt of fá-
ir skokkarar í bænum. Nú
er öldin önnur, hálfgert
hlaupaæði hefur gripið
um sig og blaðamaður
spyr hvort sökin sé
þeirra. „Við viljum
trúa því, já. Það hafa
yfir 100 manns
komið á þessi fjög-
ur námskeið sem
við höfum hald-
ið og margir
þeirra hafa
smitað aðra af
áhuganum.“
Fimmta nám- skeiðið er
nýhafið og þar sem Margrét er
um það bil að fæða sitt þriðja barn
hefur Guðbjörg notið aðstoðar
Magneu Óskar Sigurhansdóttur.
„Ég byrja aftur um leið og ég get,“
sagði Margrét. Báðar skokka þær að
meðaltali þrisvar í viku, í öllum veðr-
um.
Mikilvægt að byrja rétt
Hlaupanámskeiðin byggja Mar-
grét og Guðbjörg upp á þann hátt að
gera þátttakendum grein fyrir mik-
ilvægi réttrar öndunar og líkams-
beitingar við hlaupin. Margrét er
hjúkrunarfræðingur, ljósmóðir og
jógakennari en Guðbjörg þýsku-
kennari og heilsuráðgjafi á leið í
einkaþjálfaranám.
„Ástæða þess að fólk gefst of fljótt
upp er að það andar of grunnt og það
spennir upp axlir, handleggi og í
raun allan líkamann. Með því að nota
jógaöndun og vera meðvitaður um að
hafa alla vöðva slaka, nema grind-
arbotns- og magavöðva, er tónninn
sleginn. Síðan fylgjumst við vel með
að allir séu að gera rétt, en smátt og
smátt finnur hver og einn sinn eigin
hlaupastíl.“ Fyrst um sinn er hlaupið
hringinn í kringum fótboltavöllinn
en haldið er á götur bæjarins í takt
við aukið þol og sjálfstraust.
Í upphafi námskeiðs skilar hver og
einn þátttakandi niðurskrifuðum
markmiðum en það segja Guðbjörg
og Margrét vera mjög mikilvægt.
„Það skiptir miklu
máli að hafa að
einhverju að
stefna og fá
hvatningu,
en á hana
leggjum við einnig mikla áherslu.
Það er frábært að fylgjast með því
þegar markmiðunum hefur verið
náð. Það gerist nefnilega yfirleitt
mun fyrr en margur heldur. Þá er
um að gera að setja sér ný markmið.
Markmiðin hafa þátttakendur einnig
fyrir framan augun heimafyrir en
það er sannað að það eru meiri lík-
ur á því að markmið náist séu þau
skrifuð niður. Að auki notum
við vikuplön og hlaupaáætl-
anir og hjálpum þannig
hverri og einni að ná sín-
um persónulegu mark-
miðum. Smátt og smátt
verður hlaupið þeirra
nýi lífsstíll.“
Markmið Margrétar
og Guðbjargar eru skýr.
Auk þess að vekja skokk-
áhuga Reykjanesbæinga enn frekar
hafa þær sett stefnuna á New York-
maraþonið innan 5 ára.
– Af hverju New York-maraþonið?
„Af því að það skiptir svo miklu
máli hvernig maður hefur þátttöku í
maraþoni,“ segja hlaupatútturnar
sem fram að þessu hafa látið hálf-
maraþon nægja. „Í maraþoni eins og
í New York, Kaupmannahöfn eða
Boston, hefur maður hvatningu alla
42 kílómetrana. Við vitum hvað
hvatningin skiptir gríðarlega miklu
máli og á þennan hátt viljum við
byrja okkar maraþonþátttöku.“
Smitandi áhugi
Þátttakendur í Hlaupatúttunum
komast ýmist einar, tvær saman eða
í hópum. Áhuginn smitast gjarnan
vina á milli eða einfaldlega þegar
horft er út um gluggann og hlaupari
þýtur hjá. Slík var raunin hjá vin-
konunum Bryndísi og Guðbjörgu
Theodórsdóttur sem hlaupa nú með
Guðbjörgu og Magneu um hlaupa-
brautir íþróttavallarins. „23 ára dótt-
ir mín var á þessu hlaupanámskeiði í
fyrra og það var svo gaman að fylgj-
ast með henni og sjá árangurinn hjá
henni. Það kveikti löngun hjá mér og
þegar ég sá námskeiðið auglýst dreif
ég mig af stað. Ég sé ekki eftir því,“
sagði Bryndís í samtali við blaða-
mann. Guðbjörg sagði að Bryndís
hefði haft samband við sig og hún
hefði slegið til og komið með. „Ég
var oft búin að hugsa þetta, fannst
þetta fínt með pílatesinu sem við höf-
um báðar stundað í mörg ár,“ sagði
Guðbjörg og nefndi að það hafi ekki
verið síður hvatning að sjá hversu
margir væru farnir að skokka í
Reykjanesbæ. Auk þess þætti þeim
betri kostur að geta hlaupið úti undir
beru lofti þegar þeim hentaði. Nám-
skeiðið hafi þær hins vegar hugsað
sem góður grunnur, að læra hlaupa-
tæknina svo þær væru að gera rétt.
– Eruð þið búnar að setja ykkur
skýr markmið?
„Já,“ svöruðu þær báðar. „Mig
langar til að geta hlaupið nokkra
kílómetra án þess að vera móð og
másandi,“ sagði Bryndís og bætti við
að ekki spillti að vera orðin flott fyrir
fimmtugt. „Ég vil einnig byggja upp
þolið og ná af mér síðustu kílóunum
sem ég hóf að taka af mér um síðustu
áramót,“ sagði Guðbjörg.
„Í raun að bjóða upp á sjálfsstyrkingu“
 Hlaupatútturnar Guðbjörg Jóns-
dóttir og Margrét Knútsdóttir hafa á
undanförnum misserum staðið fyrir
hlaupanámskeiðum í Reykjanesbæ
Morgunblaðið/Svanhildur Eiríksdóttir
Hlaupatúttur Margrét Knútsdóttir og Guðbjörg Jónsdóttir vilja fjölga skokkurum í Reykjanesbæ.
Áhugasamar Vinkonurnar Bryndís
og Guðbjörg eru byrjaðar að æfa
hlaup og líkar vel.
Að hverju á fólk að huga áður en
það fer á hlaupanámskeið?
Það eina sem við höfum lagt áherslu
á er að fólk sé í góðum skóm. Við
hvetjum það gjarnan til að fara í
hlaupagreiningu ef ske kynni að það
vantaði stuðning við fæturna.
Á hvað leggið þið áherslu á nám-
skeiðinu?
Fyrst og fremst á vellíðan. Skokk er
fyrir alla óháð vaxtarlagi og þó að
við bendum þátttakendum á að oft-
ast megi breyta einum til tveimur
þáttum í mataræðinu er markmiðið
ekki að grenna sig. Það kemur þó
oftast í kjölfar meiri hreyfingar og
aukins sjálfstrausts.
Er einhver vettvangur fyrir þá
sem vilja halda áfram að hlaupa í
hóp en hafa lokið námskeiði?
Framhaldshópur hittist alltaf á
mánudögum og miðvikudögum kl.
17.30 við bláa miðasöluskúrinn á
fótboltavellinum og hleypur um bæ-
inn. Draumurinn er að fá 100
manns.
S&S