Saga - 1970, Blaðsíða 45

Trausti Einarsson:
*
Nokkur atriði varðandi fund Islands,
siglingar og landnám.
Elzta saga landsins í venjulegum skilningi, þar á meðal
fundur þess og landnám, eru fyrst og fremst viðfangs-
efni sagnfræði og fombókmennta (1,2) með fomleifa-
fræði og mannfræði sem hliðargreinum. Þó geta fleiri
fræðigreinar lagt nokkuð til málanna, og á ég þar einkum
við ýmis fræði um náttúruna, sem er og verður baksvið
sögunnar. Mun ég í þessari grein fjalla um nokkur slík
utriði, en auk þess drepa á sagnfræðilegar spumingar,
sem vakna í því sambandi. Virðist mér náttúrusagan
benda mjög til þess, að fundur íslands hafi ekki verið
ftieð þeim tilviljunum, sem aðrar heimildir gefa í skyn,
heldur hafi íbúar á norðvesturjöðrum Bretlands, líklega
111 Jög snemma, hlotið að sjá ótvíræðar bendingar í nátt-
urunni um tilveru mikilla eyja og landa norður og norð-
vestur í hafi. Norrænir menn koma hér seint til sögunnar
°£ hljóta að hafa notið gamallar þekkingar og leiðsagnar
Kelta. Sambúð þessara þjóða um nokkurt skeið fyrir land-
nani virðist og varpa ljósi á sumt í landnáms- og siglinga-
®°gunni. Víkingar stunduðu ekki eiginlegar úthafssigl-
jugar, en á því vandasama sviði gátu þeir hafa sótt þekk-
^gu til Kelta. Er reynt að glöggva sig á því, hvernig menn
fóru að rata um úthaf á þessum tímum.
Náttúrusagan.
Löngu á undan manninum námu fuglar hér land; þá
huidnámssögu er eðlilegt að hefja á síðustu ísöld. Þá var
-sland að mestu hulið jöklum, svo og norðlægu löndin