Saga - 1990, Blaðsíða 96

94
HAUKUR SIGURÐSSON
voru talin varhugaverð? Hér verður engin heildarúttekt gerð á þess-
um samþykktum, heldur litið á nokkur dæmi.
Samkvæmt lögum frá 14. desember 1877 fengu heimamenn í bæj-
um og sveitum rétt til að setja reglur um fiskveiðar á heimamiðum. í
þessum lögum, sem voru um ýmis atriði sem snertu veiðar á opnum
bátum, sagði að sýslunefnd hefði vald til að gera samþykktir um veið-
ar. Þá gat sýslunefnd boðað til almenns fundar um málið og at-
kvæðisrétt um málið ættu allir þeir sem hefðu kosningarétt í hérað-
inu.18 Héraðsmenn og sýslunefndir notfærðu sér þennan rétt á næstu
árum og samþykktu ákvæði um fiskveiðar og notkun beitu.
Austfirðingar samþykktu um fiskveiðar á opnum skipum í Seyðis-
fjarðar- og Loðmundarflóa 14. des. 1877. Þar segir að fá jólum og til
20. júní megi enginn leggja lóðir utar í sjó en að línu er liggur frá
Stapa að sunnan og í Róðrarsker að norðan. En frá 20. júní til jóla
megi leggja lóð allt að þeirri línu sem dregin er frá Jötnatanga að
sunnan í Máfabrík að norðan. En menn megi nota þá beitu sem þeir
vilji. Ekki megi afhöfða eða slægja fisk á sjó, menn verði að slægja í
landi. Þetta var samþykkt á fundi á Dvergasteini 30. ágúst 1878.19
Þarna virðast Austfirðingar vera þeirrar skoðunar að vernda þurfi
sjómenn gegn því að sækja of langt, sem væri varhugavert í vetrar-
veðrum. Einnig að fiskur truflist ef hann sjái innýfli og hausa kyn-
bræðra sinna og -systra á reiki um allan sjó. Á þessum tíma töldu
menn að ekkert mætti gera sem truflaði fiskinn.
15. júní 1888 mátti sjá að Eyfirðingar töldu síldina varhugaverða
sem beitu. Þar mátti enginn hafa nýja eða ósaltaða síld til beitu frá 1.-
30. apríl. Hins vegar mátti hafa síld í beitu sem Iegið hefði í salti
minnst 14 daga. Enginn mátti heldur láta lóðir liggja í sjónum um
nætur, frá kl. 10 að kvöldi til kl. 10 morguninn eftir.20
Þarna töldu menn að söltuð síld væri þorski ekki sama lostæti og ný
síld. Myndi þá ekki mest veiðast ef nýrri síld væri beitt og þorski
þætti hún best? Þó að menn teldu að svo gæti verið, var hitt varhuga-
verðara: fiskur sem vendist nýrri síld yrði svo beituvandur að hann
myndi fúlsa við annarri beitu. Þetta var þeim mun nöturlegra vegna
þess að á vorin veiddist helst síld í Eyjafirði. Er mönnum var meinað
18 Stjórnartíðindi 1877, A, 118.
19 Stjt. 1879, B, 89-90.
20 Stjt. 1888, B, 102.