Morgunblaðið - 30.12.2009, Blaðsíða 20

20 FréttirVIÐSKIPTI | ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 30. DESEMBER 2009
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Vextir á hinu nýja, verðtryggða
láni verða 5%.
Leiðin sem Landsbanki býður
viðskiptavinum sínum er svipuð
þeirri sem Arion banki hefur kynnt
til sögunnar. Hjá Arion banka er
hægt að fá niðurfærslu höfuðstóls í
110% og skuldbreytingu í verð-
tryggt lán. Íslandsbanki býður
einnig upp á niðurfærslu höfuðstóls
erlendra lána. Á vefsíðu bankans er
ekki tekið fram hver veðsetning
fasteignar verður eftir niðurfærslu
og skuldbreytingu. thg@mbl.is
NBI mun kynna skuldurum sem
eiga yfirveðsettar eignir ný úrræði
eftir áramót. Þrátt fyrir að úrræðin
hafi ekki verið kynnt formlega enn
sem komið er, hafa einhverjir við-
skiptavinir bankans gengið í gegn-
um skuldameðferð samkvæmt hin-
um nýju úrræðum. Hægt verður að
skuldbreyta fasteignalánum í er-
lendri mynt yfir í íslenskt lán með
föstum vöxtum. Jafnframt verður
hluti skuldarinnar afskrifaður
þannig að skuldin nemi aðeins 110%
af markaðsvirði fasteignarinnar.
Skuldaraúrræði NBI
kynnt eftir áramót
ÞETTA HELST ...
● GLITNIR var einn af stærstu lántak-
endum Royal Bank of Scotland (RBS),
að því er kemur fram í frétt Daily Mail.
Glitnir skuldaði bankanum um 500
milljónir punda ef marka má þær kröf-
ur sem gerðar voru í þrotabú Glitnis.
Langstærstur hluti þeirrar upphæðar
var afskrifaður á árinu 2008, en RBS
tapaði 24 milljörðum punda á því
reikningsári. Talsmaður RBS sagði í
gær að ekki væri búist við meira tapi til
viðbótar en í mesta lagi 50 milljónum
punda vegna gjaldþrots Glitnis. RBS fór
afar illa úr fjármálakreppunni, og
bankinn verður brátt í 84% eigu breska
ríkisins. thg@mbl.is
RBS afskrifaði Glitni
● Miðað við hag-
vaxtarspár fyrir
Kína og Japan
mun kínverska
hagkerfið brátt
taka fram úr hinu
japanska og verða
þannig næst-
stærsta hagkerfi
heims á eftir Bandaríkjunum. Kínverska
hagstofan uppfærði nýlega hagvaxt-
artölur fyrir árið 2008 og er vöxtur á
því ári nú metinn 9,6%, og landsfram-
leiðsla um 4.600 milljarðar dollara. Á
sama tíma dróst japanska hagkerfið
saman um 6%. Á árinu sem nú er að
líða er síðan spáð 8% vexti í Kína, og
verði sama þróun áfram mun hagkerfið
brátt fara fram úr Japan.
Kínverska hagkerfið
fram úr hinu japanska
● GREINING Íslandsbanka segir að
fyrsti þriðjungur ársins hafi einkennst
af miklum sveiflum á gengi krónunnar.
Hún hafi styrkst um 20% gagnvart
evru í byrjun ársins og í byrjun mars var
gengi evrunnar 142 krónur. Þá hafi farið
að síga á ógæfuhliðina og mánuði síð-
ar hafi evran verið komin í 168 krónur.
Hún er nú 181 króna.
„Ein helsta ástæða þessara miklu
sveiflna teljum við að hafi verið stefnu-
leysi í inngripum Seðlabankans á gjald-
eyrismarkaði,“ segir í Morgunkorni Ís-
landsbanka í gær.
Stefnulaus gjaldeyris-
inngrip Seðlabankans
● ÞRJÚ skuld-
bindandi tilboð
bárust í 49% hlut
í Skeljungi og
tengdum félögum,
en fyrirtækjaráð-
gjöf Íslandsbanka
selur nú fyrirtækið
í opnu ferli. Ekki
fengust upplýsingar frá bankanum um
tilboðsgjafa eða fjárhæð tilboðanna.
Tilboðin, sem gerð eru með fyr-
irvörum, voru opnuð 21. desember í
viðurvist löggilts endurskoðanda sem
var tilnefndur sem óháður matsaðili.
Söluferlið var opið öllum áhuga-
sömum fjárfestum sem uppfylltu skil-
yrði til þess að geta talist fagfjár-
festar samkvæmt lögum nr.
108/2007 um verðbréfaviðskipti, ein-
staklingum sem hafa verulegan fjár-
hagslegan styrk og viðeigandi þekk-
ingu, auk fyrirtækja sem höfðu
eiginfjárstöðu sem var hærri en sem
nemur 100 milljónum króna í árslok
2008.
Fá nánari upplýsingar
um fjárhag Skeljungs
 Í TILKYNNINGU frá Íslandsbanka
segir að öllum þremur tilboðsgjöfum
verði gefinn kostur á áframhaldandi
þátttöku í söluferlinu og veittur að-
gangur að nánari upplýsingum um
starfsemi og fjárhag fyrirtækisins.
Stefnt er að því að bindandi tilboð án
fyrirvara berist í byrjun febrúar 2010.
ivarpall@mbl.is
Þrjú bindandi tilboð í
Skeljung og tengd félög
Eftir Bjarna Ólafsson
bjarni@mbl.is
BREYTTAR reglur um eiginfjárhlutfall banka,
sem kynntar voru á dögunum, munu setja
marga evrópska banka í óþægilega stöðu, tíma-
bundið að minnsta kosti.
Samkvæmt nýju reglunum eru strangari skil-
yrði sett fyrir því að fjármálagjörningar, svo-
kallaðir blendingsgjörningar (e. hybrid instru-
ments), séu taldir til eigin fjár
fjármálastofnana. Til slíkra gjörninga má t.d.
nefna víkjandi lán, sem mikið hafa verið notuð
hér á landi.
Ein tegund blendingsgjörninga eru skulda-
bréf, sem eru þess eðlis að bankinn má hætta
að greiða af þeim eða jafnvel afskrifa hluta höf-
uðstólsins, lendi bankinn í erfiðleikum.
Raunin hefur hins vegar verið sú að þessi
skuldabréf hafa gjarnan verið seld stórum við-
skiptavinum bankanna, og þegar á reynir hafa
bankar verið ragir við að láta þessa viðskipta-
vini taka á sig það tap, sem í eðli skuldabréf-
anna felst. Hafa gjörningarnir því ekki gegnt
því hlutverki sem þeir eiga að gera, þ.e. að
mæta ófyrirséðum erfiðleikum viðkomandi fjár-
málafyrirtækis.
Þessar nýju reglur þýða að evrópskir bankar
munu annað hvort þurfa að selja eignir til að
minnka hlutfall eigna og eigin fjár, eða auka
eigið fé með því að halda eftir hagnaði milli ára
í staðinn fyrir að greiða hann út sem arð. Evr-
ópskir bankar hafa notað blendingsgjörninga
mun meira en bandarískir og er staða þeirra
því veikari en ella.
Nýjar reglur um eiginfjárhlutfall
setja evrópska banka í erfiða stöðu
 Takmarkanir settar á hvað geti talist til eigin fjár  Sumir þurfa að selja eignir
Reuters
Eftir Örn Arnarson
ornarnar@mbl.is
SÚ staðreynd að Icesave-samning-
urinn ber fasta vexti en ekki breyti-
lega mun kosta íslenska skattgreið-
endur tugi milljarða. Þatt er mat
þeirra dr. Oddgeirs Ágústs Ottesen
hagfræðings og dr. Gunnars Gunn-
arssonar stærðfræðings. Icesave-
samningurinn ber 5,55% fasta vexti
og þar sem verðbólga mælist nú vart
í Bretlandi og Hollandi þýðir þetta
að nafnvextir eru nánast hinir sömu
og raunvextir.
Á einhverjum tímapunkti hefur ís-
lensku samningsnefndinni boðist að
velja á milli breytilegra eða fastra
vaxta á láninu. Oddgeir og Gunnar
segja að samanburðurinn sem lá að
baki valinu á föstum vöxtum hafi ein-
ungis verið gerður út frá þeim
greiðslum sem koma beint frá ríkinu
en ekki þeim sem munu koma frá
þrotabúi Landsbankans. Þetta hafi
leitt til rangrar ákvörðunar samn-
inganefndarinnar og það er þeirra
mat að þetta muni kosta skattgreið-
endur tugi milljarða á komandi ár-
um. Fyllsta ástæða er, að þeirra
mati, að íhuga þessa staðreynd áður
en lengra er haldið enda er mikið í
húfi fyrir ríkissjóð.
Þeir Oddgeir og Gunnar benda á
að vaxtakjörin hafi verið réttlætt út
frá svokölluðum CIRR-vöxtum en
þeir eru alla jafna notaðir sem við-
mið á lánakjörum útflutningsfyrir-
tækja. CIRR-vextir eru ákvarðaðir
af OECD og eru lægstu vaxtakjör
sem hægt er að bjóða útflutningsfyr-
irtækjum án þess að lánakjörin telj-
ist til styrkjar. Athygli veki að bæði
lánin frá hollenskum og breskum
stjórnvöldum vegna Icesave miðist
við CIRR-vexti í evrum en þeir voru
4,33% á þeim tíma sem samkomulag-
ið var innsiglað. Sambærilegir vextir
í pundum voru 3,77% á þeim tíma og
því sé furðulegt að ekki skuli hafa
verið horft til þess, sérstaklega þar
sem breska lánið er í pundum. Odd-
geir og Gunnar segja að engar skýr-
ingar hafi fengist á þessu en þessi út-
færsla þýðir eðli málsins samkvæmt
að áhættuálagið á breska láninu er
mun hærra en á því hollenska.
Áhættuálagið á lánunum til ís-
lenska ríkisins verður að teljast hátt
eða um 200 punkta yfir lánakostnaði
breskra og hollenskra stjórnvalda.
Oddgeir og Gunnar benda á að í
þessu hljóti að blasa við þversögn í
augum þeirra sem telja það öruggt
að íslenska ríkið geti staðið undir
skuldbindingunum vegna Icesave.
Eins og Morgunblaðið greindi frá á
aðfangadag skilaði IFS áhættumati
vegna Icesave-skuldbindinganna til
fjárlaganefndar á Þorláksmessu. Í
þeirri skýrslu voru reifuð fleiri rök
fyrir því að fljótandi vextir á láninu
væru hagstæðari fyrir ríkissjóð.
Í skýrslunni kemur meðal annars
fram að vaxtakúrfan í bæði pundum
og evru er upphallandi, það er lang-
tímavextir eru hærri en skammtíma-
vextir, og endurspeglar það verð-
bólguvæntingar. Það þýðir að hafi
ekki verið tekið tillit til þess að með-
altími lánsins er styttri en á venju-
legum 15 ára lánum hefði verið hag-
kvæmara að leita eftir breytilegum
vöxtum á Icesave-lánunum.
Auk þess hefðu breytilegir vextir
þýtt minni áhættu fyrir íslenska hag-
kerfið þar sem vaxtaþróun fylgir
hagsveiflum og eftirspurn eftir ís-
lenskum útflutningi er mjög háð
þeim. Vaxtakostnaðurinn hefði því
haldist í hendur við þróun útflutn-
ingsverðmætis.
Tugmilljarða tap ríkisins
Morgunblaðið/Kristinn
Mótmæli Icesave-samkomulagið er umdeilt og hefur því verið mótmælt við
ýmis tækifæri. Hér má sjá mótmælendur fyrir utan Bessastaði.
Ákvörðun um að taka fasta vexti fram yfir breytilega vexti í útfærslu á Icesave-
samkomulaginu mun kosta skattgreiðendur tugi milljarða að mati sérfræðinga
Í HNOTSKURN
»Icesave-samkomulagið fel-ur í sér 5,55% vexti sem
eru fastir en ekki breytilegir.
» Í skýrslu IFS fyrir Alþingikemur fram að breytilegir
vextir hefðu verið hagkvæm-
ari en fastir.
»Sérfræðingar telja fastavexti munu kosta skatt-
borgara tugi milljarða.