Morgunblaðið - 30.12.2009, Blaðsíða 30

30 Umræðan MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 30. DESEMBER 2009
✝ Guðlaugur Eyj-ólfsson fæddist í
Merkinesi í Höfnum
1. nóvember 1918.
Hann lést á Hjúkr-
unarheimilinu Eir
19. desember sl. For-
eldrar hans voru
hjónin Eyjólfur Sím-
onarson, f. 22.8.
1851, d. 22.8. 1931,
og Helga Gísladóttir,
f. 7.9. 1881, d. 29.12.
1957. Guðlaugur var
yngstur af átta systk-
inum. Þau eru Páll, f.
22.9. 1901, d. 4.4. 1986, Helgi Gísli,
f. 8.7. 1903, d. 24.8. 1995, Guð-
mundur, f. 13.1. 1905, d. 26.3.
1968, Björg, f. 13.6. 1907, d. 1.7.
1981, Ketill, f. 20.4. 1911, d. 11.10.
2006, Símon, f. 3.11. 1913, d. 11.12.
1982, Sigurveig, f. 18.11. 1915, d.
13.3. 2009.
Guðlaugur kvæntist 27.11. 1948
Margréti Sigríði Jónsdóttur, f.
13.6. 1925. Foreldrar hennar voru
hjónin Jón Sveinbjörn Pétursson,
f. 18.2. 1894, d. 12.10. 1968, og
Katrín Guðmundsdóttir, f. 3.1.
1896, d. 20.6. 1979. Margrét ólst
upp í Stykkishólmi. Börn þeirra
eru 1) Helga Eygló, f. 9.4. 1948,
hún er gift Reyni Garðarssyni, f.
19.8. 1947, börn þeirra eru a) Mar-
grét Reynisdóttir, f. 15.1. 1981,
sambýlismaður hennar er Að-
alsteinn Líndal Gísla-
son, f. 22.12. 1971. b)
Sólveig Reynisdóttir,
f. 15.9. 1982. 2) Jón
Sveinbjörn, f. 30.6.
1949, hans kona var
Jóhanna Bjarnadótt-
ir, f. 22.1. 1950, d.
14.10. 1995, sam-
býliskona hans er
Þórkatla Þórisdóttir,
f. 9.4. 1952. Börn
hans eru a) Guð-
laugur Jónsson, f.
21.12. 1975, giftur
Eygló Margréti
Hauksdóttur, f. 16.4. 1976, þau
eiga eina dóttur og fyrir á hún tvo
syni. b) Guðrún Helga Jónsdóttir,
f. 15.2. 1982. c) Pétur Jónsson, f.
10.12. 1986. d) Bjarni Þór Lúðvíks-
son, f. 26.2. 1973, sambýliskona
hans er Elísabet Jónsdóttir, f. 24.8.
1982, þau eiga eina dóttur, fyrir á
Bjarni tvo syni og eina dóttur.
Guðlaugur starfaði við sjó-
mennsku til þrítugs, fyrst í Höfn-
um á Reykjanesi og í Vest-
mannaeyjum, síðan vann hann í
sælgætisiðnaði, fyrst í Sælgæt-
isverksmiðjunni Víkingi og síðan í
Sælgætisgerðinni Opal, þar sem
hann lauk starfsævi sinni.
Útför Guðlaugs fer fram frá
Seljakirkju í dag, miðvikudaginn
30. desember, og hefst athöfnin kl.
13.
Elsku afi minn, minningarnar um
þig eru miklar. Þú varst svo góður afi.
Við gerðum svo margt saman. Við fór-
um í ferðalög saman bæði innanlands
og til útlanda og svo má ekki gleyma
öllum ferðunum okkar í kirkjuna okk-
ar, Seljakirkju.
Afi minn, mig langar að minnast
þess hvað þú varst duglegur. Garð-
urinn í Akraselinu var alltaf svo fal-
legur, þú hugsaðir svo vel um hann.
Þú vannst lengi í Sælgætisgerðinni
Ópal og ég gleymi því ekki þegar þú
komst heim úr Ópal, allur bleikur á
höndunum. Þá hafðir þú verið að
drassera möndlur. Afi minn, þú bjóst
til besta sælgætið og þá sérstaklega
var brjóstsykurinn þinn góður. Þegar
ég var 13 ára fórum við til Austurríkis
með lúðrasveitinni sem Sólveig og
Guðrún Helga voru í. Ég, mamma,
pabbi og þú fengum að fara með í tón-
leikaferð til útlanda. Það var svo
spennandi að fara fyrsta skipti til út-
landa með afa. Þær áttu eftir að verða
fleiri. Þegar þú varst 85 ára fórum við
til Danmerkur, það var skemmtileg
ferð, en mér er svo minnisstæð ferðin
heim í flugvélinni. Þegar flugfreyjan
kom með matarbakkann til þín, þá
sagðir þú við hana: „Fyrirgefðu, ég
borða ekki svona hænsni. Áttu ekki
brauð handa mér?“ Ég hló mig mátt-
lausa. Nei, það þýddi ekki að gefa þér
kjúkling að borða, en það var eini
maturinn sem þú vildir ekki. Haustið
2007 fórum við til Tenerife. Þú hafðir
mjög gaman af þeirri ferð, við geng-
um mikið í þeirri ferð en þú hefur alla
tíð verið duglegur að fara í gönguferð-
ir. Árið 2008 var skemmtilegt hjá okk-
ur en þá fórum við í stóra reisu til Par-
ísar í ágúst. Þér þótti gaman að fara í
Eiffelturninn, skoða fallegu kirkjurn-
ar og hoppa í allar lestarnar, 89 ára
gamall. Þú talaðir oft um hvað þessi
ferð var skemmtileg. Hinn 1. nóvem-
ber 2008 varðst þú 90 ára gamall. Þá
hélstu stóra veislu í Seljakirkju. Það
komu mjög margir og þú varst glaður
að hitta alla vinina og frændfólkið.
Það var svo gaman að fara með þér og
ömmu á æskuslóðir þínar í Hafnirnar.
Ég fór oft með þér og ömmu þangað.
Þá förum við niður að sjó í fjöruna og
niður í Snoppu. Þú elskaðir að vera
nálægt sjónum. Við sjóinn varstu al-
inn upp og vannst lengi á sjó svo hann
þekktirðu vel. Fyrir rúmum mánuði
fórum við saman í Hafnirnar og þú
þekktir ennþá öll örnefnin og alla
staðina.
Elsku afi minn, það var skrítið að
fara í jólamessuna í Seljakirkju á að-
fangadag og enginn afi sat mér við
hlið. Við höfum alltaf farið í jólamessu
saman frá því að ég man eftir mér,
bæði í Seljakirkju og Grensáskirkju.
Þú varst trúaður maður og fórst alltaf
í kirkju á sunnudögum og ég kom oft
með. Eftir messu fórum við oft í heim-
sókn til Lilla frænda í Kópavoginn og
síðar í Miðskógana. Lilli var alltaf
glaður að sjá frænda sinn en hann
fékk líka alltaf appelsín og sælgæti í
hverri heimsókn. Hann saknar þín
mikið.
Elsku afi minn, mig langar að
þakka þér fyrir allt sem þú hefur gert
fyrir mig og Steina. Amma saknar þín
mikið en þú varst henni svo góður.
Elsku afi, ég passa hana ömmu mína
fyrir þig og Lilla frænda.
Guð blessi minninguna um þig.
Þín afastelpa,
Margrét Reynisdóttir.
Afi minn, hann Guðlaugur Eyjólfs-
son, var gull af manni sem hugsaði
fyrst og fremst um fjölskylduna sína.
Hagur fjölskyldumeðlima var í for-
gangi hjá honum og hann var alltaf
með á hreinu hvað var að gerast í lífi
allra afkomenda hvort sem það sneri
að atvinnumálum, dagsdaglegu stússi
eða veseni með hitt kynið. Kannski
lagði hann þetta mikla áherslu á fjöl-
skylduna vegna þess hvernig hann fór
á mis við föður sinn og systkini vegna
fátæktar á sínum yngri árum.
Guðlaugur hafði nú gaman af því að
bregða á leik og gerðist það ósjaldan
að hann hoppaði um á öðrum fæti,
teygði sig og beygði á alla kanta og
glotti út í eitt. Hann notaði líka ýmsa
skemmtilega frasa eins og: „Það var
nú kátt um kvöldið á Gili, það var
hopp, það var hæ, það var hí.“ Sam-
tímis þessum góðu frösum fylgdu
gjarna skemmtilegar handahreyfing-
ar og látbragð. Ég man einu sinni eft-
ir okkur saman í umferðinni þar sem
hann var í spyrnu við ungan mann á
grænu ljósi. Þá var afi kallinn rétt
rúmlega sjötugur og eiturhress að
vanda. Mjótt var á munum en mig
minnir að hann hafi nú þurft að láta í
minni pokann að lokum. Það eyðilagði
nú ekki sportið fyrir okkur og við
skemmtum okkur konunglega. Svo
var það einn góðan sólardag að afi
hætti um hádegisbil í vinnunni, en þá
unnum við félagarnir saman í sælgæt-
isgerðinni Opal. Úti var glampandi sól
og allir í sólbaði, þar á meðal sam-
starfskonurnar. Afi var voðalega
ánægður með lífið þegar hann gekk
út, vinkaði til okkar, vatt sér inn í
Volvoinn sinn (beinskipta sporttýpan
440 GLT), setti í gang, spólaði út af
planinu með tilheyrandi látum og
brunaði í burtu. Ótrúlegur töffari á
áttræðisaldri þar á ferð.
Við afi náðum alltaf mjög vel saman
og höfum brallað ótalmargt í gegnum
tíðina. Bílferðir voru afar vinsælar hjá
okkur bíladelluköppunum, göngu-
túrar einnig og svo rólegheit í garð-
inum stóra sem þau hjónin áttu í
Akraselinu. Stundum sátum við bara
og röbbuðum um gömlu stundirnar í
lífi afa sem ekki alltaf var dans á rós-
um, eða um skólann minn, stelpur og
lífið almennt. Við vorum líka ótrúlega
flinkir við að rugla og bulla einhverja
svakalega steypu sem enginn skildi,
ekki einu sinni við sjálfir.
Afi, mig langar svo að hafa þig enn
hjá mér, heyra rödd þína, finna and-
ardráttinn, finna lyktina af þér og
upplifa vorið með þér, en ég veit að þú
ert nú kominn á góðan stað. Bless afi
minn kær.
Guðlaugur Jónsson.
Komið er að kveðjustund, elsku afi
minn.
Á nýja staðnum þínum er gott að
vera, þar ertu laus við verkina sem
skertu orðið lífsgæði þín. Hafðu hug-
fast að fjölskyldan sameinast aftur og
þá getum við haldið jólin saman eins
og þú hafðir ráðgert þessi jól eins og
alltaf. Undirbúningur jólanna var í
fullum gangi hjá þér, þú hafðir séð
fyrir jólagjöfunum, jólakortunum og
varst búinn að kaupa hangikjötið fyrir
jóladaginn. Ég vil þakka þér, afi, fyrir
allar þær samverustundir sem við átt-
um og þann tíma sem þú gafst okkur
með þér. „Hláturinn lengir lífið,“ trú
þín, léttleiki og lífsgleði hefur efalítið
hjálpað þér að ná svo háum aldri.
Ég kom inn í fjölskylduna sem
fyrsta barnabarn ykkar ömmu þegar
ég var eins árs gamall. Mig langar að
þakka þér, afi minn, fyrir að taka mér
sem þínu barnabarni og fyrir að taka
virkan þátt í lífi mínu. Alltaf hef ég
fengið hlýju og nóg að borða hjá ykk-
ur ömmu.
Mér er ofarlega í huga hvað þú ert
einstaklega góður og virtur maður, afi
minn, og hvað þú hefur alltaf viljað
öllum vel. Einu gildir hvort um er að
ræða fjölskylduna, vinina eða vinnu-
félagana, alls staðar fer af þér sama
orðsporið.
Manstu, afi, sumarið sem við unn-
um saman í Ópal, því sumri gleymi ég
seint. Ótrúlegt var að fylgjast með
þér vinna, hvað þú varst samvisku-
samur og ábyrgðarfullur en á sama
tíma léttur í lundu og skemmtilegur.
Allir nutu samvista með þér og vildu
vera sem næst þér. Ég leit mjög upp
til þín og þótti mikið til koma þegar þú
komst til mín og baðst mig um að að-
stoða þig á lagernum. Ég lærði mikið
af þér og reyndi alltaf að vera þér inn-
an handar.
Ég varðveiti minninguna um þig í
hjarta mér þar til við hittumst næst,
afi minn. Hafðu það sem allra best.
Ástarkveðjur,
Bjarni Þór.
Um hver áramót sit ég við útvarpið
og hlusta á sálm séra Valdimars
Briem:
„Nú árið er liðið í aldanna skaut og aldr-
ei það kemur til baka, nú gengin er sér-
hver þess gleði og þraut, það gjörvallt
er runnið á eilífðar braut, en minning
þess víst skal þó vaka.“
Þegar ég hlusta á sálminn leyfi ég
mér að dvelja í fortíðinni um stund og
hugsa um liðna tíð. Að þessu sinni
mun ég sérstaklega hugsa til þeirra
fjölmörgu minninga sem ég á um afa.
Afa minn sem var alltaf til staðar í lífi
mínu. Afa sem gaukaði að mér litlum
miðum með þakkar- eða uppörvunar-
orðum þegar ég hafði aðstoðað hann
við eitthvað eða hann sá að ég var
döpur. Á þessari stundu fengi ég svo
sannarlega miða frá afa með uppörv-
unarorðum: „Sólveig mín, látum ljósið
vísa okkur veginn.“
Sem barn leit ég upp til afa. Hann
fékk mig til að brosa, sagði skemmti-
legar sögur, tók þátt í leikjum, kom
með í ferðalög, hlýjaði köldum hönd-
um, nefndi hluti skrýtnum nöfnum og
sprellaði í afmælum. Betri afa var
ekki hægt að eiga. Einu reglurnar
sem ég þurfti að muna þegar ég hitti
ömmu og afa var að heilsa, kveðja og
þakka fyrir mig … og jú, ekki leika
mér í kringum fína dótið í stofunni
þeirra. Þegar ég varð eldri lærði ég að
meta afa á annan hátt. Við fórum að
tala hvort við annað sem jafningjar og
áttum stundum saman „tveggja
manna tal“ eins og afi kallaði það, en
þá ræddum við um allt milli himins og
jarðar. Það gat verið málefni líðandi
stundar, rifja upp gamlar minningar,
trúin á Guð eða einfaldlega að hlæja
saman að einhverju sem okkur þótti
fyndið. Ég hafði alltaf jafngaman af
þessum stundum þar sem afi var oft
hnyttinn í tilsvörum auk þess að koma
Guðlaugur Eyjólfsson
ÞAÐ ER virðing-
arvert að enn er til það
fólk sem nennir að
velta fyrir sér orðspori
og virðingu Íslands og
Íslendinga á al-
þjóðavettvangi. Þetta
gerðu til dæmis Þor-
valdur Gylfason pró-
fessor í grein sinni
Ljós heimsins í
Fréttablaðinu 17. des.
2009 og Sigurbjörg Sigurgeirsdóttir
stjórnsýslufræðingur í sama blaði
16. des. 2009 og þrettán greinar
þekktra sérfræðinga í nýjasta tíma-
riti Sögu, tímariti sögufélagsins.
Þorvaldur rekur í stuttu máli hve
við erum háð samskiptum og við-
skiptum við erlendar þjóðir en höf-
um á sama tíma verið sein til sam-
starfs, öfugt við aðrar þjóðir sem
hafa kosið skert fullveldi til að eiga
sem mest, best og nánast samstarf
við aðrar þjóðir. Ísland sker sig því
úr að þessu leyti.
Sigurbjörg rekur hvernig EES-
samningurinn veitti Íslendingum
aukið frelsi sem við misnotuðum
herfilega í útrás bankanna og neit-
um síðan að takast á við þau vanda-
mál sem sköpuðust við það á er-
lendri grund.
Ef þessar tvær fullyrðingar eru
skoðaðar saman þá hefur Ísland
ekki verið ákafur þátttakandi í al-
þjóðlegu samstarfi og þegar þegnar
landsins skilja eftir sig sviðinn akur
hjá nokkrum nágrannaþjóðum eftir
siðlausa útrás með tilheyrandi fjár-
mála- og bankahruni þá taka Íslend-
ingar ekki lýðræðislega ábyrgð sem
þjóð. Í heildina koma því Íslend-
ingar fyrir sem varasamir aðilar sem
ekki sækjast eftir samstarfi við út-
lendinga og vilja ekki taka lýðræð-
islega ábyrgð á gerðum sínum.
Í þessu sambandi bendir Þorvald-
ur á að fullveldið sé sameign með
öðrum þjóðum sem við eigum með
öðrum og sé okkur einskis virði
nema einhver taki mark á því. Ef við
berum ekki ábyrgð á gerðum okkar
erlendis sem þjóð þá séum við mark-
laus sem fullvalda ríki. Marktæk
fullvalda þjóð á ekki að hafa stjórn-
vald sem ekki ræður við stjórn á
málaflokkum ríkisins og sinnir ekki
eftirlitsskyldu í samræmi við þær
reglur sem við höfum undirgengist
og getur ekki stjórnað málefnum
þjóðarinnar.
Stjórnir fullvalda lýðveldis eiga að
axla lýðræðislega ábyrgð og ef
vandamál koma upp þá á að bæta
kerfið til að mistökin endurtaki sig
ekki og standa síðan teinréttir og
taka lýðræðislega ábyrgð.
Ef mál fara úr böndunum þá þarf
viðkomandi þjóðríki þar sem brota-
aðilar eiga lögheimili að ábyrgjast
þegnana sem eru á er-
lendum vettvangi með
heimild í gegnum sitt
heimaríki, á grundvelli
milliríkjasamninga sem
þeirra heimaríki hefur
gert.
Útrásarvíkingarnir
voru því í bankarekstri
á erlendum vettvangi
með heimild sem ís-
lenska ríkið aflaði fyrir
íslensku þjóðina með
aðild að EES-
samningnum 1994. Þeir þegnar sem
brjóta gegn samningnum eiga að
svara til saka til síns ríkisvalds sem
þarf að taka lýðræðislega ábyrgð á
gerðum þegnanna á erlendum vett-
vangi, fari eitthvað úr skorðum. Hafi
starfsemi þeirra verið skráð sem
löglegur rekstur á hinni erlendu
grund þá er það hið erlenda rík-
isvald sem sér um að taka á málum
ef eitthvað fer úr böndunum og í
samræmi við það hefur Serious
Fraud Office, SFO, í Englandi hafið
rannsókn á starfsemi Kaupþings
banka í Englandi enda starfaði
bankinn þar sem enskur banki.
Eins og þau Sigurbjörg og Þor-
valdur koma bæði inn á þá er sam-
starf okkar við erlendar þjóðir
feiknalega mikilvæg en til að slíkt
samstarf gangi upp verður að vera
gagnkvæm virðing og traust sem nú
hefur algerlega farið forgörðum
enda blasir við að fjöldamargir þætt-
ir í samskiptum Íslands við aðrar
þjóðir eru í molum.
Sigurlaug bendir á að með því að
nota væntanlega rannsóknarskýrslu
Rannsóknarnefndar Alþingis til sið-
ferðilegrar og pólitískrar endur-
reisnar Íslands þar sem allt verði
uppi á borðum þá sé von til að koma
málefnum Íslands á hærra plan og
byggja upp traust að nýju. Þessi
skýrsla sé einstakt tækifæri fyrir
þjóðina til að hreinsa borðið gagn-
vart erlendum þjóðum sem hafa
brennt sig illilega á viðskiptum við
okkur í bankahruninu. Enn hafa
ekki heyrst neinar sögur um hvernig
eigi að nota skýrsluna í þessu sam-
hengi og ekki vitað annað en það að
Alþingi ætlar að glugga í hana eftir
að hún kemur út 1. febrúar 2010.
Í ljósi sögunnar er ekkert skrýtið
að á Íslandi séu mótbárur við að
ganga inn í ESB því það er hinn
gamalgróni þjóðarsálarrembingur
að útlönd séu ekki góður vettvangur
fyrir Íslendinga og Sigurlaug spyr
hvort óvinir Íslands séu hér (hér á
landi). Það er von að fólk spyrji.
Í dag er eiginlega eina von Íslend-
inga til að vinna sig upp úr hruninu
að eiga viðskipti við útlönd. Þannig
verður til erlendur gjaldeyrir en það
er akkúrat það sem Ísland þarf því
nær allar skuldir ríkisins eru í er-
lendum gjaldeyri. Það að halda
áfram gamla þjóðarsálarremb-
ingnum um að útlönd séu vond eyk-
ur ekki vöxt í samskiptum við er-
lendar þjóðir.
Framtíð okkar liggur í viðskiptum
við erlendar þjóðir og það er bara
spurning hvernig við mótum þessa
framtíð. Í dag er hlutfall menntaðra
einstaklinga sem sækja menntun
sína víða erlendis orðið mjög hátt og
því hefur aldrei verið auðveldara
fyrir Íslendinga en nú að koma á
nánu sambandi, samstarfi og við-
skiptum við þær þjóðir sem mest
skipta okkur máli.
Áfram Ísland!
Aukum viðskipti
við útlönd
Eftir Sigurð
Sigurðsson
Sigurður Sigurðsson
»Eina von Íslendinga
til að vinna sig upp
úr hruninu er að eiga
viðskipti við útlönd og
það gerist ekki með því
að einangra þjóðina frá
öðrum þjóðum
Höfundur er cand. phil.
byggingaverkfræðingur.
BRIDS
Umsjón Arnór G.
Ragnarsson| norir@mbl.is
Jólamót á Akureyri
Þá er árlegu jólamóti Bridsfélags
Akureyrar lokið. Þetta skiptið tóku
25 pör þátt og spiluð voru 56 spil.
Fljótlega eftir að mót hófst komust
Frímann Stefánsson og Reynir
Helgason á toppinn og héldu því
næst sleitulaust þar til yfir lauk. Þeir
unnu svo mótið nokkuð örugglega
með 59,2% skor. Staða sex efstu para
var svo eftirfarandi:
59,2% Frímann Stefánss. – Reynir Helgas.
57,3% Stefán Vilhjss. – Örlygur Örlygss.
54,2% Pétur Gíslason – Páll Þórsson
54,0% Sigfús Aðalstss. – Jón Sverriss.
53,4% Jóhannes Jónss. – Kristj. Þorsteinss.
53,1% Hans Reisenhus – Sigurg. Gissurars.
Veitt voru verðlaun fyrir fjögur
efstu sætin auk neðsta sætisins sem
og fyrir hæsta skor gefið út í dobluð-
um samningi. Verðlaunin voru ekki
af lakara tagi en fyrstu fjögur sætin
fengu flugeldatertur auk flugelda.