Morgunblaðið - 27.02.2010, Side 24

24 FréttirERLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. FEBRÚAR 2010
Auglýst er eftir umsóknum um
styrki úr Forvarna- og framfara-
sjóði Reykjavíkurborgar.
Upplýsingar um úthlutunarreglur
og umsóknareyðublöð er að finna
á vef Reykjavíkurborgar.
Reykjavíkurborg kallar eftir góðum hugmyndum
á sviði forvarna og fegrunar í hverfum borgarinnar
> Fegurri ásýnd hverfis
> Eflingu lýðheilsu
> Aukið öryggi íbúa
> Forvarnir í þágu barna
og ungmenna
> Samstarf íbúa, félagasamtaka,
fyrirtækja og borgarstofnana
Verkefnin geta komið frá einstaklingum,
fyrirtækjum, félagasamtökum eða stofnunum
en þau verða að fela í sér eitt af eftirfarandi:
Enn betri Reykjavík
www.reykjavik.is/ennbetri
SKOÐANAKÖNNUN, sem breska
dagblaðið The Daily Telegraph birti
í gær, bendir til þess að Verka-
mannaflokkurinn hafi saxað á for-
skot Íhaldsflokksins og verði stærsti
flokkurinn á breska þinginu eftir
kosningar sem eiga að fara fram ekki
síðar en 3. júní.
Könnunin bendir til þess að fylgi
Íhaldsflokksins sé nú 37%, Verka-
mannaflokksins 32% og Frjálslyndra
demókrata 19%. Yrði þetta niður-
staða kosninganna fengi enginn
flokkur meirihluta þingsæta, en
vegna kjördæmaskiptingar fengi
Verkamannaflokkurinn nítján fleiri
þingsæti en Íhaldsflokkurinn.
Talið hefur verið að Gordon
Brown forsætisráðherra boði til
kosninga 6. maí en nokkrir stjórn-
málaskýrendur sögðu í gær að nýj-
ustu skoðanakannanir ykju líkurnar
á því að Brown boðaði til kosninga í
mars eða apríl.
Könnunin byggist á svörum 1.533
Breta og var gerð 19.-22. febrúar.
Flokkur Browns stærstur?
Í HNOTSKURN
» Landsframleiðslan í Bret-landi jókst um 0,3% á síð-
asta fjórðungi liðins árs og
mun meira en búist var við,
skv. nýjum hagtölum.
» Brown kveðst ætla aðsetja efnahagsmálin á odd-
inn í kosningabaráttunni.
BÖRN í skrautlegum búningum taka þátt í skrúðgöngu
í Tel Aviv í aðdraganda gyðingahátíðarinnar Purim
sem hefst um sólarlag í kvöld og stendur í sólarhring.
Hefðin er sú að unga fólkið klæðist grímubúningi
vegna hátíðarhaldanna. Hátíðin er til minningar um
björgun gyðinga frá útrýmingu í Persíu til forna.
Reuters
BJÖRGUN GYÐINGA Í PERSÍU MINNST
GRÍÐARSTÓR hafísbreiða, sem
losnaði frá jökli á Suðurskautsland-
inu fyrr í mánuðinum, gæti raskað
sjávarstraumum og breytt veður-
fari víða um heim þegar fram líða
stundir. Hugsanlegt er meðal ann-
ars að nýja hafísbreiðan geti leitt til
kaldari vetra í Norður-Atlantshafi,
að sögn vísindamanna. Þeir segja
þó að áhrifanna á veðurfar myndi
ekki gæta fyrr en eftir áratugi eða
lengri tíma.
Á stærð við Lúxemborg
Hafísbreiðan er 2.550 ferkíló-
metrar og á stærð við Lúxemborg.
Hún losnaði frá Mertz-jökultung-
unni 12. eða 13. þessa mánaðar.
Ástralskir vísindamenn segja að
hafísbreiðan geti lokað svæði sem
framleiðir þéttan, mjög kaldan og
selturíkan sjó sem sekkur í hafs-
botninn og knýr sjávarstraumana.
Vísindamennirnir segja að hægi á
þessari kólnun geti það breytt
sjávarstraumunum þannig að vet-
urnir verði kaldari í Norður-
Atlantshafi.
Hefur áhrif á keisaramörgæsir
„Frá þessu svæði koma um 25%
af framleiðslu botnsjávar við
Suðurskautslandið,“ hafði frétta-
vefur breska ríkisútvarpsins, BBC,
eftir Neil Young, jöklafræðingi við
áströlsku stofnunina Miðstöð rann-
sókna á loftslagi og vistkerfum í
Suðurskautslandinu. Hann bætti
við að þetta myndi því hægja á
myndun hafstraumanna en sú þró-
un tæki langan tíma. „Og þetta mun
einnig hafa áhrif á mörgæsir og
fleiri dýr sem nota þetta svæði til
fæðuöflunar.“
Hafísinn gæti meðal annars rask-
að fæðuöflun keisaramörgæsa ná-
lægt Dumont d’Urville þar sem
franskir vísindamenn eru með
rannsóknastöð.
Háð rekstefnu íssins
Nýja hafísbreiðan losnaði í
árekstri annars hafíss, B-9B, sem
losnaði frá jöklinum árið 1987. Vís-
indamennirnir taka fram að hafís-
breiðurnar hafi ekki áhrif á sjávar-
straumana ef þær færast austur og
festast við jökulbreiðuna, eða í
norður á hlýrra svæði. „En ef þær
haldast á þessu svæði – sem er lík-
legt – geta þær hindrað framleiðslu
kalda sjávarins,“ hafði fréttastofan
AFP eftir franska jöklafræðingnum
Benoit Legresy. bogi@mbl.is
Heimildir: Antarctic Climate & Ecosystems Cooperative
Research Centre, British Antarctica Survey
RISASTÓR HAFÍSBREIÐA LOSNAR
Hafís á stærð við Lúxemborg hefur losnað frá jökli á Suðurskautslandinu eftir að
annar stór hafís rakst á hann, að sögn vísindamanna í gær. Þetta gæti orðið til
þess að sjávarstraumar breyttust og leitt til kaldari vetra í Norður-Atlantshafi
Íslaust berg Jökulbreiða Ísþilja
Mertz-jökull
Fljótandi hluti jökulsins, sem var eitt
sinn 160 km langur, er nú
aðeins 80 km langur
Nýi hafísinn er
78 km langur,
33 km til
39 km breiður
og meðalþykkt
hans er 400 metrar
Árekstur hafíssins B-9B við
jökultunguna varð snemma í mánuðinum
Um 10%
hafíssins er
ofan sjávar
7. FEB. 2010
Hafís B-9B
20. FEB. 2010
Hafís B-9B
Nýr
hafís
7. JAN. 2010
Hafís B-9BTunga í Mertz-jökli
Sprungur
AUSTUR-
JÖKULBREIÐA
VESTUR-
JÖKULBREIÐA
Suðurpóllinn
Ross-ísþilja
Viktoríuland
Wilkes-
land
Mertz-jökull
Ronne-
ísþilja
AtlantshafSUÐURSKAUTSLANDIÐ
Kyrrahaf 500 km
Gæti raskað
sjávarstraumum
 Ný hafísbreiða gæti hugsanlega valdið
kaldari vetrum í Norður-Atlantshafi
„ÞETTA er svo sem ekki óskyn-
samleg ágiskun hjá þeim, en ég tel
að það þurfi að leggja áherslu á að
svolítið meira þurfi til,“ segir Þór
Jakobsson veðurfræðingur um
kenningu ástralskra vísindamanna
þess efnis að hafísbreiða sem losn-
aði frá jökli á Suðurskautslandinu
geti valdið kaldari vetrum í Norður-
Atlantshafi.
Þór segir að þetta sé sama þróun
og verið hafi undanfarin ár, þ.e. að
stórir jakar losni frá suðurheim-
skautinu. „Ég á bágt með að trúa að
svona fleki einn og sér geti breytt
sjávarstraumum til lengdar. Ef
hann fer langt í norður og bráðnar
smám saman hefur hann kannski
áhrif á yfirborðslögin um tíma, en
það yrði staðbundið.“
Til þess að þau áhrif verði sem
vísindamenn lýsi þurfi fleiri stórir
jakar að brotna af reglulega á
næstu árum.
Hafísþekjan í lágmarki
Á suðurhveli jarðar getur hafís
dreifst tiltölulega óhindraður í allar
áttir frá Suðurskautslandinu. Ný-
myndaður hafís flyst auðveldlega út
á hafsvæði þar sem hann bráðnar á
næsta ári. Í febrúar er hafísþekjan í
lágmarki á suðurhveli en í hámarki
á norðurhveli jarðar.
Ágæt ágiskun en
meira þarf til