Morgunblaðið - 27.08.2010, Blaðsíða 23
23
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 27. ÁGÚST 2010
Draumur Svo virðist sem draumurinn um lest frá Reykjavík til Keflavíkur sé orðinn að veruleika, að minnsta kosti hjá þeim sem gerði skiltið á mótum Austurstrætis og Lækjargötu.
Eggert
Það er ómögulegt að
átta sig á Evrópustefnu
ríkisstjórnarinnar. Flestir
skildu að það væri stefna
ríkisstjórnar Jóhönnu
Sigurðardóttur að ganga í
Evrópusambandið þegar
þau fengu samþykkt að
fara í aðildarviðræður við
ESB. Það hlýtur að vera
misskilningur!
Á þriðjudag tók Stein-
grímur J. Sigfússon af all-
an vafa um þetta mál:
„Það er ekki þannig að
það sé stefna þessarar
ríkisstjórnar að sækja um
aðild að Evrópusamband-
inu og þaðan af síður að
ganga í Evrópusam-
bandið. Það er ekki svo.“
Það er gott hjá Stein-
grími að skera úr um
þetta mál með jafn afger-
andi hætti. Misskilning-
urinn var orðinn það yf-
irgripsmikill að jafnvel
ráðherrar voru farnir að
taka þátt í undirbúningi
fyrir aðildarviðræður. Jón Bjarnason sjávarútvegs-
ráðherra hafði t.d. af því miklar áhyggjur að hann
þyrfti að laga íslenska sjávarútvegsstefnu að reglum
ESB.
Það er misskilningur hjá Jóni eins og Jóhanna for-
sætisráðherra, Steingrímur fjármálaráðherra og Öss-
ur utanríkisráðherra hafa öll bent á.
Ráðherrar ríkisstjórnarinnar þurfa þess vegna ekki
að hafa fyrir því að undirbúa aðlögun laga- og reglu-
umhverfis okkar að regluverki ESB. Því það er ekki
stefna ríkisstjórnarinnar að ganga í ESB.
Og ef þau gera það þá er það algjör misskilningur.
Eftir Guðlaug Þór
Þórðarson
»Misskilning-
urinn var
orðinn það yf-
irgripsmikill að
jafnvel ráð-
herrar voru
farnir að taka
þátt í undirbún-
ingi fyrir aðild-
arviðræður.
Guðlaugur Þór
Þórðarson
Höfundur er alþingismaður Reykvíkinga.
Hver sótti um
aðild að ESB
fyrir hönd
Íslands?Málflutningur ríkisstjórnarvinstriflokkanna í Icesave-málinu
hefur frá upphafi einkennst af
hræðsluáróðri. Því miður hefur
ríkisstjórnin reynt að telja fólki trú
um að endurreisn efnahagslífsins
hangi föst við þá samninga sem
hún hefur skrifað undir í Icesave-
málinu. Það er rangt. Ísland hefur
fengið fyrirgreiðslu hjá AGS, krón-
an hefur styrkst, skuldatrygginga-
álag hefur lækkað og það sem nú
fælir erlenda fjárfesta frá Íslandi er ekki
Icesave-málið heldur óstöðugleiki ríkis-
stjórnarinnar sjálfrar. Það er öllum ljóst að
heimsendaspádómar ríkisstjórnarinnar
voru rangir. Árangurinn af innihalds-
lausum hræðsluáróðrinum er skýr: Ice-
save-samningum fjármálaráðherra var
hafnað með 98% atkvæða í þjóðaratkvæða-
greiðslu. Íslenska þjóðin lét ekki blekkjast.
Skýrari skilaboð er ekki hægt að hugsa sér.
Icesave er ekki skuld Íslands
En fjármálaráðherra reynir enn að
hræða landsmenn til fylgilags við sig. Nú er
það áminningarbréf Eftirlitsstofnunar
EFTA (ESA) og EFTA-dómstóllinn sem
eru hinir illu fyrirboðar. Hann segir að
skelfilegt væri að tapa máli fyrir EFTA-
dómstólnum því „öll skuldin væri þá gjald-
fallin með öllum áföllnum kostnaði og við án
nokkurra samninga um hvernig ætti að
leysa úr því“. En Icesave er ekki skuld ís-
lenskra skattgreiðenda. Það staðfestir
framkvæmdastjórn ESB í nýlegum svörum
til fjölmiðla. Þar segir að engin ríkisábyrgð
sé á innistæðutryggingum í Evrópusam-
bandinu og þar með á EES-svæðinu. Sam-
kvæmt tilskipun ESB um innistæðutrygg-
ingar skuli bankarnir sjálfir sjá um fjár-
mögnun innistæðutrygginga. Ekkert í
tilskipun ESB um innistæðutryggingar
gefur því til kynna að íslenskir skattgreið-
endur beri ábyrgð á Icesave-reikningunum.
Það er með ólíkindum að ríkisstjórn Íslands
skuli ekki nýta yfirlýsingu ESB til að
styrkja stöðu landsins í Icesave-málinu og
knýja fram samninga sem hæfa fullvalda
þjóð eða láta að öðrum kosti reyna á málið
fyrir EFTA-dómstólnum. Það er vandséð
alls ekki svartara en nú. Þá myndi Ísland
þurfa að semja við Breta og Hollendinga
um Icesave-greiðslur með vöxtum. En það
er ríkisstjórnin nú þegar að gera undir for-
ystu fjármálaráðherra. Því virðist versta
niðurstaðan sem gæti komið út úr tapi fyrir
EFTA-dómstólnum vera sú að Ísland
greiddi fyrir Icesave-reikningana sam-
kvæmt samningum svipuðum þeim sem
Steingrímur J. Sigfússon hefur skrifað und-
ir í tvígang og hann virðist einbeittur ætla
sér að skrifa undir í þriðja sinn. Nái samn-
inganefnd okkar ekki að semja við Breta og
Hollendinga á allt öðrum og sanngjarnari
nótum en ríkisstjórninni hefur tekist er
ljóst að í dómsmáli fyrir EFTA-dóm-
stólnum um það hvort Ísland beri ríkis-
ábyrgð á Icesave-reikningunum er allt að
vinna og engu að tapa. Eftir stendur einföld
spurning: Mun ríkisstjórn Íslands loks
treysta sér til að standa með hagsmunum
þjóðarinnar gegn kúgunartilburðum þeirra
sem ætla sér að leggja lamandi byrðar á Ís-
lendinga? Eða mun hún áfram einbeita sér
að því að hræða eigin landsmenn til hlýðni?
Aðeins ein leið fær
Ríkisstjórn Íslands á aðeins eina leið
færa ætli hún sér að standa með eigin þjóð:
Að hafna algerlega rökum og niðurstöðu
áminningarbréfs ESA og byrja strax að
búa sig undir dómsmál fyrir EFTA-
dómstólnum. Dómsmál sem getur kippt
stoðunum undan þeirri kúgun og misrétti
sem erlend ríki hafa beitt íslensku þjóðina í
Icesave-málinu. Dómsmál sem getur komið
í veg fyrir að framtíðarkynslóðir Íslendinga
sitji uppi með kæfandi byrðar vegna skulda
einkafyrirtækis.
hvernig fjármálaráð-
herra getur komist að
þeirri niðurstöðu að Ís-
land muni tapa dómsmáli
þar sem fjallað væri um
það hvort Icesave-
reikningarnir séu á
ábyrgð skattgreiðenda,
þegar sjálf framkvæmda-
stjórn ESB hefur sýnt
fram á að svo sé ekki.
Niðurstaða og rök
ESA vafasöm
ESA byggir niður-
stöðu sína um ábyrgð Ísands á því að gallar
hafi verið á innleiðingu tilskipunar ESB um
innistæðutryggingar, þ.e. að innistæðu-
tryggingum á Íslandi hafi verið hagað á
annan hátt en í öðrum ríkjum Evrópu. Það
er rangt, íslenska innistæðutrygginga-
kerfið var fyllilega sambærilegt við inni-
stæðutryggingar í ríkjum Evrópusam-
bandsins. Frá því tilskipunin var innleidd á
Íslandi árið 1999 hafa engar athugasemdir
borist frá ESA, sem bar ábyrgð á því að
fylgjast með innleiðingunni. Einföld könn-
un á skýrslum ESB um innistæðutrygg-
ingar í sambandinu sýnir að íslenski inni-
stæðutryggingasjóðurinn var ekki verr og í
sumum tilfellum betur staddur en sjóðir
ESB-ríkjanna. Enda viðurkennir fram-
kvæmdastjórn ESB að eini munurinn liggi í
því að það reyndi á íslenska kerfið en hin
ekki.
Rökfærsla ESA virðist sett fram til að
styðja fyrirfram ákveðna niðurstöðu. Ríkis-
stjórninni stendur því til boða tækifæri til
að styrkja stöðu Íslands í Icesave-málinu.
Það er ljóst að áminningarbréfi ESA verður
að svara þannig að Íslendingar hafni alfarið
rökum stofnunarinnar. Það er eina svarið
sem í boði er. Allt annað gengur gegn skýr-
um vilja þjóðarinnar. Slíkt svar mun mögu-
lega leiða til þess að ESA höfðar mál fyrir
EFTA-dómstólnum gegn Íslandi vegna
Icesave-málsins. Og það hræðir fjár-
málaráðherra.
Engu að tapa í EFTA-dómsmáli
Það sem fjármálaráðherra virðist ekki
skilja er annars vegar að Ísland á ágætar
líkur á að vinna slíkt dómsmál og hins vegar
að ef Ísland tapar slíku dómsmáli er útlitið
Eftir Bjarna
Benediktsson »Ekkert í tilskipun ESB
um innistæðutrygg-
ingar gefur því til kynna að
íslenskir skattgreiðendur
beri ábyrgð á Icesave-
reikningunum.
Bjarni Benediktsson
Höfundur er formaður
Sjálfstæðisflokksins.
Dómsmál um Icesave:
Ekki hættulegt heldur æskilegt