Ný saga - 01.01.2000, Blaðsíða 66

s
Island var stöðutákn fyrir hinn einvalda konung
Pá embeds
vegne er ekki
hefðbundin
heimildaútgáfa,
heldur rit sem
miðar að þvf
að kenna
mönnum að
nota heimildir
séð frá okkar bæjardyrum, er að því fylgir
viðhaldskostnaður, auk þess sem ekki hafa
allir aðgang að því og svo eru gögnin bara
aðgengileg þar. Eitl af hlulverkum heim-
ildaútgáfunnar er að tryggja heimildaöryggi
og dreifingu. Það er ekkert sem mælir gegn
því að gera hvort tveggja, bæði geisladisk og
net. En ef það á að tryggja að heimildirnar
séu til varanlega, er varlegt að treysta bara á
Netið. Það krefst ákveðinnar festu í viðhaldi
að leggja heintildir úl á Netið á þennan hátt.
Einhver verður að bera ábyrgð á því að upp-
færa og tryggja aðgang. Við erum bara lítið
félag, sent hefur ekki þennan möguleika. Is-
lensku handritin geta etv. legið í rafrænu
formi á Netinu, en það er
vegna þess að það er hlut-
verk þeirra stofnana sem
varðveita þau að tryggja
aðgang og varðveislu. En
minni stofnanir, svo sem
eins og Sagnfræðistol'nunin
hér, hafa ekki bolmagn til
þess. Auk þess sem l'lest
það sem lagt er út á net er
á ábyrgð hvers og eins og
um leið og þeir hverfa á
braut, er enginn sem ber
ábyrgðina. Kennsluefni er
tilvalið að leggja á Netið,
en að nota það sem útgáfu-
miðil, það sé ég ekki sem
varanlega lausn. Geisla-
diska getur maður fram-
leitt í mörgum eintökum,
þeir eru keyptir á bóka-
söfn, skráðir og eru þar sýnilegir. Kannski er
þetta gamaldags hjal, en ég held að þetta sé
tryggari aðferð.
En heldur félcigiö ekki áfram cið gefa út
venjulega heimildaútgáfur?
Jú, því verður haldiö áfram. Það má t.d.
nefna ritröð sem við hófum í fyrra. Fyrsta
bindið heilir Pci embeds vegne, sem að vísu er
ekki hefðbundin heimildaútgáfa, heldur rit
sem ntiðar að því að kenna mönnum að nota
heimildir. Hér eru dæmi um flestar þær teg-
undir heimilda sem er að finna í dönskum
skjalasöfnum frá tímabilinu 1750-1920. Þetta
rit seldist mjög vel og við erum með þrjú önn-
ur bindi í undirbúningi, eitt þeirra mun fjalla
um heimildir um Island, Færeyjar og Græn-
land. Af öðrum útgáfum má nefna heimildir
um andspyrnuhreyfinguna í tveimur bindum
og dagbók l’rá seinni heimsstyrjöld.
Er auðvelt að fjármagna þessar útgáfur?
Við erum nú ekki fjársterkt félag, svo við
leitum eftir styrkjum frá þeim sem heimild-
irnar snerta, félagasamtökum eða almennum
sjóðum. Það hefur ekki reynst erfitt að afla
styrkja og við ntiðum að því að hafa verð
bókanna svipað því sem gerist á hinum al-
menna bókamarkaði.
Svo hefurðu verið
potturinn og pannan íþví
sem kallast Netvcerk til
nyere tids historie.
Ég hef séð unt að
halda þessu gangandi á
Netinu, en það er nú
ekki sérlega krefjandi
starf. Okkur fannst hér
nokkrum að það mætti
vera meiri santvinna
meðal sagnfræðinga sem
fjalla unt tímabilið frá
lokum miðalda og fram
að iðvæðingu. Takmark-
ið var því að skapa miðil
þar sem þetta fólk gæti
talað saman. Nokkurs
konar „sýndarhádegis-
verðarfélag“ þar sem
menn gætu komið með spurningar og upplýs-
ingar, og rætt santeiginleg áhugamál og
vandamál og fengið norrænt yfirlit. Þetta er
ekki ólíkt því sem við gerðum í evrópska
verkefninu, þar sem ekki geta allir verið sér-
fræðingar á öllum sviðum. Þetta veldur því
líka að menn kynnast og ná saman, sem hlýt-
ur að vera kostur l'yrir lagið. Annað hlutverk
netverksins er síðan að standa fyrir fyrirlestr-
um eða fundum. Til dæmis stukk-um við út
úr sýndarveruleikanum á síðasta norræna
sagnfræðingaþingi í Tampere og lögðum
fram efni. Og á þinginu í Árósunt á næsta ári
ællum við að vera með frantlög um menning-
Pá embeds vegne
Redigeret af Erik Norr og Karl Peder Pedersen
Selskabet til Udgivelse af Kilder til Dansk Historie
i samarbejde med
Jurist- og Okonomforbundets Forlag
64