Teningur - 01.05.1987, Síða 50

Rætt við Kristján Guðmundsson
Fyrir skömmu hélt Kristján Guðmunds-
son sýningu í Ásmundarsal. Af því tilefni
lögðu Eggert Pétursson og Gunnar Harð-
arson fyrir hann nokkrar spumingar
varðandi list hans og lífsskoðanir.
Ólíkt mörgum háfleygum listamanninum
byrjaðir þú á jörðu niðri og lœrðir að
fljúga. Var það kannski hugsað sem
undirbúningurfyrir „ listflugið “ ?
Ætli það. Ég fór í flugskólann Þyt af því
ég vissi ekki hvað ég átti af mér að gera á
tímabili. En kannski er ekki svo slæmt
fyrir mann að læra flugeðlisfræði eða
siglingarfræði í staðinn fyrir módelteikn-
ingu, og svo stendur veðurfræðin náttúr-
lega alltaf fyrir sínu.
En hvernig lentirðu í myndlistinni?
Vinir mínir, Sigurður bróðir, Hreinn
Friðfmnsson, Þórður Ben og fleiri vom í
Handíðaskólanum um eða uppúr 1960 og
vom að gefast upp á honum held ég og
einhvem veginn datt ég inn í þetta líka,
enda hafði ég í rauninni aldrei ætlað að
verða flugmaður og lauk aldrei námi.
Þú sýndir á Mokka 1968. Eitthvað um
það að segja?
Já, á Mokka hjá Guðmundi. Ég hef það
að segja, að mér fannst það nokkuð vel
heppnuð sýning - svona passlega gáfuleg
og passlega heimskuleg. Annars ber vin-
ur minn Jón Gunnar eiginlega ábyrgð á
þessari fyrstu sýningu minni, því hann lét
bóka mig þama án þess að láta mig vita.
Síðan er það Súm hópurinn?
Já.
Þú vilt kannski segja eitthvað um hann?
Súm? Það er nafn á sýningu sem var
haldin í Ásmundarsal 1965 og svo kom
eitthvert fólk saman uppí Ásmundarsal
aftur haustið 68, blandað lið, við þurftum
að gera eitthvað og sumir höfðu meiri trú
og aðrir minni trú á að eitthvað væri hægt
að gera. Við áttum kannski ekkert sam-
eiginlegt nema uppreisnarandann og
hrakhólatilfinninguna, þetta endaði svo
með því að við Þórður Ben vomm sendir
út í bæ að leita að heppilegu húsnæði -
húsnæði þar sem við gætum blásið út og
verið alveg frjáls og þá fundum við þetta
loft við Vatnsstíginn.
Voru einhverjar ákveðnar og afmarkað-
ar línur íþessu samstarfi?
Nei, þetta var al lt mjög laustengt og fínt.
Þú heldurfljótlega einkasýningu þar, er
það ekki? Eftir að Gallerí Súm verður
til?
Já, um vorið eða sumarið 69.
Gætirðu kannski sagt okkur eitthvað frá
henni? Bœkur, tómar flöskur, pokar,
nótnablöð, föt, strauborð með hœnsna-
skít og Ijósi, - var þetta einhvers konar
popp eða hvað?
Ekki popp beint, kannski nær art povera,
að nota það sem hendinni er næst. Já, það
sem hendinni er næst líklega. Salatið og
steinninn. Þetta dót hertist kannski á ein-
um eða tveim stöðum uppí eitthvað sem
gat staðið sem sjálfstætt verk, en svo
rann það á rassinn á milli, var svona
nokkurs konar umhverfisverk sem
byggði mest á heildaráhrifum. Niðri í
geymslu hjá mömmu fann ég t.d. tvo
poka af gömlu fatadrasli og fannst tilval-
ið að sturta úr þeim þama á mitt gólfið,
svo fór ég og keypti þrjár sjálfsævisögur
einhvers fólks, sem ég hafði aldrei heyrt
getið og vissi engin deili á og vafði þessar
bækur inn í tjömband, læsti þeim án þess
að lesa orð í þessu. Hengdi þær svo upp
á vegg og þá virkuðu þær á mig eins og
einhvers konar sprengjuhleðslur - heim-
ur heillrar ævi læstur inni. Kannski til að
undirstrika þessa tilfinningu var svo rað-
að tómum flöskum á gólfið fyrir neðan -
því hvað er tómara og kraftlausara en tóm
flaska?
Hafðirðu kynnst svona hlutum íEvrópu?
Ég veit aldrei hvar ég kynnist beint
hlutunum - hvar kenndimar síast inn í
mann. En að kynnast manni eins og Diet-
er Roth var mikil hvatning á þessum
tíma. Hann kom okkur í samband við
Evrópu og Ameríku í vissum skilningi,
Fluxus, konkret poetry og allt það. Hann
var brautryðjandi og hafði miklu að
miðla ef móttökuskilyrðin vom fyrir
hendi. Magnús Pálsson var líka orðinn
algjör bestía í myndlist á þessum ámm og
hafði sín áhrif-vart.d. búinn að sýnasín
„bestu“ stykki í Ásmundarsal. Jóhann
Eyfells fannst mér líka oft skemmtilega
fanatískur í sínum verkum. Svo þegar
menn vinna mikið saman eins og við
gerðum, Þórður Ben, Jón Gunnar,
Hreinn, Sigurður og fleiri, þá em stöðug-
ar þreifingar á kenndum í gangi og mikið
hugmyndaspan. Þetta skeður alltaf eins.
Svo hefur bara hver sinn sálameista og
menn fá mismunandi fluglag í þessu eins
og öðru. Mér finnst ég t.d. fljúga eins og
skarfur - yfirleitt lágt og beint, Siggi
bróðir flýgur hinsvegar í ýmsum hæðum
og glettnislega eins og hrafn finnst mér.
En nú er ég víst kominn út í aðra sálma.
Sko, - svona getur listblaður leitt mann
út í fuglafræði líka - það er kannski ekki
svo slæmt. Gamli dadaistinn Kurt
Schwitters talaði t.d. reiprennandi fugl-
amál — mörg meira að segja.
Ári seinna varstu með aðra sýningu og
48