Vera - 01.08.2001, Blaðsíða 33

Kvenfrelsismál
í miðju stjórnmála
og atvinnulífs
Dr. Sigríður Dúna Kristmundsdóttir var aðalskipuleggj-
andi rdðstefnunnar í Reykjavík og fulltrúi íslands í und-
irbúningsnefnd róðstefnunnar í Vilnius. Hún segist
alltaf hafa litið ó verkefnið sem heilsteypt fram-
kvæmdaferli og tók þó ókvörðun í upphafi að óskað
yrði eftir hugmyndum að jafnréttisverkefnum fró ein-
staklingum, stofnunum og aðilum vinnumarkaðarins
sem síðan yrðu ræddar og útfærðar í vinnuhópum ó
róðstefnunni í Reykjavík.
„Þessi ákvörðun spratt af ósk minni eftir frekari árangri
af áratuga langri jafnréttisbaráttu. Ég vildi sjá hlutun-
um hrint í framkvæmd og valdi því þessa leið. Ríkis-
stjórn íslands stóð fyrir ráðstefnunni og fjöldi fyrirtækja
kom til liðs við okkur og tók þátt í henni með því að
senda inn hugmyndir og standa að fjármögnun ein-
stakra verkefna. Ráðstefnan skilaði því bæði árangri í
áþreifanlegum verkefnum og átti þátt í að færa kven-
frelsisbaráttuna frá jaðri þjóðfélagsins inn í miðju at-
vinnulífs og stjórnmála," segir Sigríður Dúna.
Femínistar hafa um langt skeið barist fyrir samþætt-
ingu jafnréttismála og svokölluð kynjasamþætting hefur
verið nefnd forsenda kvennabaráttu nútímans. Sigríður
Dúna segist fagna aukninni breidd í jafnréttismálum,
dreifing verkefna á sviði jafnréttismála til fyrirtækja og
opinberra aðila krefst samþættingar og samvinnu
margra og vekur fleiri til umhugsunar um mikilvægi
málaflokksins. Með því er í raun verið að færa þessi mál
nær fólki í daglegu lífi og starfi. Þá hefur það einnig
haft áhrif að þjóðaleiðtogar og þeir sem fara með for-
ystustörf á ýmsum sviðum þjóðfélagsins hafa ljáð ráð-
stefnunum lið og fjallað á þeim um þessi mál. Það skil-
ar sér í auknum áhuga.
„Kvennahreyfingar hafa unnið afar gott starf í gegn-
um tíðina og það er í raun árangur af starfi þeirra að
við getum farið þá leið sem mörkuð var með ráðstefn-
unni. Eitt leiðir ævinlega af öðru. Nú eru þessi mál ekki
lengur í afmörkuðum hreyfingum, þau hafa dreifst vftt
og breytt um þjóðfélagið og framkvæmdaferlið sem við
settum af stað í Reykjavík hefur meðal annars ýtt undir
að það er unnið skipulega að þessum málum víða í
þjóðfélaginu. Einn ræðumaður í Vilnius orðaði það svo
að í Reykjavík hefðum við breytt orðum í gjörðir og það
þótti mér vænt um," segir Sigríður Dúna.
Einn ræðumaður í Vilnius orðaði
það svo að í Reykjavík hefðum
við breytt orðum í gjörðir
Vísað í reynslu íslenskra kvenna
Á báðum ráðstefnum vöktu tillögur íslenskra fram-
kvæmdaaðila mikla athygli. ítrekað var vitnað í sterka
stöðu kvenna á Norðurlöndunum og að barátta nor-
rænna kvenfrelsishreyfinga fyrirauknu jafnrétti kynj-
anna gæti nýst þátttakendum frá Austur-Evrópu. En
konur frá Rússlandi og Eystrasaltsríkjunum, svo einhver
dæmi séu tekin, búa mjög greinilega ekki að sömu
reynslu og kynsystur þeirra á Norðurlöndunum eða í
Bandaríkjunum þó þær séu mjög vel upplýstar um for-
sendur jafnréttisbaráttu. Sigríður Dúna segir að sam-
setning þátttökulanda hafi að nokkru leyti ráðist af því
samstarfi sem þegar var fyrir hendi. Evrópuráðið hafi
lagt áherslu á uppbyggingu í Eystrasaltslöndunum og
öðrum löndum Austur-Evrópu og Norðurlöndin hafi
einnig unnið mjög öflugt uppbyggingarstarf í Eystra-
saltslöndunum um árabil. Tengslanet var því fyrir hendi
á milli þessara landa og sjálfsagt að nota það.
„Bandaríkjamenn höfðu frá byrjun mestan áhuga á
að mynda tengsl við Rússland og hafa fylgt því eftir þar
sem fjárfestar þaðan styrkja fyrirtæki og óháð félaga-
samtök (NGO) með miklum fjármunum. í Vilnius var
einnig áberandi hve margir fulltrúar komu frá óháðum
félagasamtökum frá Rússlandi og Eystrasaltslöndunum
og er það vel því með þessum samtökum er oft auð-
veldara að starfa að jafnréttismálum en með stjórn-
völdum í þessum löndum. Evrópusambandið og aðrar
alþjóðastofnanir verja einnig miklum fjármunum í upp-
byggingu í umræddum löndum og eru verkefni á sviði
jafnréttismála þarekki undanskilin. Ráðstefnurnar
þjóna því einnig þeim tilgangi að styrkja þau tengsl
sem fyrir eru, koma á nýjum og nýta þá fjármuni og
þekkingu sem eru fyrir hendi."
Að lokum segir Sigríður Dúna að sér hafi þótt sér-
staklega ánægjulegt hversu karlar voru fjölmennir á
ráðstefnunni í Vilnius því samstarf kvenna og karla að
jafnréttismálum sé lykilatriði. Eins hafi það fyllt hana
bjartsýni hversu mikið af ungu fólki tók þátt í ráðstefn-
unni og það af krafti. „Þeirra er að taka við og skapa
heiminn eins og þau vilja hafa hann," segir hún „og þvf
er þátttaka þeirra mjög mikilvæg."
33