Vera - 01.08.2001, Blaðsíða 71

Indland á sér langa og merka sögu. Land
gyðjanna Lakshmi, Saraswati og Durga, til
að nefna þær helstu og Taj Mahal sem reist
var til heiðurs konu. Sögu um mikilhæfa
leiðtoga og glæsta menningu en einnig um
blóðug stríð og um klofning og þjóðflutn-
inga, sem kostuðu a.m.k. milljón manns lífið
þegar Pakistan var stofnað árið 1949. Ekki
hefur gróið um heilt síðan. Indverjar teljast
nú um þúsund milljónir en um fjórðungur
íbúanna á sér tæpast tilverurétt. Kúgun, of-
beldi og fátækt er daglegt brauð margra.
Elstu kvennasamtök Indlands eru All India Women's
Congress (AIWC) sem voru stofnuð á þriðja áratug síð-
ustu aldar. Baráttan fyrir sjálfstæði varð órjúfanlegur
hluti af starfi samtakanna og skipulögð barátta ind-
verskra kvenna byrjar sem slík. Þau kvennasamtök sem
hér eru kynnt heita All India Democratic Women's
Association (AIDWA), stofnuð sem landsamtök árið
1981 en hafa verið til í einstökum ríkjum indlands frá
þriðja áratugnum. Samtökin skilgreina sig til vinstri og
forsvarskona þeirra, Brinda Karat, er framarlega í
Kommúnistaflokki indlands (sá flokkur hefur sett sér
þau markmið að konur skipi 33% sæta á listum flokks-
ins). Samtökin hafa viðamikla stefnuskrá, þar sem bar-
áttan fyrir lýðræði, jafnrétti, og frelsun kvenna eru aðal
markmiðin. Baráttan er háð á öllum stigum, frá því að
krefjast þess að dalit konur fái að nota vatn úr þorps-
brunnum til breyttrar samfélagsgerðar. Samtökin eru
ein fjölmennustu kvennasamtökin á Indlandi, með um
5 milljónir félaga. Meirihluti þeirra eru fátækar konur í
dreifbýli en einnig efnaðar menntakonur. Samtökin lýsa
áhyggjum sínum af sífellt auknu ofbeldi og glæpum
gegn konum en minna á að það sé fylgifiskur efnahags-
legra aðstæðna kvenna og aldalangra hefða. Ofbeldið
verður að skoðast í samhengi við samfélagsgerðina.
AIDWA rekur hundruð ráðgjafastofa um landið allt fyrir
konur sem eru fórnarlömb fjölskylduofbeldis og hikar
ekki við að reka mál fyrir dómstólum ef þarf. Stað-
bundnar herferðir gegn ofbeldi á eiginkonum, gegn
heimanmundi og kynferðislegu ofbeldi á börnum eru
algengar. Baráttan fyrir bættu lífi fyrir ólæsar konur tek-
ur á sig skemmtilegar myndir og hún fer gjarnan fram á
torgum, með leikritum, söngvum og Ijóðum.
Að tengja kvennafræði við kvennahreyfingar
Til að gera daglegt líf kvenna bærilegra styðja samtökin
starf sem miðar að því að bæta hreinlæti, auka aðgengi
að vatni og betri heilsugæslu. Einnig krefjast þau rétt-
inda fyrir verkakonur m.a. að þær eigi rétt á landi. Að
kenna konum að lesa er einnig mikilvægur þáttur í
starfi samtakanna. Þau þjálfa konurtil starfa í sveita-
71
stjórnum og tóku virkan þátt í baráttunni fyrir því að
konur ættu rétt á þriðjungi sæta í þeim. Nýlega komu
samtökin á fót rannsóknarsetri The lndian School of
Women's Studies and Development, í þeim tilgangi að
tengja kvennafræðin við kvennahreyfingar. Samtökin
berjast ötullega gegn réttleysi stéttleysingjanna, dalita.
Glæpum á dalitum fer fjölgandi í flestum ríkjum Ind-
lands en er oft mætt með refsileysi þeirra sem glæpinn
fremja. Þau mál sem fara fyrir dómstóla taka oftast
langan tíma og eru of kostnaðarsöm fyrir fórnarlambið.
Þeim sem þora að bera vitni er oft harðlega refsað enda
eiga stéttleysingjar allt sitt undir öðrum. Nýlega héldu
samtökin þúsund kvenna ráðstefnu um málefni dalit
kvenna. Um 16% allra kvenna á Indlandi fæðast inn í
þetta grimmilega kerfi og eru flestar þar með dæmdar
til að verða eigna- og réttlausar. Konur í öðrum stéttum
viðhalda kerfinu ekki síður en karlarnir. Dalit konunum
er meinað að bjarga sér t.d. með því að fá aðgang að
vatni, landi og jafnvel salernum ætlað almenningi. f
þessu sambandi er hefðin lögunum sterkari. Lögunum
er ekki framfylgt og dalit konur sem komast til mennta
lifa við fyrirlitningu og fordóma. AIDWA samtökin hafa
einnig fjallað um konur sem vinna launaða vinnu
heima. Samtökin hafa áhyggjur af þessari þróun og
benda á að í mörgum tilfellum hafa verksmiðjur ein-
faldlega lokað þegar strangari lög voru sett um aðbún-
að verkafólks. Fólkið er sent heim á verktakalaunum,
sem um leið undirbjóða vinnu annara. Verksmiðjurnar
draga verulega úr kostnaði en hver er réttarstða þeirra
sem heima vinna? Hvernig leikur hnattvæðingin fátæk-
ar konur á Indlandi? AIDWA eru öflug samtök og starf-
semi þeirra varpar ljósi á líf og aðstæður fátækra
kvenna á lndlandi. Framansagðar upplýsingar má finna
á www.aidwa.org
Ný sokkabúð
6netinu
Ótrúlega auðvold
í notkun
www.vikurprjon,is