Vera - 01.12.2001, Qupperneq 19

Fœðingarorlof feðra
I
i
Þriggja barna
húsfaðir
■ fædingarorlofi
Friðfinnur Hermannsson
framkvœmdastjóri ó Húsavík
Ég komst sem sé fljótt að því sem
margir vissu ó undan mér að
heimilisstörf eru ókaflega lítils met-
in og eftir þeim er helst tekið ef
þau eru ekki unnin.

næstumánuði og eftir fyrstu þrjá mán-
uðina tæki ég fjögurra mánaða fæðing-
arorlof. Þetta var mér mikið tilhlökkun-
arefni. Þegar fyrsta barnið fæddist var
ég að vinna á endurskoðunarskrifstofu
ogdrengurinn kom íheiminn 13. maf.
Það var á mesta annatíma ársins á end-
urskoðunarskrifstofunni svo þá var ekki
um að ræða að taka sér neitt frí. Seinni
drengurinn fæddist í júlí svo ég gat verið
í sumarfríi en ekki var um neitt fæðing-
arorlof að ræða. Þetta var því alger bylt-
ing fyrir mig frá því sem áður var. Og
eins og fram hefur komið hlakkaði ég til.
Ég sá þetta fyrir mér í dálftið Ijósrauð-
um bjarma. Ég ætlaði að dunda mér við
dóttur mína á milli þess sem ég lærði
betur á forrit eins og power point, page
maker og fleiri slfk. Málið væri bara að
laga einu sinni vel til og hafa svo sterka
stjórn á fjölskyldumeðlimum þannig að
hver sæi um sig og sitt umráðasvæði.
Eins myndi ég nýta mér þessa fjarlægð
frá vinnustaðnum og þessi notalegheit
til að hugsa upp enn fleiri snilldarbrögð
til að bjarga landsbyggðinni frá glötun.
Ég só þetta fyrir mér í dólítið
Ijósrauðum bjarma. Ég ætlaði
að dunda mér við dóttur mína ó
milli þess sem ég lærði betur ó
forrit eins og power point, page
maker og fleiri slík.
Raunveruleikinn var nokkuð frá-
brugðinn þessu. Nú var það ekki
svo að ég hefði aldrei komið ná-
lægt húsverkum áður og svo hefði ég á
einu dægri tekið yfir allan pakkann - en
það þreyttist margt. Mitt sérsvið hefur
alltaf verið eldhúsið. Þar er ég á heima-
velli og nýt mín vel. Önnur húsverk
leika mér ekki eins vel í hendi og þvotta-
vélina kunni ég ekki á. Síðasta árið
höfðum við reyndar haft húshjálp sem
kom einu sinni í viku og þreif gólf og
klósett. Þetta tók ég nú yfir sem heima-
vinnandi húsfaðir ásamt öðru sem varð
að vinna. Og fljótlega fór ég að sjá
heiminn í nýju Ijósi. Ég komst sem sé
fljótt að þvf sem margir vissu á undan
mér að heimilisstörf eru ákaflega lítils
metin og eftir þeim er helst tekið ef þau
eru ekki unnin. Þetta eru líka verk án
nokkurs enda og ótrúlegt hvað ungir
fjölskyldumeðlimir sína litla tillitssemi
og láta illa að stjórn. Svo er líka mikil
vinna að sinna kornaþarni, ekki síst þeg-
ar maginn er ekki alveg f lagi svo það
sem þangað kemst niður hefur tilhneig-
ingu til að koma fljótt upp aftur. Ég
varð líka fljótlega var við talsverða ein-
angrunartilfinningu. Ég sem var vanur
að standa í hringiðunni miðri var nú
með heimilið og umönnun barna sem
aðalverkefni. Ég var reyndar ekki alveg
úr tengslum við vinnuna. Sum verkefni
gat ég ekki komið yfir á aðra og hélt á-
fram að sinna, en þetta var ótrúleg
breyting frá því sem áður var. Mér
fannst líka að ég væri hættur að fá póst
- þetta var allt til konunnar. Það gekk
meira að segia svo langt að ég kíkti í
símaskrána til að gá hvort ég væri ekki
örugglega enn þar! Eldhússtörfin gengu
reyndar ágætlega enda verið minn
heimavöllur um langt skeið.
Yiðhorf samfélagsins hefur verið
með ýmsu móti. Þær sem hafa
sýnt jákvæðustu viðbrögðin eru
konur á mínum aldri. Karlmönnum sem
komnir eru yfir miðjan aldur finnst þetta
sumum stórskrýtið og til eru gamlar
konur sem finnst þetta hið versta mál og
að karlmenn geti ekki sinnt þessu hlut-
verki sem skyldi. Finnst jafnvel að þær
konur ættu að skammast sín sem láta
föðurnum eftir þau störf sem þær eiga
að sinna. Félagarnir hafa sumir áhyggj-
ur af því að ég sé að einangrast. Við-
brögðin í vinnunni eru miög góð og
gaman að líta þar við með stelpuna af
og til en þó hef ég heyrt að sumum finn-
ist þetta dálítið skrýtið. Viðbrögðin eru
þó fyrst og fremst góð og flestum finnst
þetta afar jákvæð þróun. Fyrir mig er
þetta Ifka afar jákvæð og mikilvæg upp-
lifun. Þó ég hafi talið mig vinna öll
heimi 1 isstörf áður þá er þetta öðruvísi.
Stærsta breytingin sem þessi nýju lög
um fæðingarorlof valda verður þó ekki
inn á heimilunum heldur f fyritækjun-
um. Með því að viðurkenna með svo
rækilegum hætti að uppeldi og umönn-
un barna séu á ábyrgð beggja foreldra
þá held ég að við höfum stigið stórkost-
legt skref í átt til frekara jafnréttis í þjóð-
félaginu, öllum til hagsbóta. Það hvað
mikill einhugur er um lögin, bæði á Al-
þingi og hjá atvinnurekendum og verka-
lýðsforystu, er líka mjög mikilvægt og
góðs viti. Með þessum lögum er stigið
stórt skref til þess að koma hér á fjöl-
skylduvænna og réttlátara samfélagi.
Vonandi verður framhald á slíku því að
ekkert er mikilvægara nú um stundir en
að tryggja það að fólk haldi áfram að
eignast börn og að fiölskyldum séu
skapaðar þannig aðstæður að þær vaxi
og dafni í framtíðinni.
Flutt í Reykjavík 12. nðvember 2001
19