Vera - 01.12.2001, Page 29

MÁTTUM EKKI GEFAST UPP
Kristín Á. Guðmundsdóttir formaður Sjúkraliðafélagsins
lýsir baráttunni fyrir framtíð stéttarinnar
það elsta 16 ára og það yngsta 3 ára, en faðir minn lést
aðeins 38 ára gamall. Ég held að þessi lífsreynsla
mömmu hafi mótað mig töluvert. Ég var 12 ára þegar
pabbi dó og er næst elst, fædd 1950," segir Kristfn þeg-
ar hún er spurð um ætt og uppruna og hvaðan hún hafi
fengið úthaldið. Móðir hennar heitir Sigríður K. Jóns-
dóttir frá Miðgrund í Vestur-Eyjafjallahreppi, hún tók
við búi foreldra sinna ásamt manni sínum, Guðmundi
Árnasyni frá fsafirði en hann vann áður sem símamað-
ur. „Mamma ákvað að vera áfram á búinu eftir að pabbi
dó enda sagðist hún ekki sjá hvernig hún ætti að fara
að því að sjá fyrir sex börnum á mölinni. Við hjálpuð-
umst að við bústörfin, unnum allt sem þurfti en móður-
afi minn, sem bjó hjá okkur, hjálpaði til við smá-
barnapössunina. Við eldri systurnar þrjár kláruðum
bara barnaskólann að Seljalandi því mamma hafði ekki
efni á að senda okkur í héraðsskólann að Skógum. Ég
man að prestfrúin f Holti, Hanna Karlsdóttir sem
kenndi mér í barnaskólanum, fór sérstaklega til
mömmu og ræddi við hana hvort ekki væri einhver
möguleiki fjárhagslega að ég færi í Skógaskóla. En svo
var ekki þá. Hins vegar var ástandið orðið betra, líklega
meiri samfélagsstuðningur, þannig að bræður mínir,
sem eru tvíburar og sex árum yngri en ég, komust að
Skógum og einnig yngsta systirin."
Kristfn segist hafa fengið áhuga á að hjúkra veiku
fólki þegar faðir hennar var veikur af krabbameini og
barðist við dauðann. Hún var mjög ósátt við að lækna-
vísindin skyldu ekki eiga ráð til að lækna hann. Hún
segist líka hafa verið mjög ósátt við að ekki væri meiri
samfélagsstuðningur við fólk svo það gæti sent börn
sín í skóla ef það bjó ekki í þéttbýlinu. Þessi pólitíska
hugsun náði svo langt að hún íhugaði alvarlega að
senda þáverandi menntamálaráðherra, Gylfa Þ. Gísla-
syni, bréf og benda honum á að þessu þyrfti að breyta.
„Eina vinnan sem okkur sveitafólkinu bauðst á þess-
um árum var að fara í sláturhús á haustin, við gátum
ekki skroppið á vertíð eins og fólkið við sjávarsfðuna.
Ég fór að vinna í sláturhúsinu í Djúpadal þegar ég
hafði aldur til, en það stendur við Rangá, rétt fyrir utan
Hvolsvöll. Og strax fyrsta haustið kynntist ég mann-
inum mfnum, Diðrik ísleifssyni frá Hvolsvelli. Þar með
voru örlögin ráðin og ég rétt orðin 18 ára þegar dóttir
okkar, Þorgerður Laufey, fæddist. Við fluttum til Reykja-
víkur og eignuðumst synina, Sigurð Guðmann 1970 og
Diðrik Val 1974. Ég var heimavinnandi á þessum árum
en vann um tíma í verslun og sem starfstúlka á Land-
spítalanum og Hrafnistu. Við fluttum svo til Svfþjóðar
1976 og bjuggum þar til 1979. Þar vann ég líka á sjúkra-
húsi og fann að mig langaði að læra til að geta unnið
við hjúkrun sjúkra. Eftir að við fluttum heim ákvað ég
að drífa mig í sjúkraliðanám en þurfti að byrja f forskóla
Sjúkraliðaskólans þar sem ég hafði ekki gagnfræðapróf.
Það má segja að sænskukunnáttan hafi fleytt mér inn í
skólann því ég átti ekki að komast þar inn, það bjargaði
mér að kunna eitt norðurlandamál vel. Sjúkraliðanáminu
lauk ég síðan 1982 og fór að vinna á Landspítalanum. Þar
starfaði ég þangað til á síðasta ári að ég fór í fullt starf
sem formaður Sjúkraliðafélagsins, en fór f hálft starf sem
sjúkraliði fljótlega eftir að ég gerðist formaður."
Sjúkraliðaskólinn var lagður niður stuttu eftir að
Kristín lauk þar námi og menntunin færð inn í
fjölbrautakerfið. Það var fyrst við Fjölbrautaskól-
ann f Breiðholti sem boðið var upp á sjúkraliðabraut en
síðan í fleiri fjölbrautaskólum. Fjölbrautaskólinn við Ár-
múla er nú svokallaður kjarnaskóli heilbrigðisgreina,
menntar m.a. sjúkraliða og býður upp á kjaratengd
námskeið fyrir starfandi sjúkraliða í ýmsum greinum
heilbrigðismála. „Okkur fannst mikilvægt að koma
kjaratengdu námskeiðunum inn í menntakerfi landsins
svo þau nýtist sjúkraliðum í framhaldsnámi. Það er allt
of algengt að námskeið stéttarfélaganna séu einskis
metin nema til kauphækkana. Það er umhugsunarvert
þegar nú blasir við mikill skortur á sjúkraliðum að nám-
skeið ófaglærðs starfsfólks á sjúkrahúsum nýtist þeim
ekki sem grunnur, t.d. til sjúkraliðanáms. Ég tel að end-
urskipuleggja þurfi þetta starfsnám og að það myndi
stórbæta réttindi starfsstétta á sjúkrahúsum. Reyndar
sit ég f nefnd á vegum menntamálaráðuneytisins sem
hefur það hlutverk að vera ráðuneytinu til ráðgjafar um
verkmenntun á framhaldsskólastigi. Það er mikið fjár-
magn sett í námskeið á vegum stéttarfélaganna og
ófært f nútímaþjóðfélagi að þau séu ekki tengd
menntakerfi landsins. Við höfum rætt það í nefndinni
að breyta þurfi þessu fyrirkomulagi og vonandi tekst
það," segir Kristín á sinn röggsama hátt.
Þegar taliö berst að því hvenær hún hóf þátttöku í
kjarabaráttu sjúkraliða segir hún að um það leyti sem
náminu lauk hafi þær skólasysturnar rætt sín á milli að
þær mættu ekki bara láta sig hverfa, þær yrðu að skipta
Ég man að prestfrúin í Holti, Hanna Karlsdóttir sem
kenndi mér í barnaskólanum, fór sérstaklega til
mömmu og ræddi við hana hvort ekki væri einhver
möguleiki fjórhagslega að ég færi í Skógaskóla.
En svo var ekki þó.
29