Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1897, Side 44

íríöur synum, prýðis-vel vaxinn og að öllu hinn höfS-
anglegasti.
Þess var fyr getiS, aS einn af þeirn mönnum, er
-Alexander fursti fól ríkisstjórnina haustið 1886 áður
hann fór úr Búlgaríu, hafi heitið Stambúlow. Hver er
jiessi Stambúlow? spurði allur heimurinn eins og einum
munni. Menn höfðu heyrt ótal nöfn úr Búlgaríu, en
-aldrei þetta. Hann var hvorki greifi nje general.
Stefán Stambúlow var fæddur 11. febrúar 1853 í borg-
inni Tirnówa í Búlgaríu. Hann var fyrst fenginn
-skiaddara til kennslu, en samdi illa við nál og skæri;
■og var mjög óstyrilátur, svo lærdómnum lauk með því,
•aö kennarinn lamdi hann og rak hann burt. Hann
tók þá fyrir sig að reyna að verða munkur eða prestur
■og fór þá norður yfir til Rússlands og komst þar í
■ skóla, en skólareglurnar þótti honum nokkuð smásmug-
legar og aöhaldssamar, svo fremur lítið varð úr lær-
'dómuum, og varð hann að hverfa þaðan. Hann sneri
þá aptur heim, og gjörðist varningsmaSur; hann bar
vörur sínar á bakinu frá einu þorpi í annaö, kyntist
■við það þjóð sinni mjög vel, hugsunum hennar og ósk-
aim. Loks fór hann aS bera dagblöð til kaupenda
-og las þá blöðin með áhuga, og þó hann kynni ekki
■aö koma hugsunum sínum eins vel og »kröptuglega
íyrir« eins og þeir sem voru æfðir að rita 1 blöðin,
þá tókst honum þó furðanlega að gera fókinu skiljan-
legt athæfi Tyrkja, sem þá stýrðu landinu, áþján þeirra
og kúgun. Það fór að fara orð af piltinum. Upp-
leisnarfjelag Búlgara komst á snoöir um mælsku hans
■og áhuga og tók hann óðar í sína þjónustu. Hjer
voru verk hans betur þegin en hjá skradda ranuin
Merkunum og var þó ævin ekki góð, því hann varð
■opt að þola hungur. »Einn dag«, segir hann, »stóð
jeg í Búlcarest fyrir framan slcrauthýsi nokkurt. Jeg
•sá þar iuni dýrindis-krásir á borðum og ágæt vín; þá
Mjóp í mig bítandi heipt yfir ójöfnuðinum á lífskjör-
mn mannanna. Jeg tók upp steiu og slöngdi honum
gegnum kristalsrúðuna, sem hafði sýnt mjer alla þessa
dýrð«.
(34)